Nga Rasim Smajlaj
Nëse është e vërtetë raportimi që qarkullon në disa media ndërkombëtare – se gjatë mandatit të Donald Trump-it Serbia kishte plane konkrete për të sulmuar Kosovën, por ato u ndaluan nga ndërhyrja e tij – atëherë pyetja që del natyrshëm është: kush, përveç Amerikës, do t’i dilte zot Kosovës? Historia është e qartë: më 1999, SHBA dhe NATO e shpëtuan Kosovën nga shfarosja. Edhe pas shpalljes së pavarësisë, çdo krizë madhore në Ballkan është menaxhuar vetëm falë ndërhyrjes amerikane. Pa SHBA, Kosova nuk do të ishte e lirë sot. Por për fat të keq, qeveria aktuale në Prishtinë po e harron këtë realitet. Kryeministri Albin Kurti dhe Lëvizja Vetëvendosje kanë kultivuar një kurs të rrezikshëm në raport me Uashingtonin. Në vitin 2020, VV e kundërshtoi marrëveshjen e Uashingtonit, të cilën SHBA e shihte si një hap drejt normalizimit ekonomik dhe politik. Në vitin 2023, në krizën e veriut, Kurti shpërfilli paralajmërimet e SHBA-së, duke i tensionuar raportet deri në atë pikë sa që administrata amerikane e sanksionoi qeverinë e Kosovës me pezullim të pjesëmarrjes në ushtrime ushtarake. Në vazhdimësi, Kurti e ka refuzuar implementimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe, duke hyrë në përplasje të hapur me Uashingtonin, edhe pse ky është zotim ndërkombëtar i Kosovës. Ndërkohë, qeveria preferon të mbështetet tek Bashkimi Evropian – një BE që as nuk e njeh tërësisht shtetin e Kosovës, e as nuk ka treguar gatishmëri për ta mbrojtur atë në rast agresioni. Brukseli shpërndan “deklarata baraspeshuese” mes Kosovës dhe Serbisë, por kur Serbia rrit agresivitetin, BE vetëm bën thirrje për “qetësi”. Kjo nuk është mbrojtje – kjo është indiferencë. E ndërsa Serbia forcon lidhjet e saj me Moskën dhe Pekinin, Kosova rrezikon të mbetet e pambrojtur, nëse qeveria e saj vazhdon të ftohë marrëdhëniet me SHBA-në. Nëse Trump-i e ndaloi një luftë të mundshme, atëherë duhet ta themi hapur: po të mos ishte Amerika, sot Kosova do të ishte nën kërcënimin e tankeve serbe. Prandaj, pyetja nuk është vetëm historike – është urgjencë për të tashmen: nëse nesër shpërthen një konflikt i ri, kush do të na mbrojë? BE? Asnjëherë. Vetëm SHBA ka treguar vendosmëri. Dhe kjo e vërtetë duhet të vlejë si kambanë alarmi për qeverinë e Kosovës. Siguria dhe ekzistenca e shtetit nuk mund të jenë peng i eksperimentit politik të një partie që i sheh SHBA-të si “shantazhues” dhe e trajton aleatin më të madh me dyshime. Kosova duhet të zgjedhë qartë: ose me Amerikën, ose e vetmuar përballë Serbisë dhe Rusisë.