Në një takim në Kopenhagen, udhëheqësit e BE-së nuk arritën të bënin përparim në diskutimin e përdorimit të 140 miliardë eurove në asetet e ngrira ruse në Evropë për të ndihmuar Ukrainën, raporton Financial Times.
Belgjika kërkoi ndarjen e rrezikut me vendet e tjera të BE-së dhe mbrojtje ligjore kundër pretendimeve të Moskës. Franca dhe Luksemburgu gjithashtu shprehën shqetësime në lidhje me pasojat ligjore.
Udhëheqësit e mbetur në përgjithësi ranë dakord mbi parimin e përdorimit të fondeve, por udhëzuan Komisionin Evropian të përpunonte detajet ligjore dhe financiare. Sipas Financial Times, shkalla e kësaj pune e bën të pamundur që një propozim përfundimtar të paraqitet deri në samitin e ardhshëm në Bruksel pas tre javësh.
Çështja e transferimit të aseteve ruse u diskutua njëkohësisht në një takim online të ministrave të financave të G7. Përfaqësuesit e BE-së në grup u përpoqën të bindnin partnerët e tyre që gjithashtu t’i bashkoheshin iniciativës. Politico vëren se Banka Qendrore Evropiane ka frikë nga një rënie e besimit në euro, por hapat reciprokë nga SHBA-ja dhe Japonia mund të zbusin pasojat.
Më parë, kancelari gjerman Friedrich Merz mbështeti idenë e transferimit të 140 miliardë eurove në Ukrainë përmes mekanizmit të obligacioneve me kupon zero dhe një kredie dëmshpërblimi.
Më 30 shtator, Presidenti rus Vladimir Putin nënshkroi një dekret mbi një procedurë të re për shitjen e aseteve federale. Sipas Bloomberg, Rusia është e përgatitur të shtetëzojë dhe shesë shpejt asetet e huaja në përgjigje të tërheqjes së mundshme të fondeve të saj jashtë vendit.
Kryeministri polak Donald Tusk tha sot se për vendin e tij lufta në Ukrainë nuk është abstrakte dhe se Polonia është përballur me përpjekje të shumta për të kaluar ilegalisht kufirin polak me Bjellorusinë çdo ditë, me disa sulme ndaj ushtarëve të saj, përfshirë viktima.”Është lufta jonë, dhe nëse Ukraina humbet, kjo do të thotë dështimi ynë “, theksoi kryeministri polak në një fjalim në panelin e Samitit të Komunitetit Politik Evropian në Kopenhagen .
Tusk: Evropa tashmë po përballet me luftë!
Tusk tha se provokimet nga Rusia në Detin Baltik janë pothuajse të përditshme, duke shtuar se Perëndimi është i përfshirë në një lloj të ri lufte me Rusinë.
– Mora një mesazh nga Varshava, kemi një incident tjetër tani pranë portit të Shçecinit. Kemi incidente të reja në rajonin tonë, dua të them në Detin Baltik, çdo javë, pothuajse çdo ditë – tha Tusk.
Në fjalimin e tij, ai paralajmëroi se ” Evropa nuk është më në periudhën para luftës, por po përballet me luftë”.
Frederiksen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen e saj dhe të mbështesë Ukrainën
Kryeministrja daneze Mette Frederiksen deklaroi në fillim të Samitit të Komunitetit Politik Evropian (EPC) se vendet evropiane duhet të forcojnë urgjentisht mbrojtjen e tyre dhe të mbështesin Ukrainën në mënyrë që të pengojnë sulmet ruse dhe të sigurojnë sigurinë e Evropës.
Frederiksen theksoi tre fusha kryesore veprimi:
- Forcimi i Ukrainës
- Dobësimi i Rusisë
- Përgatitja e Evropës për kërcënime hibride
Starmer: Putini po ndërhyn në të gjithë Evropën
Kryeministri britanik Keir Starmer paralajmëroi sot se veprimet ruse tregojnë “dëshirën” e Presidentit rus Vladimir Putin për të vazhduar me sulme “të pamëshirshme” ndaj Ukrainës dhe forma të ndryshme ndërhyrjeje në të gjithë Evropën.
