Seanca dëgjimore e Komitetit të Marrëdhënieve me Jashtë të Senatit Amerikan mbi disa kandidatë kyç të sigurisë kombëtare të mërkurën u dyfishua si një provë stresi për qëndrimin e Uashingtonit ndaj Rusisë dhe krahut lindor të NATO-s, me Kryetarin Jim Risch (R-ID) dhe Anëtaren e Lartë Jeanne Shaheen (D-NH) që ofruan interpretime krejt të ndryshme të angazhimit të SHBA-së jashtë vendit.
Ajo që u cilësua si një seancë rutinë emërimesh, shpejt u shndërrua në një shqyrtim të mprehtë të vendosmërisë amerikane në Evropë, të ardhmes së kontrollit të armëve bërthamore dhe mesazheve politike që administrata po dërgon, ndërsa konflikte të shumta përshkallëzohen.
Kërkon një qëndrim më të ashpër
Senatori Risch e hapi fjalimin me një vlerësim të ashpër: Rusia po shqyrton mbrojtjen e NATO-s, po përhap propagandë dhe po përshpejton fushatën e saj të modernizimit bërthamor.
Në këtë sfond, ai e cilësoi emërimin e Melissa Argyros për të shërbyer si Ambasadore e SHBA-së në Letoni dhe emërimin e Daryl Nirenberg në Rumani si kritike për ruajtjen e besueshmërisë së SHBA-së në vijën e parë të frontit të aleancës.
Ai i portretizoi Letoninë dhe Rumaninë si bastione thelbësore kundër ekspansionizmit rus, duke këmbëngulur që garancitë e sigurisë së Uashingtonit duhet të jenë po aq të forta.
Lidhur me kontrollin e armëve, Risch e cilësoi këtë situatë si të vjetruar në mënyrë të rrezikshme, duke argumentuar se skadimi i New START i ka lënë SHBA-të në një “moment vendimi”.
Mesazhi i tij për Christopher Yeaw – i nominuar për të drejtuar byronë e re të kontrollit të armëve të Departamentit të Shtetit – ishte i qartë: parandalimi së pari, negociatat së dyti. Nënkuptimi ishte se administrata duhet të rikalibrojë qëndrimin e saj strategjik përpara se të hyjë në ndonjë bisedime të reja me Moskën ose Pekinin.
Shaheen e kritikon shkurtimin e trupave si “tërheqje amerikane”
Shaheen kundërpërgjigj me një paralajmërim të qartë të sajin. Njoftimi i fundit i Pentagonit se do të tërheqë trupat amerikane nga Rumania, argumentoi ajo, dërgon pikërisht mesazhin e gabuar, ndërsa Putini përshkallëzon sulmet në Ukrainë dhe dronët rusë hyjnë në hapësirën ajrore të NATO-s.
Ajo bëri një krahasim midis shpenzimeve në rritje të mbrojtjes së Rumanisë, instalimeve të saj të mbrojtjes nga raketat dhe blerjeve të mëdha të armëve nga SHBA-ja, me prirjen e Hungarisë drejt Moskës – duke argumentuar se aleatët që përmbushin detyrimet e NATO-s nuk duhet të penalizohen, ndërsa Viktor Orbán i shmanget pasojave.
“Veprimet flasin më shumë se fjalët”, tha ajo, duke e etiketuar tërheqjen një “tërheqje” që minon parandalimin në një moment kur aleatët janë gjithnjë e më të shqetësuar.
Linja e saj e kritikave e transformoi atë që mund të kishte qenë një shkëmbim i drejtpërdrejtë konfirmimi me Nirenberg në një debat më të gjerë nëse administrata po e minon pa dashje ndikimin e saj në Evropë.
Nirenberg qetëson: Rumania mbetet “aleate e fortë e NATO-s”
I zënë midis skepticizmit dypartiak dhe një kohe të vështirë gjeopolitike, Nirenberg u mbështet në një mesazh sigurie.
Ai theksoi shpenzimet e mbrojtjes të Rumanisë prej 2.28 përqind, premtimin e saj për të arritur pesë përqind deri në vitin 2035 dhe shitjet e saj ushtarake të huaja prej 16 miliardë dollarësh nga SHBA-të, duke përfshirë një porosi të re për avionët F-35.
Ai vuri në dukje përpjekjet e bashkëprodhimit të Rumanisë me firmat amerikane, rolin e saj në arkitekturën e mbrojtjes nga raketat e NATO-s dhe bashkëpunimin e saj në luftën kundër terrorizmit.
