Vendet evropiane po punojnë me Ukrainën mbi një propozim me 12 pika për t’i dhënë fund luftës, i cili do të bazohej në ruajtjen e vijave ekzistuese të betejës. Plani hedh poshtë kërkesat e reja nga Vladimir Putin drejtuar Shteteve të Bashkuara që Kievi të dorëzojë territor në këmbim të paqes, ka mësuar Bloomberg.
“Komiteti i paqes” i Trump do të mbikëqyrë zbatimin e planit.
Sipas njerëzve të njohur me propozimin, zbatimi i planit do të mbikëqyret nga një “komitet paqeje” i kryesuar nga Presidenti i SHBA-së Donald Trump.
Pasi Rusia, ashtu si Ukraina, të bjerë dakord për një armëpushim dhe të dyja palët të ndërpresin sulmet, parashikohet kthimi i të gjithë fëmijëve të deportuar nga Ukraina, një shkëmbim i të burgosurve, si dhe garanci sigurie dhe ndihmë financiare për Ukrainën për rindërtim dhe një rrugë më të shpejtë drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian.
Heqje graduale e sanksioneve ndaj Rusisë
Sipas të njëjtave burime, sanksionet kundër Moskës do të hiqen gradualisht, ndërsa rreth 300 miliardë euro nga rezervat e ngrira të këmbimit valutor rus do të kthehen vetëm pasi Kremlini të bjerë dakord të marrë pjesë financiarisht në rindërtimin e Ukrainës. Në rast të një sulmi të ri ndaj fqinjit të saj, sanksionet do të riaktivizohen automatikisht.
Moska dhe Kievi pritet gjithashtu të hapin negociata për menaxhimin e territoreve të pushtuara, por as Evropa dhe as Ukraina nuk do t’i njihnin ligjërisht këto territore si ruse, sipas Bloomberg. Rusia, pavarësisht humbjeve të rënda dhe hyrjes në vitin e katërt të luftës, deri më tani ka hedhur poshtë të gjitha propozimet për të ngrirë konfliktin në linjat ekzistuese.
Evropianët tashmë po shkojnë në SHBA këtë javë
Detajet e propozimit janë ende duke u përpunuar dhe mund të ndryshojnë, thonë burimet, të cilat kërkuan të mos identifikoheshin sepse bisedimet janë konfidenciale. Plani do të duhet gjithashtu të ketë mbështetjen e Uashingtonit dhe zyrtarët evropianë mund të udhëtojnë në SHBA që këtë javë.
Propozimi të kujton shumë thirrjet e Trump javën e kaluar për një “ngrirje” të menjëhershme të luftës në pozicionet aktuale, pas së cilës do të fillonin negociatat.
“Mjaft me gjakderdhjen”
Pas një telefonate me Putinin dhe një takimi me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky në Shtëpinë e Bardhë, Trump tha se Rusia dhe Ukraina duhet të “ndalen aty ku janë”.
“Mjaft me gjakderdhjen, është koha për të vendosur kufij me luftë dhe guxim”, shkroi Trump në platformën e tij Truth Social. Më vonë, në një fluturim në bordin e Air Force One, ai përsëriti se të dyja palët duhet “të qëndrojnë menjëherë në vijën e frontit, të shkojnë në shtëpi, të ndalojnë së vrari njerëz dhe ta marrin fund”, duke shtuar se çështjet territoriale mund të diskutohen më vonë.
Takimi i Trump me Putin dështon
Trump tha javën e kaluar, pas një telefonate me Putinin, se kishte planifikuar të takohej me presidentin rus në Budapest në javët e ardhshme, por kjo duket e pamundur. Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, foli dje në telefon me Ministrin e Jashtëm rus, Sergei Lavrov, por palët nuk arritën të bien dakord për një takim përgatitor për samitin.
