Edhe pse në fillim të gushtit, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, njoftoi udhëtimin e tij pesëditor në Kinë, nga 1 deri në 6 shtator, ku do të takohej me presidentët kinezë dhe rusë, në dy javët e fundit ai ka lënë të kuptohet dy herë se mund të mos shkojë.
– Nuk do të shkoj askund, nuk do të zhvendosem askund. Duhet të shkoj në Kinë sepse besoj se do të kem mundësinë të flas si me Presidentin Putin ashtu edhe me Presidentin Xi atje, por nëse nuk mundem, nuk do të shkoj. Nuk kam problem me asgjë, sepse nuk kam asgjë më të rëndësishme se atdheu im – ai është i njëjti .
Herën e dytë ishte të enjten në mbrëmje në Pink TV, kur ai tha se shpreson dhe duhet të shkojë në Kinë nëse nuk ka probleme të mëdha këtu.
Deklaratës së prezantueses se ende po mendon për këtë, ajo përgjigjet shpejt se nuk po mendon për këtë.
– Pyetja është se cilat janë mundësitë që keni përpara. Nuk do të doja të largohesha nga vendi nëse do të kishte probleme të mëdha në vend. Nëse largohem nga vendi, do të thotë se jam i sigurt se nuk do të ketë probleme të mëdha – deklaroi Vuçiç.
Përveç Presidentit kinez Xi Jinping dhe atij rus Vladimir Putin, kur njoftoi udhëtimin e tij në Kinë, Vuçiç përmendi mundësinë që edhe Presidenti amerikan Donald Trump të vijë në Pekin për të festuar “Ditën e Fitores”.
Meqenëse tani është e qartë se Trump ndoshta nuk do të jetë atje, por se mbërritja u njoftua nga kremi i autokratëve dhe diktatorëve të vetëdijshëm si presidenti i Koresë së Veriut, Kim Jong Un, apo presidenti i Bjellorusisë, Alexander Lukashenko, është e mundur që Vuçiç po shqyrton të mos shkojë në udhëtim duke kërkuar justifikim në rrethana të brendshme, ndoshta duke menduar për tubimet në të cilat ftohen nxënësit e shkollave të mesme dhe studentët më 1 shtator.
Dragoslav Rasheta, studiues i “Rrugës së Tretë të Re”, beson se, nëse nuk ka përshkallëzim domethënës në vend, presidenti do të marrë pjesë në këtë ngjarje, sepse nuk është domosdoshmërisht politike, të paktën jo për publikun tonë.
– Një takim në margjinat e këtij eventi me siguri do ta ndihmonte atë të ruante imazhin e një burrështetasi me marrëdhënie të mira personale me udhëheqësit botërorë, megjithatë informaliteti i takimeve të tilla do ta mbronte atë nga kritikat nga BE-ja dhe Perëndimi – thotë ai për Danas.
– Edhe pse largimi i Vuçiçit do t’i paraqitet publikut si një akt gjeopolitikisht i barabartë që e pozicionon vendin tonë si një aktor të pavarur të gatshëm për të ruajtur marrëdhëniet me të gjitha fuqitë e mëdha, vendimi ka të ngjarë të ketë pasoja afatgjata për politikën e jashtme të Serbisë dhe pozicionimin e saj në marrëdhëniet globale të fuqisë – thekson ai.
Siç shpjegon ai, nga një perspektivë sigurie, zbatimi i ombrellës së shtresëzuar të mbrojtjes ajrore kineze, përdorimi i pritur operacional i dronëve të gjeneratës së re dhe bashkëpunimi i mëtejshëm ushtarak teknologjik me Kinën rrit ndjeshëm aftësitë operacionale të Forcave të Armatosura Serbe, por në të njëjtën kohë ndërlikon sfidat e ndërveprimit në misionet shumëkombëshe ose ushtrimet ushtarake nën kujdesin e BE-së ose NATO-s.
– Nuk ka dyshim se kjo do të hapë një diskutim me partnerët e NATO-s rreth implikimeve reale të sigurisë dhe ekonomisë së varësisë afatgjatë nga teknologjia kineze e mbrojtjes – deklaron Lunić.
Dhe ai shton se pa dyshim, prania e Vuçiçit në paradën ushtarake kineze përfaqëson kulmin e strategjisë së balancimit të politikës së jashtme të Serbisë, e cila konsolidon bashkëpunimin strategjik ushtarak dhe ekonomik kinezo-serb, por në të njëjtën kohë rrezikon pengesa shtesë në rrugën e BE-së përmes ngrirjes së mundshme të fondeve dhe kritikave për mosrespektimin e politikës së përbashkët të jashtme dhe të sigurisë të BE-së.
Sipas gjykimit të tij, të gjithë treguesit tregojnë se Vuçiç do të ketë takime dypalëshe me Presidentin Xi Jinping dhe Presidentin Vladimir Putin në Pekin, në margjinat e këtij eventi.
– Për shkak të këtyre takimeve dhe situatës aktuale gjeopolitike, kjo ngjarje shkon përtej simbolikës së një parade ushtarake dhe mund të përfaqësojë lehtësisht një udhëkryq strategjik që do të përcaktojë drejtimin e vektorit të politikës së jashtme të Serbisë, i cili nuk do t’u ofrojë qytetarëve të Serbisë vizion, vlera dhe në fund të fundit, siguri, beson Lunić.
Dhe ai arrin në përfundimin se në këtë moment global, patriotizmi suprem përfaqëson përkushtimin ndaj interesave kombëtare përmes sigurimit të sigurisë maksimale të mundshme të vendit dhe krijimit të marrëdhënieve aleate brenda kornizës së arkitekturës evropiane të sigurisë, dhe se çdo gjë tjetër, përfshirë edhe fotot me udhëheqësit botërorë, përfaqëson një fantazmagori të obsesioneve utopike.
