Për dekada të tëra, ata kanë pritur me durim këtë “balancë të re të fuqisë në botë”, pas një serie disfatash në vitet 1990, dhe tani që më në fund është vendosur, ata kanë frikë se mos e humbasin shansin historik për të rikthyer Kosovën dhe për të aneksuar Republikën Serbe dhe Malin e Zi, që është ëndrra e çdo radikali…
Ndërsa afrohet takimi Trump-Putin në Alaska, media e regjimit në Serbi po intensifikon “britmat dhe bisedat” e saj rreth ndarjes së re të botës. Ata po e shpërfillin me keqdashje Ukrainën, duke e quajtur Zelensky fajtorin kryesor për vuajtjet e Ukrainës dhe duke u mburrur me shpresën se Trump me siguri do të bjerë dakord me parimin “territor për paqe” dhe do të miratojë pushtimin dhe aneksimin e Putinit, ashtu siç Europa kontinentale u pajtua me Hitlerin në vitet 1930.
Sigurisht, ankimet dhe nxitjet e pangushëllueshme televizive me shkumë dhe thirrjet e policisë për përballje të drejtpërdrejtë me studentët dhe qytetarët e lirë, si dhe pezullimi i autonomisë së universiteteve dhe gjyqësorit, vazhdojnë paralelisht.
Përveç Zelenskyt dhe qytetarëve rebelë, është intensifikuar edhe pështyma dhe nënçmimi i Bashkimit Evropian, si rituali i fundit mediatik i heqjes dorë nga rruga evropiane që është ndërprerë që nga agresioni i Putinit kundër Ukrainës në shkurt 2022.
Rënia e integrimit evropian të Serbisë
Dështimi i plotë i axhendës euro duhet të justifikohet me mungesën e lidhjes dhe dështimin e supozuar të BE-së. Askush, as me turp, nuk e përmend më hapjen e Grupit 3, i cili është shtyrë disa herë gjatë nëntë muajve të fundit, pa asnjë shans që të ndodhë së shpejti – të paktën për sa kohë që ky regjim është në pushtet.
As nga Brnabić, e cila ishte promotorja kryesore e hapjes së Grupit 3 dhe premtoi formimin e REM deri në mesin e korrikut, më së voni si kusht për të vazhduar rrugën evropiane – nuk ka mbetur asgjë. Heshtje. “As letra, as kartolina”. Ata që e kundërshtojnë do të thoshin se ajo është e zënë duke ushtruar se si të hartojë të paktën disa fjali të thjeshta dhe të zgjeruara për paraqitjet e saj të ardhshme publike, pa asnjë rrëshqitje në gjuhë.
Konspiracion heshtjeje për atë që Aco Serbit nuk i lejohet as të mendojë
Sipas zakonit të mirë të vjetër serb, vendas, në mediat tona çdo gjë diskutohet deri në detajet më të vogla, imagjinata lihet të shfrenohet, madje deri në atë pikë sa të ngacmohet me ëndrra se Trump do t’ia kthejë Alaskën Rusisë, të cilën Amerika e bleu me ar në vitin 1867.
Me një fjalë – gjithçka është aty, vetëm më e rëndësishmja dhe më aktuale – mungon. Komploti i heshtjes dhe heshtja e madhe që gumëzhin në vapën e verës krijojnë tek vëzhguesi përshtypjen se i gjithë ky hiperprodhim i marrëzisë, gënjeshtrave dhe toksinave në media shërben ekskluzivisht për të penguar njerëzit të flasin për ato për të cilat Aco serbi nuk lejohet as të mendojë, e lëre më të komentojë.
arifat e Trump – E vërteta e pakëndshme
Sigurisht, po i referohem tarifave të famshme të Trump që SHBA-të i konfirmuan për Serbinë në një nivel prej 35 përqind. Pas Zvicrës, këto janë tarifat e dyta më të larta të vendosura ndaj një vendi evropian dhe ndër më të lartat në planet. Duke ndjekur të njëjtin zakon të mirë të vjetër, këtu hasim fenomenin e numrave rrënjësisht të ndryshëm, si në rastin e Jasenovacit, Srebrenicës apo moshës së popullit serb…
Pala serbe flet për 670 milionë dollarë eksporte në Amerikë krahasuar me 739 milionë dollarë importe prej saj, ndërsa SHBA-ja zyrtare pohon se situata është krejtësisht e kundërta – 814 milionë dollarë importe nga Serbia dhe vetëm 210 milionë dollarë eksporte!? Secili po e shtyn deficitin e vet, ndërsa Kombet e Bashkuara vlerësojnë se shkëmbimi është i balancuar – pak mbi gjysmë miliardi dollarë.
Mesazhe nga Uashingtoni
Kur bëhet fjalë për Zvicrën, tarifat amerikane janë 39 përqind dhe nuk ka dyshim për shifrat. Tregtia totale arriti në 88.4 miliardë dollarë, me rezultatin 7:3 në favor të Zvicrës – eksportet në Amerikë arritën në 63.4 miliardë dollarë dhe importet nga Amerika arritën në 25 miliardë dollarë.
Një shkëmbim i tillë i përgjithshëm, me përmasa shumë të pafavorshme për amerikanët, mund ta bëjë taksën e Trumpit të kuptueshme. Megjithatë, duke pasur parasysh se loja u luajt sipas rregullave të paracaktuara dhe të dakordësuara, ndëshkimi i më të suksesshmëve nga më i forti nuk duket aspak i drejtë.