Lidhur me energjinë, ai argumentoi se investimet amerikane në projektet e mineraleve kritike dhe energjisë së pastër të Rumanisë po e ndihmojnë Evropën të zvogëlojë varësinë nga zinxhirët e furnizimit rus.
Nirenberg e mbylli fjalimin duke u zotuar të çojë përpara “Axhendën Amerika e Para” të Presidentit Trump, duke premtuar ta bënte SHBA-në “më të fortë, më të sigurt dhe më të begatë”, ndërkohë që thellonte lidhjet ushtarake dhe ekonomike me Bukureshtin.
Letonia nën presion të përditshëm nga Rusia dhe Bjellorusia
Risch e shtyu Argyrosin për atë që ajo synon t’u thotë letonezëve që “shikojnë përtej gardhit nga Rusia” dhe kanë frikë nga lëkundja e SHBA-së.
Argyros u përgjigj duke përshkruar një breshëri kërcënimesh hibride – migrim të armatosur të drejtuar nga Bjellorusia, sulme të vazhdueshme kibernetike dhe masa aktive që synojnë destabilizimin e qeverisë.
Ajo e cilësoi Letoninë si një partnere të hershme dhe të besueshme në mbrojtjen e Ukrainës dhe vuri në dukje se ajo e ka ndërprerë plotësisht energjinë ruse, duke i furnizuar tani të gjitha importet e LNG-së nga SHBA-të.
Marrëdhënia letoneze-SHBA, tha ajo, përfshin një shekull dhe mbetet e ankoruar në interesa të përbashkëta demokratike dhe të sigurisë.
Dëshmia e saj nënvizoi një temë që të dyja palët e prekën: Letonia e sheh kërcënimin nga Moska si ekzistencial dhe pret që Uashingtoni të sillet në përputhje me rrethanat.
Kontroll i verifikueshëm i armëve
Yeaw – një ekspert bërthamor me prejardhje – pikturoi një peizazh global të përcaktuar nga agresioni “i ashpër” rus, intransigjenca iraniane dhe një arsenal i Koresë së Veriut që po zgjerohet me shpejtësi. Ai sinjalizoi mbështetje për kontrollin e armëve vetëm kur ky është “i verifikueshëm dhe i zbatueshëm”, duke i bërë jehonë skepticizmit republikan ndaj kornizave të trashëguara.
Ai argumentoi se një pengesë e besueshme e SHBA-së mbetet kontrolli kryesor mbi ambiciet bërthamore të kundërshtarëve, ndërkohë që pohoi se marrëveshjet për kontrollin e armëve mund të kufizojnë ende aftësitë – nëse marrëveshjet kanë forcë.
Dëshmia e tij u përpoq të kapërcente përçarjen e qëndrueshme midis demokratëve që mbështesin diplomacinë e parë dhe republikanëve që mbështesin parandalimin.
Shaheen theksoi atë që ajo e quajti një problem të dukshëm të procesit: komisioni ende nuk është informuar mbi strukturën e byrosë së re të kontrollit të armëve të krijuar përmes riorganizimit të administratës, duke e quajtur atë një boshllëk që “duhet të rregullohet menjëherë”, veçanërisht në dritën e deklaratave të fundit të presidentit në lidhje me rifillimin e mundshëm të testimeve bërthamore.
Strategjia e debatit
Në kohën kur çekiçi u ul, seanca dëgjimore ishte përqendruar më pak në konfirmime dhe më shumë në narrativat konkurruese që formësonin ndikimin e SHBA-së jashtë vendit.
Senatorët propozuan urgjencë në lidhje me kërcënimet bërthamore dhe ushtarake në rritje dhe paralajmëruan se sinjalet e përziera nga Uashingtoni rrezikojnë të inkurajojnë kundërshtarët, ndërsa të nominuarit u përpoqën të qetësonin ankthet në kryeqytetet aleate duke vëzhguar çdo lëvizje.
Nëse konfirmohen, Argyros, Nirenberg dhe Yeaw do të marrin role që kërkojnë më shumë sesa diplomaci formale – ata do të ngarkohen me detyrën e rivendosjes së besimit midis aleatëve, të cilët janë gjithnjë e më të pasigurt nëse premtimet amerikane do të përputhen me politikën amerikane.
Rreziqet, siç e bënë të qartë të dyja palët, janë më të larta se çdo herë tjetër.
