DY këshilltarë kryesorë të Donald Trump kanë shpalosur një plan për t’i dhënë fund luftës së Rusisë në Ukrainë nëse ai fiton zgjedhjet presidenciale të nëntorit. Plani përfshin një pezullim të mundshëm të dërgesave të armëve në Ukrainë nëse ajo nuk dëshiron të negociojë me Rusinë për t’i dhënë fund luftës.
Në të njëjtën kohë, Shtetet e Bashkuara do të paralajmërojnë Moskën se çdo refuzim për të negociuar do të rezultonte në rritjen e mbështetjes amerikane për Ukrainën, tha në një intervistë gjeneral-lejtnant në pension Keith Kellogg, një nga këshilltarët e Trumpit për sigurinë kombëtare, raporton Reuters .
Sipas planit të hartuar nga Kellogg dhe Fred Fleitz, të cilët ishin anëtarët kryesorë të Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Trump gjatë presidencës së tij, do të kishte një armëpushim bazuar në linjat aktuale të betejës gjatë bisedimeve të paqes.
Trump reagoi pozitivisht
Ata i paraqitën strategjinë e tyre Trumpit dhe ish-presidenti u përgjigj pozitivisht, tha Fleitz. “Nuk po them se ishte dakord me të apo se ishte dakord me çdo fjalë, por ne u kënaqëm me reagimin e tij”, tha ai.
Zëdhënësi i Trump, Steven Cheung tha se vetëm deklaratat e Trump ose anëtarëve të autorizuar të fushatës së tij duhet të konsiderohen zyrtare.
Strategjia e përshkruar nga Kellogg dhe Fleitz është plani më i detajuar deri më tani nga një ndihmës i Trump, i cili ka thënë se mund ta zgjidhë shpejt luftën në Ukrainë nëse mposht Presidentin Joe Biden në zgjedhjet e 5 nëntorit, megjithëse ai nuk elaboroi se si ai do ta zbatonte.
Ky qëndrim do të ishte një ndryshim në qasjen e SHBA-së ndaj luftës në Ukrainë dhe do të kundërshtohej nga aleatët evropianë, por ndoshta edhe brenda Partisë Republikane të Trump.
Rusia: Çdo plan paqeje duhet të pasqyrojë realitetin në terren
Rusia reagoi shpejt ndaj planit të Trump. Kremlini tha se çdo plan paqeje i propozuar nga një administratë e ardhshme Trump duhet të pasqyrojë realitetin në terren, por se presidenti rus Vladimir Putin mbeti i hapur për bisedime.
“Vlera e çdo plani qëndron në nuancat dhe duke marrë parasysh gjendjen aktuale të punëve në terren,” tha zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov për