Presidenti konservator i krahut të djathtë i Polonisë, Karol Nawrocki, dhe udhëheqësi liberal-konservator i qeverisë së qendrës së majtë, Donald Tusk, zakonisht nuk e humbasin kurrë mundësinë për të sulmuar njëri-tjetrin. Megjithatë, të mërkurën (10 shtator 2025), të dy politikanët në konflikt u përpoqën të ruanin përmbajtjen dhe shmangën çdo provokim.
“Unë dhe ministrat e mi, si dhe zoti President, jemi të vendosur fuqimisht të veprojmë si një i vetëm, pa dallime mendimesh”, i tha Tusk Sejmit, parlamentit polak. “Ne duhet ta kalojmë provën e unitetit. Nuk duhet të ketë asnjë hendek në të cilin armiku, fqinji lindor, të mund të futet”, theksoi ai. Në vend të goditjeve tallëse, këtë herë pati duartrokitje nga partia opozitare Ligj dhe Drejtësi (PiS), ndërsa Tusk theksoi unitetin e të dy blloqeve politike në kohë kërcënimi: “Kur polakët veprojnë të bashkuar, ata janë të pamposhtur”.
Bashkëpunim në vend të konfliktit
Mëngjesin pas incidentit, Nawrocki dhe Tusk u takuan dy herë për të diskutuar veprimet kundër shkeljes masive të hapësirës ajrore polake. Një total prej 19 dronësh hynë në hapësirën ajrore polake të martën në mbrëmje, shumë prej tyre nga Bjellorusia për herë të parë. “Ne ramë dakord për koordinim të plotë të hapave të mëtejshëm në skenën ndërkombëtare”, tha kryeministri.
Nawrocki theksoi gjithashtu bashkëpunimin e mirë me Turqinë. Kreu i Këshillit të Sigurisë Kombëtare (BBN), Sławomir Cenckiewicz, një bashkëpunëtor i ngushtë i Nawrockit, madje foli për “bashkëpunim shembullor” me qeverinë. Gjendja e jashtëzakonshme i detyron të dyja palët ndërluftuese të bashkëpunojnë përballë kërcënimit nga Lindja. Sepse sipas Kushtetutës polake, presidenti është komandanti suprem i forcave të armatosura dhe luan një rol të rëndësishëm në çështjet e sigurisë.
19 dronë shkelin hapësirën ajrore polake
Udhëheqja ushtarake polake ka vendosur të rrëzojë të paktën tre avionë që u konsideruan veçanërisht të rrezikshëm. Një F-16 polak dhe një F-35 holandez morën pjesë në operacion. Thuhet se morën pjesë edhe ushtarë italianë dhe gjermanë.
Mbetjet e dronëve u gjetën në pjesë të ndryshme të Polonisë. Disa arritën deri në qytetin Łódź në Poloninë qendrore, rreth 250 kilometra nga kufiri lindor. Pjesë të një droni shkatërruan çatinë e një shtëpie familjare në Wyryki pranë Lublinit në lindje të vendit. Askush nuk u lëndua. “Dronët nuk ishin të armatosur”, tha të enjten zëdhënësi i qeverisë Adam Szłapka.
“Kjo është e paprecedentë në historinë e NATO-s dhe historinë e kohëve të fundit të Polonisë”, tha Nawrocki. “Për herë të parë, dronët rusë të armikut u rrëzuan në territorin e NATO-s”, shtoi Tusk. Së bashku, presidenti dhe kryeministri vendosën të aktivizojnë nenin 4 të traktatit të NATO-s, i cili parashikon konsultime të përbashkëta nga shtetet anëtare.
Tusk: Fjalët e solidaritetit nuk janë të mjaftueshme
Tusk e përdori incidentin për t’u bërë një apel dramatik aleatëve – Polonia është mirënjohëse për fjalët e solidaritetit. “Por kjo nuk është e mjaftueshme”, theksoi Kryeministri. “Ne presim shumë më tepër mbështetje”, tha Tusk, duke shpjeguar se lufta në Ukrainë nuk është një çështje polake apo ukrainase, por “një konflikt që Rusia ia ka shpallur të gjithë botës së lirë”. Polonia shpenzon 4.7 përqind të PBB-së së saj për mbrojtje dhe duhet të përfitojë ndjeshëm nga programi SAFE i BE-së.
“As Polonia dhe as NATO nuk do të frikësohen”, siguroi Ministri i Jashtëm polak Radosław Sikorski. “Rusia duhet ta kuptojë më në fund se përpjekja për të rivendosur perandorinë e vjetër është e dënuar të dështojë”, tha Sikorski.
Polonia ka mbyllur plotësisht kufirin e saj me Bjellorusinë që nga e enjtja. Të premten fillojnë stërvitjet ushtarake “Perëndimi” në Bjellorusi dhe Rusi, si pjesë e të cilave të dy ushtritë mund të ushtrojnë sulme ndaj Perëndimit. Varshava ka frikë nga provokime të reja.
Fushata ruse e dezinformimit fajëson Ukrainën
Ministri i Dixhitalizimit Krzysztof Gawkowski paralajmëroi kundër fushatave dezinformuese ruse dhe bjelloruse. “Numri i lajmeve të rreme në internet është vazhdimisht në rritje”, tha politikani i krahut të majtë. “Rusia dhe Bjellorusia janë pas këtij veprimi të organizuar”, shpjegoi ai. Qëllimi i fushatës është t’ia kalojë përgjegjësinë për sulmin me dron Ukrainës, me qëllim ndarjen e Polonisë dhe Ukrainës.
Sa i përket politikës së sigurisë, Polonia mbështetet më shumë në aleancën e saj me Shtetet e Bashkuara. Në një takim me Nawrocki-n në Shtëpinë e Bardhë javën e kaluar, Presidenti i SHBA-së Donald Trump e siguroi mysafirin e tij se nuk do të tërhiqte trupat amerikane nga Polonia. Kjo është arsyeja pse Varshava priste një reagim nga Uashingtoni. Të mërkurën në mbrëmje, Nawrocki foli me Trump në telefon. “Biseda ishte pjesë e një serie konsultimesh që kam pasur me aleatët tanë. Bisedat e sotme konfirmuan unitetin e aleatëve”, shkroi Nawrocki pas bisedës në platformën X.
Armiku i Polonisë qëndron në Lindje, jo në Perëndim.
Pavarësisht shtytjes për unitet, Tusk e përdori fjalimin e tij në parlament për të paralajmëruar opozitën nacional-konservatore kundër retorikës anti-gjermane.
“Armiku politik i Polonisë, i cili nuk i fsheh qëllimet e tij armiqësore, ndodhet pas kufirit lindor, jo perëndimor”, tha kryeministri liberal-konservator, të cilin opozita e denigron si një “agjent gjerman”. “Mos kërkoni një armik në Perëndim, armiku i vërtetë në Lindje është i mjaftueshëm për ne”, i bëri thirrje ai opozitës. Dy bateri gjermane Patriot, të stacionuara në Poloninë lindore, morën pjesë gjithashtu në aksionin kundër dronëve rusë.
