Ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme i Republikës së Shqipërisë, Igli Hasani, foli në një intervistë ekskluzive për Klix.ba rreth marrëdhënieve politike dhe ekonomike midis Bosnjës dhe Hercegovinës dhe Shqipërisë, situatës aktuale politike në vendin tonë, si dhe rrugës drejt BE-së.
Hasani dërgoi një mesazh për rëndësinë e bashkëpunimit midis Bosnjës dhe Hercegovinës dhe Shqipërisë, dhe shprehu gatishmërinë e tij për të mbështetur vendin tonë në rrugën e tij drejt BE-së.
Ai theksoi se çdo gjë që cenon integritetin territorial dhe sovranitetin e Bosnjës dhe Hercegovinës nuk duhet të mirëpritet ose pranohet.
Si i vlerësoni marrëdhëniet aktuale politike dhe ekonomike midis Shqipërisë dhe Bosnjës dhe Hercegovinës? Në cilat fusha shihni potencialin më të madh për përmirësimin e bashkëpunimit?
Ekziston një potencial i madh midis dy vendeve tona. Ne kemi një histori të gjatë, jetojmë afër njëri-tjetrit, por gjithsesi ishim larg. Larg sepse nuk jemi të lidhur mirë. Vetëm disa qindra kilometra e ndajnë Shqipërinë nga Bosnjë-Hercegovina, Tirana nga Sarajeva, por dje më duhej gjysmë dite për të arritur në Sarajevë. Duket sikur po jetojmë në shekullin e 19-të, ndërkohë që kemi potencialin për fluturim, aftësinë për të udhëtuar më shpejt dhe për t’i afruar njerëzit më shumë me njëri-tjetrin. Ne mendojmë njësoj, veprojmë njësoj, hamë njësoj, kulturat tona janë të ngjashme. Boshnjakët duhet të udhëtojnë në Shqipëri dhe të shijojnë turizmin tonë, por edhe ne duhet të vijmë të shohim bukuritë e Bosnjës dhe Hercegovinës, të shijojmë ushqim të mirë, traditë dhe mikpritje. Duhet të bëjmë më shumë për mirëqenien e popullit tonë. Qeveritë mund të bëjnë shumë gjëra, por janë njerëzit ata që sjellin perspektivë. Më shumë se 50,000 njerëz nga BiH vizituan Shqipërinë vitin e kaluar. Numrat po rriten, por ne kemi nevojë për fluturime, duhet t’i afrojmë këto perspektiva.
A mund të presim vendosjen e linjave ajrore midis Bosnjës dhe Hercegovinës dhe Shqipërisë?
Nuk kemi lidhje, nuk ka fluturime midis dy vendeve tona. Siç thashë, jetojmë në shekullin e 19-të kur bëhet fjalë për lidhshmërinë. Ne duhet ta rregullojmë atë. Njerëzit kënaqen duke udhëtuar nëpër rajon, dhe këtu po flasim për dy vende të bukura dhe mund të përfitojmë prej tyre, si dhe nga ndryshimet e vogla, pikanti, në kulturat tona që janë kaq të ngjashme.
Si e vlerësoni ritmin e reformave në Bosnjë dhe Hercegovinë në kontekstin e integrimit evropian dhe çfarë mund të mësojë Bosnja dhe Hercegovina nga Shqipëria?
Është shumë e rëndësishme për ne që të shkojmë së bashku në Bashkimin Evropian. Është shumë e rëndësishme për ne që të gjitha vendet, konkretisht gjashtë vende (domethënë vendet e Ballkanit Perëndimor), t’i bashkohen Bashkimit Evropian sa më shpejt të jetë e mundur. E ardhmja jonë është në Bashkimin Evropian. E kaluara jonë ka qenë gjithmonë pjesë e familjes evropiane dhe ne duhet të kthehemi dhe të ribashkohemi me familjen tonë kombëtare, që është Bashkimi Evropian. Shumë gjëra po ndodhin, shumë reforma po zbatohen, shumë platforma po krijohen, por gjëja më e rëndësishme është mirëkuptimi i ndërsjellë dhe ne jemi të gatshëm të ndihmojmë dhe mbështesim Bosnjën dhe Hercegovinën, Qeverinë tuaj, popullin tuaj, për të përmbushur këtë ëndërr – ëndrrën e shumicës dërrmuese të kombeve evropiane.
Si e shihni dhe komentoni situatën aktuale politike në Bosnjë dhe Hercegovinë?
Lidhur me Shqipërinë, ne ishim mjaft të zëshëm. Është e rëndësishme që të mos lejojmë që shoqëritë tona, vendet tona, të shkojnë në drejtim të familjes evropiane. Çdo gjë që prek integritetin territorial dhe sovranitetin e Bosnjës dhe Hercegovinës nuk duhet të mirëpritet ose pranohet. Duhet të ketë respekt të plotë për Bashkimin Evropian dhe duhet të ketë respekt të plotë për të gjitha përpjekjet e popullit tuaj dhe të bashkësisë ndërkombëtare për ta ruajtur Bosnjën dhe Hercegovinën si një shoqëri të sigurt, sovrane, të bashkuar dhe demokratike, të bazuar në një ekonomi të tregut të lirë.
Çfarë do t’u këshillonit politikanëve në Bosnjë dhe Hercegovinë?
Gjëja më e rëndësishme është që ne të shikojmë drejt të ardhmes së jetës sonë, drejt të ardhmes së popullit tonë dhe drejt të ardhmes së fëmijëve tanë, dhe kjo e ardhme gjithmonë qëndron në Perëndim. Gjithmonë ka qenë ëndrra e të gjithëve ne të jemi pjesë e Evropës Perëndimore. Dhe le ta bëjmë të ndodhë, duke u mobilizuar së bashku.
Si e komentoni ndikimin e fuqive të treta, siç është Rusia, në Ballkan?
Ne, gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor, jemi demokraci të reja. Demokracitë e reja ende duhet të forcojnë institucionet, ligjet, ekonomitë e tregut të lirë e kështu me radhë. Shumë erëra që vijnë nga Lindja nuk e pranojnë këtë. Gjëja më e rëndësishme është të vazhdojmë të përqendrohemi në interesat thelbësore të vendeve tona, në interesat thelbësore të shoqërive tona dhe në integrimin tonë të ardhshëm drejt së ardhmes. Destabilizimi, revizionizmi dhe destabilizimi i historisë sonë janë gjëra që nuk duhet të ndikojnë në rajonin tonë. Ne duhet të përqendrohemi në të ardhmen tonë.