Në një interviste per Current Times, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, i cili ka drejtuar Aleancën për gati 10 vjet ka folur per luften ne Ukraine dhe perspektivat e zgjidhjes se problemit.
– Situata në fushën e betejës në Ukrainë quhet ngërç. Duke pasur parasysh rrethanat, a mund të presim që aleatët e NATO-s tani do të fillojnë të përdorin të gjitha mjetet që kanë në dispozicion për të promovuar një fitore për Ukrainën?
– Absolutisht. Ne mund të presim që aleatët e NATO-s të bëjnë më shumë për të siguruar që Ukraina të fitojë, siç është thënë qartë nga vendet anëtare të Aleancës. Kjo ka të bëjë me solidaritetin me Ukrainën, por është edhe në interes të sigurisë sonë. Kështu që kur udhëtoj dhe flas me liderët politikë të NATO-s, gjithmonë theksoj se kjo nuk është bamirësi. Është një investim në sigurinë tonë dhe ndryshimin që bën mbështetja jonë e përditshme në fushën e betejës. Shumë aleatë kanë harruar se në fillim të kësaj lufte ne kishim frikë se Rusia do të merrte kontrollin e Ukrainës brenda pak ditësh ose disa javësh, por ndodhi e kundërta. Ukraina ishte në gjendje të çlironte 50 për qind të territorit të saj të pushtuar më parë nga Rusia. Dhe ne duhet të sigurojmë mbështetje të shtuar për Ukrainën.
– Çfarë pasojash taktike dhe strategjike mund të priten pas kapjes së Avdiivkës nga trupat ruse?
“Kjo tregon se situata në fushën e betejës është shumë e vështirë, ose jashtëzakonisht e vështirë, siç tha Presidenti Zelensky. Por ne nuk besojmë se fakti i tërheqjes së trupave ukrainase nga Avdiivka në vetvete do të ndryshojë ndjeshëm situatën strategjike. Në të njëjtën kohë, na kujton se Rusia është e gatshme të sakrifikojë shumë ushtarë vetëm për përfitime të vogla territoriale. Ky është gjithashtu rezultat i faktit se Rusia mori mbështetje të konsiderueshme ushtarake nga Irani dhe Koreja e Veriut dhe ishte në gjendje të rriste prodhimin e saj. Dhe gjithashtu mobilizoi më shumë forca. Është e rëndësishme që aleatët e NATO-s të ofrojnë mbështetje ushtarake, municione dhe ndihmë të tjera. Por, natyrisht, edhe në mënyrë që Ukraina të jetë në gjendje të marrë forcat e nevojshme dhe të mobilizojë personelin e nevojshëm për të vazhduar luftën kundër pushtuesve rusë.
– A mundet që sukseset e para të dukshme ushtarake të Rusisë në muajt e fundit, dhe më pas vdekja e opozitarit të famshëm rus Alexei Navalny, të ndihmojnë disi në përshpejtimin e miratimit nga Kongresi të një pakete ndihme ushtarake për Ukrainën?
– Të paktën, këto dy ngjarje tregojnë nevojën urgjente për të mbështetur Ukrainën. Pjesërisht, për të parandaluar përparimet e mëtejshme ruse, por edhe për të siguruar njëkohësisht aftësinë e Ukrainës për të çliruar më shumë territor.
Dhe unë besoj thellësisht se mënyra më e mirë për të nderuar kujtimin e Alexei Navalny është të sigurohemi që Presidenti Putin të mos fitojë në fushën e betejës, por që Ukraina të fitojë. Lajmi i mirë është se vetëm në ditët e fundit kemi parë njoftime të rëndësishme, për shembull nga Suedia rreth mbi 600 milionë (dollarë – NV) në mbështetje shtesë, duke përfshirë barkat me armë, mbrojtjen ajrore dhe sasi të konsiderueshme municionesh. Kanadaja njoftoi mbështetje të madhe shtesë, duke përfshirë më shumë se 800 dronë. Dhe vjen në krye të njoftimeve të bëra nga Franca dhe Gjermania javën e kaluar duke ofruar miliarda dollarë mbështetje shtesë. Është shumë i mirëpritur lajmi nga Japonia, e cila edhe këtë javë njoftoi ndarjen e më shumë se 100 milionë dollarëve (dollarë – HB) fonde shtesë për çminim. Pra, sigurisht që jemi të fokusuar në Shtetet e Bashkuara, por po shohim gjithashtu aleatë të tjerë që me të vërtetë po rriten dhe i ofrojnë mbështetje të konsiderueshme Ukrainës.
Si mund të përgatitet Evropa për kthimin e mundshëm të Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë mes pretendimeve të tij se ai do të inkurajojë Rusinë të sulmojë aleatët e NATO-s që nuk paguajnë faturat e tyre?
“Së pari, Shtetet e Bashkuara kanë qenë një aleat besnik dhe i përkushtuar i NATO-s që kur u krijua Aleanca në 1949. Dhe administrata të ndryshme – nga pro-republikane në pro-demokratike – kanë mbështetur gjithmonë NATO-n. Dhe unë pres që, pavarësisht nga rezultatet e zgjedhjeve, Shtetet e Bashkuara do të mbeten një aleat i përkushtuar i NATO-s këtë vit, sepse është në interesin e sigurisë së Shteteve të Bashkuara. SHBA-ja është më e sigurt dhe më e fortë me më shumë se 30 aleatë. Kjo është diçka që Kina dhe Rusia nuk e kanë fare. Ky është një avantazh i madh për Shtetet e Bashkuara.