Megjithatë, sot Shtëpia e Bardhë njoftoi se Trump dhe Putin “nuk kanë plane për t’u takuar në të ardhmen e afërt”, që do të thotë se takimi që Trump njoftoi javën e kaluar ka dështuar.
Evropa dhe Ukraina mbështesin ngrirjen e luftës
Udhëheqësit evropianë thanë sot në një deklaratë të përbashkët se ata “mbështesin fuqimisht” një ndërprerje të menjëhershme të luftës së Rusisë në Ukrainë në pozicionet ekzistuese për të hapur hapësirë për negociata paqeje.
Aleatët ukrainas nga i ashtuquajturi Koalicion i të Vullnetshmëve do të takohen të premten, ndërsa një samit i udhëheqësve të Bashkimit Evropian kushtuar sanksioneve të reja kundër Kremlinit dhe përdorimit të aseteve të ngrira ruse për ndihmë financiare për Ukrainën do të mbahet në Bruksel të enjten.
“Jemi afruar më shumë me një përfundim të mundshëm të luftës”
“Jemi afruar më shumë drejt një përfundimi të mundshëm të luftës, mund ta them këtë me siguri”, u tha Zelensky gazetarëve në Kiev pas kthimit të tij nga Shtetet e Bashkuara. “Kjo nuk do të thotë që lufta do të përfundojë patjetër, por Trump ka arritur shumë në Lindjen e Mesme dhe tani, i nxitur nga ky moment, ai dëshiron t’i japë fund luftës së Rusisë kundër Ukrainës.”
Pas takimit në Shtëpinë e Bardhë, Trump nuk përmendi kërkesat e Ukrainës për mbrojtje ajrore shtesë, ndihmë energjetike apo armë me rreze të gjatë veprimi.
“Pranojeni marrëveshjen sa më shpejt të jetë e mundur”
Gjatë bisedës, sipas burimeve të Bloomberg, Trump i bëri presion të fortë Zelensky-t që ta pranonte shpejt marrëveshjen, duke theksuar superioritetin ushtarak të Rusisë. Zyrtarët amerikanë të pranishëm përmendën mundësinë që Ukraina të bënte lëshime territoriale për të lehtësuar një marrëveshje paqeje.
Në një intervistë me emisionin “Meet the Press” të NBC-së, Zelensky tha se lufta duhet të ngrijë në vijat aktuale të betejës përpara se të fillojnë negociatat e paqes.
“Nëse duam ta ndalojmë urgjentisht këtë luftë dhe të fillojmë negociatat e paqes përmes kanaleve diplomatike, duhet të qëndrojmë aty ku jemi, pa i bërë lëshime shtesë Putinit”, tha Zelenski.
Putini ende e dëshiron Donbasin
Sipas Bloomberg, aleatët e Ukrainës nuk shohin asnjë shenjë se Putini po tërhiqet nga kërkesat e tij maksimaliste. I vetmi ndryshim, sipas një zyrtari të lartë evropian, “shihet te Trump”, i cili, pasi u shfaq i gatshëm të rriste presionin mbi Rusinë, ndryshoi përsëri mendje pasi bisedoi me Putinin.
Presidenti rus, gjatë një telefonate me Trumpin, kërkoi përsëri që Ukraina të dorëzojë të gjithë Donbasin , një rajon në Ukrainën lindore. Forcat ruse, të cilat janë përpjekur ta pushtojnë plotësisht zonën për më shumë se 11 vjet, ende nuk kanë vendosur kontroll të plotë mbi rajonet e Donetskut dhe Luhanskut dhe vlerësohet se do të duhen vite për ta bërë këtë – nëse ia dalin mbanë fare.
Është e paqartë nëse Moska do të ofrojë ndonjë lëshim territorial në këmbim, megjithëse vazhdon të pushtojë pjesë të rajoneve të Zaporizhias dhe Khersonit, përveç Krimesë, të cilën e ka aneksuar ilegalisht që nga viti 2014.