Cili është mesazhi i paradës ushtarake të së shtunës në Serbi? A ishte një demonstrim i forcës dhe një reagim ndaj Kroacisë, apo parada kishte kryesisht një qëllim të brendshëm politik? A po dëshmojmë një garë rajonale armatimesh?
Deputeti dhe raportuesi kroat për Serbinë Tonino Picula nga SDP, deputeti kroat Karlo Resler nga HDZ, brigadieri në pension i Ushtrisë Kroate, analisti ushtarak Vilko Klasan, dhe analisti politik dhe ish-zëvendëskryeministri i Serbisë Žarko Korać folën për këtë në emisionin e sotëm “Në rrjetin e të Parëve”.
Koraç: Parada ishte një demonstrim i brendshëm politik i pushtetit
Žarko Korać vlerësoi se parada kishte kryesisht një qëllim të brendshëm politik.
“Vetë emri i paradës ishte “Forca e Unitetit”, por Serbia, që kur Vuçiç ka qenë në pushtet, nuk ka qenë kurrë më e ndarë politikisht”, tha ai, duke shtuar se presidenti i Serbisë po përballet me rezistencë të madhe dhe refuzon të shpallë zgjedhje, raporton HRT .
Korac theksoi se parada ka disa specifika që nuk i kishte parë më parë, megjithëse, siç tha ai, kishte qenë i pranishëm në shumë ngjarje të ngjashme në Beograd.
Ai theksoi veçanërisht se automjete të blinduara dhe armë u vendosën rreth Beogradit të Ri dhjetë ditë para vetë paradës, gjë që shkaktoi indinjatë te qytetarët.
“Rrugët ishin të bllokuara, tanket qëndruan në vend për ditë të tëra dhe ishte një shfaqje e qartë force”, tha ai.
Ai shtoi se ngjarja nuk ka rëndësi ndërkombëtare.
Askush nga Evropa nuk erdhi përveç zëvendësministrit francez të mbrojtjes. As Orbán nuk erdhi”, tha ai.
Vëmendjen më të madhe, tha ai, e tërhoqi aktori amerikan Steven Seagal, i cili ishte ulur në podium.
Për Koracin, e gjithë ngjarja përbën një kërcënim kryesisht për qytetarët e Serbisë.
Tonino Picula u pajtua se parada kishte një qëllim të veçantë politik të brendshëm.
Picula: Parada kishte një qëllim të theksuar politik të brendshëm
Sipas tij, Vuçiç donte të tregonte se ende kontrollon institucionin më të rëndësishëm shtetëror dhe më të popullarizuarin në mesin e qytetarëve.
Picula kujtoi protestat masive të 15 marsit në Beograd, duke vlerësuar se ndryshimet e fundit në aparatin shtypës janë një tregues i mungesës së besimit të Vuçiçit në institucionet e tij.
“Ai tregoi pajisje ushtarake të blera si në Lindje ashtu edhe në Perëndim, duke dërguar kështu përsëri mesazhin se është ulur në disa karrige. Në të njëjtën kohë, ai falënderoi shërbimet ruse të inteligjencës, të cilat gjoja e paralajmëruan se rreth përvjetorit të parë të tragjedisë në Novi Sad, do të kishte një përpjekje të përsëritur për ta rrëzuar atë”, tha Picula, duke i vlerësuar mesazhet e tilla si ekzotike, por edhe të drejtuara ndaj Brukselit, nga i cili varet kryesisht ekonomia serbe.
Resler: Parada është një përgjigje ndaj paradës në Zagreb
Karlo Resler beson se parada e së shtunës ishte një lloj përgjigjeje ndaj paradës ushtarake kroate të mbajtur në Zagreb me rastin e 30-vjetorit të Operacionit Stuhia.
“Beogradi padyshim ndjeu nevojën për të përputhur përshtypjen e lënë nga parada e Zagrebit,” tha ai.
Ai theksoi se emri i paradës “Forca e Unitetit” është cinik, duke pasur parasysh përçarjet e thella politike dhe shoqërore në Serbi.
Ai shtoi se kjo është një shoqëri që është tronditur prej kohësh nga protesta masive, si dhe nga forma gjithnjë e më të shpeshta të dhunës.
“Edhe Evropa ka pjesën e saj të përgjegjësisë këtu”, shtoi ai.
Ressler iu referua gjithashtu kontekstit të sigurisë rajonale, duke përmendur ndërhyrjet e fundit të dronëve në hapësirën ajrore të NATO-s, veçanërisht mbi Poloni.
Ai arriti në përfundimin se vendimi i Kroacisë për të investuar strategjikisht në mbrojtje nuk ishte vetëm i justifikuar, por edhe i nevojshëm.
“Ky nuk është luks, por vendimi i vetëm i saktë në këtë mjedis sigurie”, tha ai.
“Është e mundur të financohen nevoja të tjera shtetërore, por forcat e armatosura kroate dhe policia janë diçka që është një pjesë kyçe e shtetësisë sonë dhe është e nevojshme të vazhdojmë të investojmë në to”, theksoi ai.
Klasan: Numri nuk do të thotë forcë
Vilko Klasan theksoi se në paradë u pa shumë gjë – si ajo që duhej të tregohej, ashtu edhe ajo që nuk duhej të tregohej.
“Kishte shumë ‘tym dhe bojë’”, tha ai.
Klasan paralajmëron se numrat nuk nënkuptojnë forcë.
“Ata nxorën dhjetë mijë ushtarë dhe kazermat ishin bosh në atë moment. Ishte më shumë një demonstrim masiv, i pambështetur nga numra seriozë”, tha ai.