Starmer e tha këtë gjatë hapjes së një paneli në Samitin e Zonave Ekspozuese të Hapësirës së Hapur (EPZ), të cilin ai e kryeson, dhe në të cilin marrin pjesë edhe presidentja moldave Maja Sandu, kryeministri polak Donald Tusk dhe presidenti francez Emmanuel Macron.
– Në javët e fundit kemi parë “oreksin” që ka Putini, jo vetëm për të nisur sulme ndaj Ukrainës, por edhe për të ndërmarrë veprime dhe për të ndërhyrë në të gjithë Evropën, në shumë mënyra të ndryshme, qoftë duke iu referuar hapësirës sonë ajrore, qoftë duke qenë sulme kibernetike apo të tjera – tha Starmer.
Zelensky kritikoi Hungarinë
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky paralajmëroi sot udhëheqësit evropianë se Rusia ende “mendon se është mjaftueshëm e guximshme për të përshkallëzuar luftën” përmes incidenteve me dronë në të gjithë Evropën.
-Tani jemi të gjithë në një realitet të ri dhe, mendoj se të gjithë e kuptojnë këtë, madje edhe ata që mund të mos duan ta pranojnë, – tha Zelenski në fjalimin e tij të hapjes në hapjen e Samitit të Zonave të Hapura.
Ai shtoi se sulmet e fundit me dronë janë një përpjekje e Rusisë për të ndarë Evropën dhe për të parandaluar një përgjigje të përbashkët. Udhëheqësi ukrainas paralajmëroi se incidente të ngjashme mund të ndodhin kudo në Evropë , përfshirë perëndimin dhe jugun e kontinentit, duke theksuar nevojën për një përgjigje të shpejtë dhe efektive.
Ai kritikoi gjithashtu Hungarinë , duke theksuar se edhe udhëheqësit e saj duhet të reagojnë, dhe vlerësoi se energjia nga SHBA-të dhe partnerë të tjerë mund të zëvendësojë furnizimet ruse.
Macron: Moska qartësisht nuk po e arrin qëllimin e saj
Presidenti francez Emmanuel Macron tha sot se masat e ardhshme për të mbështetur Ukrainën duhet të synojnë:
- forcimi i mbrojtjes kundërajrore
- lufta kundër dronëve
- furnizimi me raketa me rreze të gjatë veprimi
- presion në rritje mbi burimet ruse të financimit të luftës
Në një panel në Samitin në Kopenhagen, Macron vlerësoi se Moska “padyshim nuk po e arrin qëllimin e saj kryesor”, sepse “operacioni special” rus dështoi të kapte Kievin ose të ndryshonte regjimin në Ukrainë.
-Situata sot është shumë më e mirë se në fillim të vitit – tha ai, duke treguar mbështetje më të madhe ndërkombëtare, përfshirë “riangazhimin” e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Presidenti francez u bëri thirrje vendeve të përshpejtojnë miratimin e paketës së 19-të të sanksioneve kundër Rusisë dhe kërkoi presion më të fortë mbi atë që ai e quajti “flota sekrete” e Rusisë , duke deklaruar se qëllimi duhet të jetë “shkatërrimi i modelit të biznesit” që financon luftën. Ai sugjeroi ndalimin ose ndërprerjen e përkohshme të operacioneve të këtyre anijeve në mënyrë që të zvogëlohen të ardhurat ruse.
Macron theksoi nevojën për më shumë “paparashikueshmëri” dhe paqartësi strategjike në përgjigje të provokimeve ruse.
Takimi shërben si një platformë për dialog joformal politik dhe strategjik, duke bashkuar krerët e shteteve ose qeverive evropiane së bashku me udhëheqësit e institucioneve kryesore evropiane dhe ndërkombëtare. Qëllimi i takimit është:
- promovimi i dialogut dhe bashkëpunimit politik
- forcimin e sigurisë, stabilitetit dhe prosperitetit në kontinentin evropian
Kjo platformë për koordinim politik nuk zëvendëson asnjë organizatë, strukturë apo proces ekzistues, as nuk synon të krijojë të reja në këtë fazë. Komuniteti Politik Evropian është takuar gjashtë herë deri më tani, dhe takimet e ardhshme të Komunitetit Politik Evropian do të mbahen në Armeni dhe Irlandë.
Përndryshe, takimi i bashkësisë politike evropiane mbahet një ditë pas takimit joformal të Këshillit Evropian.