Ish-kreu i diplomacisë gjermane, Joška Fischer, imagjinon se Evropa mund të hyjë në “pavarësi strategjike”, gjë që dëshirojnë disa politikanë kryesorë, jo vetëm nëse krijon mbrojtjen e vet, bëhet teknologjikisht e pavarur nga SHBA-të dhe Kina, por gjithashtu krijon një bërthamë anëtarësh të BE-së që janë në favor të “mbrojtjes evropiane” dhe zgjerimit, duke larguar kështu ata që e kundërshtojnë atë.
Deri vonë, kreu i diplomacisë së BE-së dhe ish-kreu i Parlamentit Evropian, Josep Borrell, gjithashtu mendon se Evropa duhet të krijojë një strukturë mbrojtëse dhe buxhetore dhe “të shkojë drejt një bashkimi federal”.
Sepse, përndryshe, “nuk do të mbijetojë… bota sot sundohet nga populizmi, proteksionizmi, luftërat dhe ne duhet të jemi të vetëdijshëm se bota ka hedhur poshtë ndikimin dhe lidhjen me Perëndimin”.
Evropianët e kanë vënë re me shumë vëmendje se Amerika nuk dëshiron më të jetë jo vetëm një mbrojtëse e sigurisë, por edhe një partnere e ngushtë ekonomike e Brukselit.
Kjo u pranua veçanërisht në deklaratën e zëvendëspresidentit të SHBA-së, Jay D. Vance, se “Evropa është aleati ynë, por nuk mund të jetë një vasal i përjetshëm”.
Borel thekson gjithashtu se bota jo-perëndimore “na sheh ne evropianët ashtu siç jemi: një popullsi në tkurrje dhe plakje, që kemi humbur iniciativën në fushën teknologjike dhe bota dominohet nga konkurrenca teknologjike amerikano-kineze, pushtimi rus i Ukrainës dhe faktori shkatërrues i mishëruar në Presidentin (SHBA) Donald Trump”.
Dhe, ai është i bindur, “Evropa duhet të përballet me këto sfida, e vetëdijshme se potenciali ynë qëndron në faktin se ne jemi kombinimi më i mirë i lirisë politike, progresit ekonomik dhe kompaktësisë dhe harmonisë sociale në botë”.
Në të njëjtën kohë, e përditshmja franceze “Mond” përfundon në një analizë të gjerë të “gjendjes së botës dhe Evropës” se “tetëdhjetë vjet pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, dy Evropë u përballën me njëra-tjetrën, në mes të kaosit të dominuar nga tjetra”.
“Mond” arrin në përfundimin me hidhërim se përkujtimi i 80-vjetorit të fitores në Luftën e Dytë Botërore “pati shenjën e një rekuiemi për fundin e rendit ndërkombëtar që rezultoi nga fitorja e luftës – krijimi; dy pjesë të kontinentit të ndara nga një vend, Ukraina, në luftë”.
Ish-Ministri i Jashtëm gjerman, Fischer, paralajmëron gjithashtu se përçarjet e imponuara botës nga sundimi i Presidentit të SHBA-së, Trump, kërkojnë që Evropa të bëhet një fuqi botërore e pavarur “me vullnet politik mbikombëtar”.
Për më tepër, Fischer sugjeron që “administrata Trump jo vetëm që po vë në pikëpyetje sigurinë ushtarake të Evropës, por edhe po vë në dyshim fuqinë e saj në tregtinë botërore, mbi të cilën mbështetet ekonomia evropiane”.
Ai nënvizon gjithashtu se BE-ja duhet të çlirohet nga varësia e saj teknologjike nga fuqitë e mëdha jo-evropiane, “si dhe nga varësia e saj nga lëndët e para dhe metalet e rralla”.
Më shumë se 200 kompani evropiane, përfshirë prodhuesin shumë të suksesshëm të avionëve Airbus, sapo kanë paralajmëruar se Evropa do të bëhet një “koloni teknologjike” nëse nuk fillon të pushtojë teknologjinë e saj të lartë, veçanërisht inteligjencën artificiale.
Përfundimi i tyre është se motoja “bli produkte evropiane” duhet të përmbyset, sepse tetëdhjetë përqind e programeve dhe shërbimeve dixhitale për nevoja profesionale në Evropë blihen nga kompanitë amerikane, që është 265 miliardë euro në vit.
Fischer, disi çuditërisht, thekson se Evropa duhet të kapërcejë dallimet kombëtare dhe të frymëzohet nga “trashëgimia” e ish-Presidentit francez Charles de Gaulle dhe, për shkak të kërcënimeve të sigurisë, ushtarake dhe ekonomike, “të bëhet de-Goliste, e pavarur… sepse nuk ka rrugë të tretë”.
“Evropa ka nevojë për një thelb të fortë ideologjik, për të qëndruar e bashkuar pas lirisë, të drejtave të njeriut, solidaritetit dhe sundimit të ligjit… dhe vetëm atëherë bota do të besojë se ne jemi një fuqi e vërtetë botërore”, thotë Fischer.
Ai gjithashtu nënvizon domosdoshmërinë e zgjerimit të BE-së në vendet fqinje, thellimin e integrimit evropian dhe mbështetjen e prekshme për reformat në vendet në rrugën drejt anëtarësimit në Bashkim.
Dhe ai deklaron se “nëse disa qeveri të BE-së po bllokojnë thellimin e mëtejshëm të integrimit evropian, ata anëtarë ‘që duan dhe munden’ duhet të forcojnë bashkëpunimin e ndërsjellë”.
Dhe “BE-ja duhet të rivendosë gjithashtu besueshmërinë e dëmtuar në perspektivën evropiane të kandidatit për anëtarësim”, thekson ai.
Borrell arrin në përfundimin se “tri frikëra mbretërojnë në Evropë sot: nga lufta, nga humbja e industrisë dhe aftësisë konkurruese të dikujt, si dhe nga kthimi drejt së djathtës ekstreme politike”.
Dhe, vëren ai, e djathta ekstreme gjithashtu tundet fort dhe frikëson nga frika e humbjes së identitetit për shkak të fluksit të pakontrolluar të emigrantëve nga kontinente të tjera.