Së dyti, ka mbështetje të gjerë dypartiake për Ukrainën në Shtetet e Bashkuara. Dhe së treti, kritikat e SHBA-së nuk i drejtoheshin NATO-s, por aleatëve të NATO-s, sepse nuk shpenzonin mjaftueshëm para për të. Dhe lajmi i mirë është se ne sapo publikuam shifra të reja disa ditë më parë që tregojnë se gjithnjë e më shumë aleatë po përmbushin objektivin e NATO-s për të shpenzuar 2% të PBB-së për mbrojtjen. Nëse bashkoni atë që po bëjnë të gjithë aleatët evropianë dhe e krahasoni atë me PBB-në totale në Evropë – në fakt është 2% sot.
Kjo është e mirë, por nuk mjafton pasi ne duam që të gjithë aleatët të shpenzojnë 2%. Dhe ne gjithashtu u siguruam që 2% të jetë minimumi. Kjo tregon se ne kemi bërë një rrugë të gjatë që kur jemi angazhuar të shpenzonim më shumë në 2014 sesa kur vetëm tre aleatë shpenzonin 2% të PBB-së për mbrojtjen. Tani janë 18 (aleatë – NV), dhe shpresojmë se së shpejti edhe më shumë aleatë do të shpenzojnë 2% të PBB-së për mbrojtjen.
“Ne vazhdimisht dëgjojmë shumë kritika kundër aleatëve të NATO-s se ata gjoja i japin Ukrainës armë të mjaftueshme për të mos humbur, por jo aq sa për të fituar. Ju duken të drejta këto komente?
“Unë mendoj se duhet të pranoni se në fillim të luftës bota hezitoi nëse do të siguronte armët më moderne. Por tani gjithçka ka ndryshuar ndjeshëm. Aleatët tani ofrojnë jo vetëm sasi të mëdha municionesh, artilerie dhe lloje të ndryshme armësh, por edhe armë gjithnjë e më të sofistikuara, duke përfshirë tanket më të avancuara të betejës – Leopard dhe Abrams, transportues të blinduar të personelit si Marder dhe Bradley. Dhe, natyrisht, sisteme shumë të avancuara të mbrojtjes ajrore, duke pasur parasysh NASAMS dhe Patriots, si dhe raketa lundrimi me rreze të gjatë – Storm Shadow, Scalps nga MB dhe Franca. Këto janë sisteme armësh shumë të avancuara, precize dhe me rreze të gjatë. Përveç kësaj, ne tani po trajnojmë pilotët luftarakë ukrainas F-16 dhe aleatët gjithashtu kanë njoftuar se do të dorëzojnë një numër shumë të konsiderueshëm F-16 në Ukrainë sa më shpejt të jetë e mundur. Mbështetja u zhvillua ndërsa lufta përparonte.
Unë e mirëpres që aleatët po ofrojnë gjithashtu sisteme më të mira. Unë gjithashtu mendoj se përveç diskutimit të sistemeve, që është gjithmonë e rëndësishme (F-16 ose raketa lundrimi), është gjithashtu shumë e rëndësishme të kujtojmë se ne duhet t’i mbajmë armët ose sistemet e furnizuara në gjendjen e duhur: municione, pjesë këmbimi, mirëmbajtje. , riparime. Kjo është një detyrë e madhe, dhe ne gjithashtu duhet të fokusohemi në këtë, sepse e dimë se sa më shumë të mund të riparojmë dhe mirëmbajmë armët e vendosura në Ukrainë, aq më të forta do të jenë Forcat e Armatosura të Ukrainës.
– Sapo përmendët avionin F-16. A dihet saktësisht se kur do t’i dorëzohen Ukrainës dhe nëse do t’i nënshtrohen kufizimit për të mos sulmuar territorin rus?
– Është e pamundur të thuhet saktësisht se kur, sepse është një dilemë. Të gjithë duam që F-16 të jenë atje (në Ukrainë – NV) sa më shpejt të jetë e mundur. Në këtë rast, sigurisht që efekti i F-16 do të jetë më i fortë dhe më i mirë, sa më të trajnuar dhe të përgatitur të jenë pilotët. Dhe jo vetëm pilotët, por mirëmbajtja, personeli dhe të gjitha sistemet mbështetëse që duhet të jenë në vend për ta bërë F-16 me të vërtetë sistemin e avancuar të armëve që është. Kështu që unë mendoj se ne duhet të dëgjojmë ekspertët ushtarakë se kur saktësisht do të jemi gati ose kur aleatët do të jenë gati të fillojnë transportimin dhe dorëzimin e F-16. Sa më shpejt aq më mirë.
Në të njëjtën kohë, këto duhet të jenë armë efektive me pilotë të trajnuar mirë, me sisteme të mira mirëmbajtjeje të vendosura kur ne i dorëzojmë ato në Ukrainë. Secili aleat duhet të vendosë nëse ka disa rezerva për atë që ofrojnë. Aleatë të ndryshëm kanë politika paksa të ndryshme për këtë çështje. Por në përgjithësi, ne duhet të kujtojmë se çfarë është agresioni i armatosur i Rusisë kundër Ukrainës me një shkelje të rëndë të ligjit ndërkombëtar. Dhe sipas ligjit ndërkombëtar, Ukraina ka të drejtën e vetëmbrojtjes. Dhe kjo përfshin gjithashtu goditjen e objektivave legjitime ushtarake – objektivat ushtarake ruse jashtë Ukrainës. Kjo është e drejta ndërkombëtare. Dhe sigurisht, Ukraina ka të drejtë ta bëjë këtë për të mbrojtur veten./Kosovatimes