Ndryshe nga Zvicra, këtu nuk bëhet fjalë për para.
Ndërkohë që padyshim që përfshihen shumë para, e njëjta gjë nuk mund të thuhet për marrëdhënien Serbi-SHBA. Konkretisht, ky shkëmbim është pothuajse tetëdhjetë herë më i vogël se ai me Zvicrën dhe, për amerikanët, varion midis një shume të mjerueshme prej 1-1.5 miliardë dollarësh. Serbia është partneri i 99-të i tregtisë së jashtme i Amerikës, ndërsa SHBA-të janë ndër dhjetë partnerët më të mëdhenj të Serbisë.
Këtu hasim telashe – sepse është mjaft e qartë se, ndryshe nga Zvicra, këtu nuk bëhet fjalë për para, por për mesazhet politike që kanë përthithur secilin prej atyre 35 përqindëshit.
Aco Serbi e di këtë, prandaj nuk duhet të shkruajë – sepse zemërimi kauboj i Trumpit mund të bjerë mbi kokën e tij. Madje as amerikanët me origjinë serbe, të cilët, si kurrë më parë, u organizuan në fushatën zgjedhore nën sloganin “Serbët për Trumpin” dhe na shpuan veshët me ngazëllim për meritat e tyre për fitoren e tij.
Duke u kthjelluar pas euforisë
Për dekada të tëra, njerëzit kanë pritur me durim këtë “balancë të re të fuqisë në botë”, pas të gjitha disfatave të viteve nëntëdhjetë, dhe tani që supozohet se më në fund është vendosur, ekziston frika se “shansi historik” për të “kthyer Kosovën” dhe te bashkohet serpska rpublika dhe dhe Malin e Zi – ëndrra e lagësht e çdo radikali – po shpërdorohet…
Megjithatë, ankthi dhe mosbesimi rriten nga indiferenca e Uashingtonit ndaj vendimit të Dodikut, si dhe nga “ndjekja” e vazhdueshme përmes vonesave të njëhershme në zbatimin e sanksioneve kundër NIS-Gazprom, të cilat iu vendosën Serbisë nga administrata Biden në fund të mandatit të tij. Nga Grenell, i cili besohej se ishte në gjendje të godiste grushtin në tavolinë dhe të zgjidhte të paktën çështjen e Unionit të Komunave Serbe – asnjë gjurmë.
Dhe kur një analist i rrallë politik ngre zërin kundër Trump, kjo nuk bëhet për të mbrojtur interesat e vendit të tij, por për të mbrojtur Putinin e tij të dashur, ndaj të cilit Trump, e dini, ndonjëherë sillet në mënyrë shumë arrogante dhe komanduese.
Mundësi të humbura dhe izolim
Ankesat e rralla mediatike për mungesën e interesit arrogant të palës ruse për t’i bërë lëshime Serbisë në lidhje me sanksionet amerikane mbi industrinë e naftës që ajo zotëron, gjithashtu janë zbehur. Narrativa papagall për “rëndësinë e paçmuar të vetos ruse” në Këshillin e Sigurimit kur bëhet fjalë për njohjen e Kosovës nuk shuhet, megjithëse teprica e saj po bëhet gjithnjë e më e dukshme, dhe pasojat e dëmshme të mosvendosjes së sanksioneve ndaj Rusisë po bëhen gjithnjë e më të rënda.
Pyetja po shtrohet gjithnjë e më shumë: pse në botë vetoja e Kinës për të njëjtat çështje nuk po merret parasysh në OKB, edhe pse Serbia është hapur ekonomikisht ndaj Kinës shumë më tepër sesa ndaj SHBA-së dhe Rusisë së bashku?! Fatkeqësisht, kjo as nuk diskutohet në publikun serb. Kjo i lihet Aca Srbin-it – të kujtojë dhe të vendosë. Ne jemi këtu për t’iu kundërvënë njëri-tjetrit.
Vetmia në skenën politike
Është mjaft e qartë se qëndrimi i Trump dhe Putin ndaj Serbisë dhe Vuçiçit, i cili luhatej midis indiferencës dhe ndëshkimit pasiv, tani është intensifikuar – të paktën kur bëhet fjalë për administratën amerikane. Duke pasur parasysh se ne kemi përjashtuar paraprakisht çdo rëndësi të konsiderueshme financiare të tarifave për shkak të shifrave të papërfillshme, është e qartë se këto janë mesazhe të një lloji tjetër.
Ai 35 përqind do të përfaqësojë një lloj ndëshkimi simbolik aktiv – një akt të hapur armiqësie ndaj regjimit që nuk ka arritur ta fshehë armiqësinë e tij të sinqertë, të thellë dhe thelbësore ndaj qytetërimit perëndimor, madje as pas dashurisë dhe adhurimit të supozuar të madh për Donald Trump. Askush nuk e ka analizuar marrëdhënien e tyre me Trump kaq thellë dhe kaq butësisht. Nuk ishte e vështirë – është praktikuar me Putinin vite më parë.
Ndërsa protesta studentore-qytetare ngadalë por me siguri e mbyll rrethin rreth kartelit progresiv, Doni i tij – është më i vetmuar se kurrë. Është sikur të ketë rënë nga “Kurora e Malit” , nga vargu ku Vladika këndon me hidhërim:
“…Dhe çfarë do të bëj, por me kë do ta bëj? Një dorë e vogël, e vogël dhe e fortë, një kashtë mes vorbullave, një melekuqe e trishtuar pa askënd askund…”
Për sa kohë?!
