Një dron rus me fibra optike kreu sulmin e parë preciz të regjistruar brenda Kramatorskut, një qytet i madh në Ukrainën lindore, të dielën, konfirmoi këshilli i qytetit. Ndërsa nuk pati të lënduar në sulm, shfaqja e këtij lloji droni thellë në sfond ka ngritur shqetësime serioze, raporton The War Zone .
Ndryshe nga dronët standardë që mbështeten në lidhjet radio, dronët FPV, të cilët janë të lidhur me operatorët e tyre me anë të fibrave optike, janë pothuajse plotësisht imunë ndaj ndërhyrjeve elektronike. Ata gjithashtu shmangin pengesat si kodrat ose ndërtesat që mund të bllokojnë sinjalet radio. Edhe pse kanë disavantazhe, të tilla si rrezja e kufizuar e përcaktuar nga gjatësia e kabllit dhe shkathtësia e reduktuar, qëndrueshmëria e tyre i bën ato jashtëzakonisht të rrezikshme. Dhe rrezja e tyre është vazhdimisht në rritje.
Kramatorsk nën sulm
Kramatorsk, i cili kishte një popullsi prej rreth 200,000 banorësh para pushtimit rus, tani është shtëpia e rreth gjysmës së këtij numri. Qyteti, i vendosur rreth 20 kilometra nga vija e frontit, ka qenë një objektiv i shpeshtë i sulmeve ruse, por kjo është hera e parë që është goditur nga një dron me fibra optike.
Media ukrainase Radio Sloboda thekson se ky sulm sinjalizon një trend të rrezikshëm. “Një goditje dhe një makinë e dëmtuar nuk do ta ndryshojë situatën e sigurisë në vijën e frontit ose drejtpërdrejt në Kramatorsk, por tregon një trend. Së pari, trupat ruse kanë treguar rrezen dhe cenueshmërinë e qendrës administrative të rajonit të Donetskut ndaj fibrave optike. Së dyti, nëse goditjet nga lloje të ndryshme të FPV-ve rriten, mund të flasim për një kërcënim për logjistikën civile dhe ushtarake për të krijuar parakushte për një ofensivë të ardhshme…”
Pamje të sulmit dhe garës së armatimeve
Videoja nga vetë droni, e cila u postua në mediat sociale, është jashtëzakonisht e qartë, një avantazh kyç i teknologjisë. Në të kundërt, një transmetim me dron të kontrolluar me radio në atë distancë, veçanërisht në një mjedis urban, do të ishte i mbushur me ndërhyrje. Videoja tregon dronin duke fluturuar mbi një rrugë në Kramatorsk, duke u kthyer menjëherë dhe duke goditur një kamionçinë të parkuar pranë një pallati apartamentesh.
Të dyja palët në konflikt kanë zhvilluar dronë me fibra optike që teorikisht mund të arrijnë deri në 40 kilometra, megjithëse versionet me rreze më të shkurtër veprimi përdoren kryesisht në përdorim operacional. Megjithatë, po bëhen përpjekje për të rritur rrezen e veprimit në më shumë se 50 kilometra, gjë që do të përbënte një problem të madh për logjistikën dhe civilët thellë në prapavijë.
Kërkesë ukrainase për masa urgjente
Rritja e rrezes së veprimit të dronëve rusë shqetësoi gjithashtu Serhiy Sternenkon, një nga aktorët kryesorë në zhvillimin e dronëve në Ukrainë. “Dronët armikë FPV mund të fluturojnë në distanca edhe më të mëdha”, paralajmëroi ai. “Nuk ka diçka të tillë si sfond deri në 30 kilometra nga fronti. Kjo duhet të kuptohet tani, veçanërisht nga zyrtarët vendas.”
Sternenko po u bën thirrje udhëheqësve të qytetit ukrainas që të miratojnë masa të reja mbrojtëse. “Të gjitha vendbanimet në këtë zonë duhet të mbyllin tashmë rrugët me rrjeta kundër dronëve”, sugjeroi ai. Kjo është një masë e prezantuar fillimisht nga rusët dhe më vonë e ndërmarrë nga ukrainasit, duke krijuar ‘tunele’ rrjetash për të mbrojtur automjetet ushtarake. Përveç kësaj, Sternenko po bën thirrje për kufizime në lëvizjen e civilëve dhe, në fund të fundit, evakuimin e jo-luftëtarëve. “Do të përkeqësohet vetëm, sepse teknologjia nuk qëndron në vend”, argumentoi ai.
Kufizimet dhe e ardhmja e luftës
Pavarësisht avantazheve të saj, kjo teknologji ka edhe kufizime. Pesha e shtuar e spiraleve të mëdha të kabllove ngadalëson dronët dhe i bën ata më pak të manovrueshëm. Gjithashtu, kushtet e motit, siç është era, mund ta zvogëlojnë ndjeshëm rrezen e tyre aktuale të veprimit, shpjegoi Andriy Hirchenyuk, kreu i inkubatorit ukrainas të teknologjisë së mbrojtjes Brave1.
Megjithatë, të dyja palët po garojnë për të rritur rrezen e veprimit. “Kjo është shumë si një lojë maceje me miun, dhe inovacioni po e përmirëson rrezen e veprimit shumë, shumë shpejt”, tha Hircenjuk. Ai pranoi se Rusia fillimisht ishte më e shpejtë në zhvillimin e kësaj teknologjie, por pohon se Ukraina po e mbyll shpejt hendekun. “Aktualisht, më shumë se 35 kompani ukrainase po ndërtojnë dronë me fibra optike… tani jemi të krahasueshëm me Rusinë. Nivelet prej 40 kilometrash janë arritur plotësisht dhe funksionojnë.”
Deri më tani, natyra relativisht statike e vijës së frontit ka ofruar një masë sigurie për qytetet ukrainase në prapavijë. Megjithatë, zhvillimi i teknologjive të tilla si dronët me fibra optike kërcënon të prishë këtë ekuilibër të brishtë. Për qindra mijëra banorë që mbeten në Kramatorsk, dronët e drejtuar me kabllo janë bërë një kërcënim i ri dhe real.
