Duket se Rusia nuk ka armik më të madh se populli i vet — një popull që duket se ka hequr dorë nga riprodhimi, shkruan The Moscow Times.
Kremlini ka ndaluar “propagandën pa fëmijë”, u jep para nxënëseve shtatzëna dhe u thotë grave nga çdo predikim kishe se lumturia e tyre e vërtetë është të qëndrojnë në kuzhinë dhe të mbeten shtatzëna.
Megjithatë, shkalla e lindjeve vazhdon të bjerë, duke thyer rekordet e mëparshme të zymta.
Ndoshta pranimi më i gjallë i pafuqisë së qeverisë është se demografit Alexey Raksha — i cili ka shpjeguar prej kohësh se politika demografike e shtetit është e gabuar — iu dha etiketa “agjent i huaj” nën numrin jubilar 1,000.
Raksha argumenton se nuk është efikase t’u paguash grave që të lindin më herët, sepse nënat më të reja në përgjithësi nuk lindin më shumë fëmijë më vonë.
Përkundrazi, ata duhet të paguhen për fëmijët e ardhshëm — dhe nuk do të jetë e lirë: rreth dy milionë rubla (rreth 25,000 dollarë) për fëmijë.
Nuk ka nevojë të jesh ekspert për të kuptuar se një nënë që është ende vetë fëmijë shpesh i percepton fëmijët si humbje të rinisë, të mundësive për arsimim dhe karrierë.
Shtatzëni të tilla janë kryesisht të paplanifikuara dhe fëmijët shpesh janë të padëshiruar dhe të padashur. Duke humbur mundësinë për të realizuar veten në jetë, një grua e re mund të vendosë që të ketë më shumë fëmijë është shumë e kushtueshme.
Diskutimi rreth budallallëkut të politikës demografike të shtetit duket i pakuptimtë, sepse pas tij fshihet një llogaritje cinike. Guvernatorët mund të mburren me një rritje të përkohshme të nivelit të lindjeve në zonën e tyre, edhe nëse pas kësaj nuk ka ndonjë sukses të vërtetë.
Vajzat nuk mbeten shtatzëna për shkak të parave, por për shkak të mungesës së kontracepsionit dhe mungesës së edukimit seksual. Brenda pak vitesh, të gjitha këto lëvizje do të dështojnë. Por atëherë njerëzit përgjegjës për këtë do të kenë ecur përpara.
Është shumë më interesante të diskutohet se çfarë, përveç stimujve materialë, mund të shkaktojë një rritje reale, afatgjatë dhe të qëndrueshme të nivelit të lindjeve. Historia moderne tregon se kjo është e mundur vetëm nëse strehimi dhe kujdesi për fëmijët bëhen më të përballueshme.
Në vitin 1947, kompania amerikane Levitt & Sons prezantoi një shtëpi modeste me dy dhoma gjumi dhe një papafingo që mund të shndërrohej në dy dhoma të tjera.
Ato ishin të lira dhe veteranët e luftës mund t’i blinin me zbritje. Këto shtëpi Levitt u ndërtuan masivisht në vitet 1950 dhe u përhapën në periferi të qyteteve amerikane.
William Levitt besonte se po udhëhiqte luftën kundër komunizmit në shtëpitë e tij. Sipas mendimit të tij, një njeri që zotëron shtëpinë e vet nuk do të simpatizojë kurrë një ideologji që dëshiron të shfuqizojë pronën private. Por merita e saj më e madhe ishte në demografinë e SHBA-së – ishte në ato shtëpi të lira dhe uniforme që filloi bumi i foshnjave.
Është mjaft e qartë se mungesa e strehimit është një nga mënyrat më efektive për të zvogëluar numrin e fëmijëve të lindur.
Mund të kesh maksimumi një fëmijë në një apartament me një dhomë. Asnjë në apartamentin-studio. Në një apartament me dy dhoma, ndoshta dy — por do të jetë i ngushtë dhe i pakëndshëm.
Të kesh më shumë fëmijë vë një barrë shtesë në buxhetin e familjes, gjë që e bën edhe më të vështirë zhvendosjen në një apartament ose shtëpi më të madhe.
Të jetosh në një shtëpi me dy dhoma gjumi me çmim të përballueshëm, ku mund të shtohen lehtësisht dy dhoma të tjera, u lejon çifteve të reja të zgjerojnë familjen e tyre pa pasur nevojë të kërkojnë një shtëpi të re.
Një tjetër gjë e zgjuar – ndoshta e paqëllimshme – që arritën levitët ishte normalizimi i pamjes së jetës familjare pas një gardhi të bardhë me kunja, në periferi, me dy ose tre fëmijë.
Sot, disa amerikanë e përshkruajnë atë konventë si “toksike”: gratë detyroheshin të ktheheshin në shtëpi për të liruar vende pune për veteranët dhe u ofrohej përmbushje përmes rolit të “amvisës perfekte”. Kjo shkaktoi probleme më vonë, por në atë kohë, kontribuoi në bumin e foshnjave.
Sot në Rusi ka nga ata që mbështesin idenë e krijimit të periferive të tilla. Megjithatë, deri më tani të gjitha përpjekjet kanë qenë të kufizuara në iniciativa individuale në disa rajone.
Arsyeja për këtë është e thjeshtë: disavantazhet e vendbanimeve të tilla janë të dukshme – mungesa e infrastrukturës sociale dhe lidhja e dobët me transportin publik.
Përveç kësaj, shumica e grave ruse nuk kanë as aftësinë dhe as dëshirën për t’u bërë shtëpiake. Kjo kundërshtohet nga marrëdhëniet moderne gjinore, pamundësia për të mbijetuar me një pagë të vetme dhe situata e pasigurt financiare në rast divorci.
Megjithatë, është e mundur të mësohet nga përvoja amerikane, p.sh. duke ulur rrënjësisht çmimet e banesave dhe duke e bërë më të lehtë shlyerjen e kredive hipotekare. Kjo do të kërkonte përfshirjen e kompanive të ndërtimit.
Ndërtimi i vendbanimeve të mëdha me hapësira të përbashkëta dhe lidhje me transport publik është i mundur, por është shumë më pak fitimprurës sesa ndërtimi i një tjetër “kodre milingonash njerëzore”.
Rusia mund të ndjekë gjurmët e Skandinavisë dhe të bëhet një vend ku vetëm të pasurit mund të kenë më shumë fëmijë.
Ashtu si në Rusi, në shumë familje skandinave të klasës së mesme punojnë të dy prindërit dhe gruaja shpesh fiton më shumë.
Familje të tilla mund të përballojnë një dado ose një çerdhe private. Në këtë kontekst, gëzimi i mëmësisë nuk shprehet me kujdesin e vazhdueshëm për fëmijën, në një jetë të mbushur me ndërrimin e pelenave, ushqyerjen, gatimin dhe pastrimin. Ndonjëherë gjyshet ndërhyjnë si dado, por kjo ndodh gjithnjë e më pak — për shkak të rritjes së moshës së daljes në pension dhe problemeve shëndetësore të anëtarëve më të moshuar të familjes.
Familjet më të pasura me më shumë fëmijë nuk përbëjnë problem në vetvete. Përkundrazi – çfarë mund të jetë më mirë sesa të rriten më shumë fëmijë të arsimuar dhe të kujdesur në shtëpi të pasura?
Problemi është se problemet sociale të Rusisë po pengojnë përfundimin e trendeve aktuale negative. Inkurajimi i shtatzënive të hershme (ndërsa njëkohësisht mohon aksesin në kontracepsion dhe abort të sigurt) rezulton në margjinalizimin gjithnjë e më të madh të shtresave më të varfra të shoqërisë. Kjo e bën edhe më të vështirë sigurimin e një edukimi dinjitoz dhe të qëndrueshëm për këta fëmijë.
Slogani sovjetik “ti lind, shteti do të kujdeset” çoi në një numër të tmerrshëm fëmijësh që u dorëzuan nga prindërit e tyre në shtëpi për fëmijë të lënë pas dore.
Pasojat e këtij zhvlerësimi të marrëdhënieve familjare janë ende të pranishme sot. Në të njëjtën kohë, gratë dhe nënat e sotme inkurajohen të dërgojnë burrat e tyre në luftë në këmbim të parave. Shkalla e lindjeve, meqë ra fjala, as nuk është rritur.
Në historinë e kohëve të fundit, Rusia ka pasur vetëm dy “baby boom”: pas vitit 1945, kur lindja e fëmijës u shty për shkak të luftës dhe në vitin 1969, kur gratë morën leje lindjeje të paguar — 8 javë secila para dhe pas lindjes.
Ndërkohë, në Perëndim po zhvillohet një trend i ri — lindja e vonuar. Gratë mbi 40 vjeç, të cilat kanë ndërtuar tashmë një karrierë dhe stabilitet financiar, përdorin fekondimin in vitro ose nënat zëvendësuese nëse nuk mund të mbeten shtatzënë natyrshëm.
Megjithatë, këto gra zakonisht kanë një ose dy fëmijë, gjë që nuk e zgjidh problemin e rënies së shkallës së lindjeve. Megjithatë, kjo prirje do të thotë që gratë që më parë mund të mos kishin pasur kurrë fëmijë – do të vendosin të lindin gjithsesi.
Edhe pse ky trend është ende i ri dhe nuk është e qartë se sa do të zgjasë, ai tregon një gjë: gratë nuk janë një “kauzë e humbur”, siç pretendon propaganda ruse. Ato janë ende gati të lindin fëmijë – por nuk janë gati të sakrifikojnë veten për hir të një shoqërie që nuk u ofron atyre siguri, mbështetje, respekt.
