Presidenti serb Aleksandar Vuçiç po e dëmton vendin e tij duke reaguar ndaj protestave, tha për DW politikani me përvojë kristian demokrat gjerman Elmar Brock. Ai thotë se nuk mund të flitet për anëtarësim në BE.
“E ndjek zhvillimin e ngjarjeve (në Serbi) me trishtim. E njoh relativisht mirë Presidentin Vuçiç. Dhe habitem kur shoh se çfarë lloj zhvillimi po ndërmerr. Apo po kthehet te rrënjët e tij. Ai dikur më tha se zemra e tij është në Moskë dhe mendja e tij është në Bruksel. Nuk e shoh më fare këtë të fundit”, tha Elmar Brock në një intervistë me DW.
Ish-kryetari i Komitetit të Punëve të Jashtme të Parlamentit Evropian kritikon mënyrën se si Vuçiç po e udhëheq vendin gjatë protestave disamujore që filluan pas rënies së tendës në Novi Sad dhjetë muaj më parë.
“Ai po i zhvillon gjërat në një drejtim që nuk i rrit shanset e Serbisë për t’u afruar me BE-në, në fakt i dëmton ato. Duke vepruar kështu, ai po dëmton vendin e tij”, thotë demokrati i krishterë gjerman me përvojë dhe shton:
“Mendoj se është gjithashtu e trishtueshme që ai humbet një shans historik për të bashkuar Ballkanin Perëndimor përmes Evropës të paktën pak, pavarësisht dallimeve.”
Legjenda CDU” kritikon Vuçiqin dhe BE-në
Ne e pyetëm politikanin me përvojë, të cilin Vuçiç dikur e quajti “legjendë e partisë gjermane CDU”, në margjinat e kongresit të demokratëve të tij të krishterë në Bonn, se cilat mund të jenë arsyet e heshtjes së Brukselit dhe mungesës së një reagimi më të qartë, veçanërisht pas përshkallëzimit të dhunës kundër demonstruesve në Serbi:
“Kjo ka të bëjë me një keqkuptim të diplomacisë. Kur e vërteta nuk thuhet më në mënyrë diplomatike, kjo nuk ndihmon përparimin e rajonit. Të gjitha ato raporte progresi që flasin vetëm për progresin dhe nuk përmendin kurrë pikat e dobëta, nuk janë shumë të përshtatshme për përparimin në proces”, kundërpërgjigjet ai.
Brok, i cili pesë vjet më parë ishte i mendimit se Serbia e Vuçiçit, si një vend kyç në rajon, ishte më e gatshme të bëhej anëtari i parë i ri i Unionit, sot beson se BE-ja i tradhton qytetarët pro-evropianë në rajon duke heshtur:
«Këta njerëz shpresojnë që Europa të ketë sundimin e ligjit, demokracinë dhe luftën kundër korrupsionit», thotë ai. Heshtja nga BE-ja «shkel dëshirat» e këtyre qytetarëve, shton ai.
Presioni mbi Vuçiçin duhet të rritet
Duke pasur parasysh se Partia Progresive Serbe është anëtare e asociuar e Partisë Popullore Evropiane (PPE), në të cilën janë aktive edhe partitë qeverisëse gjermane CDU dhe CSU, shumë qytetarë të Serbisë presin që Unioni Demokristian i Kancelarit Friedrich Merz të rrisë presionin mbi Vuçiçin me qëllim zgjidhjen e krizës politike në Serbi në mënyrë demokratike.
“Mendoj se duhet bërë, shumë po e bëjnë. Për shembull, kur shoh ekspertin e politikës së jashtme të PPE-së në Parlamentin Europian, Michael Galler (CDU). Mesazhet e tij janë të qarta. Dhe mendoj se kjo linjë duhet të ndiqet, madje edhe më e qartë”, tha Brock për DW.
Brock pret që kancelari i ri gjerman të qëndrojë qartësisht në mbështetje të vlerave evropiane në rastin e Serbisë, domethënë të “mos heshtë për gjëra që sigurisht nuk mund të kontribuojnë në përmirësimin e marrëdhënieve”.
Ish-kryetari i Komitetit për Punë të Jashtme në Parlamentin Europian beson se në këtë moment është ende jorealiste të flitet për perspektivën (e afërt) të vendeve të rajonit për t’u anëtarësuar me të drejta të plota në BE:
“Mendoj se është e qartë se na duhet një reformë e Bashkimit Evropian. Nuk mund të punojmë për zgjerimin para se të sigurojmë dhe forcojmë aftësinë e Unionit për të vepruar. Kjo ka të bëjë me çështje të tilla si procesi i vendimmarrjes me shumicë në fushën e politikës së jashtme të BE-së”, vëren Brock.
Dhe ai shton: “Nëse të gjitha vendet do të anëtarësoheshin në BE, kjo do të thotë se Unioni do të kishte 37 vende. Dhe nuk bëhet fjalë për një politikë të përbashkët të jashtme ose të sigurisë. Vendet kandidate duhet të plotësojnë parakushtet për anëtarësim. Por edhe BE duhet të përmbushë parakushtet në mënyrë që të jetë në gjendje të pranojë anëtarë të rinj.”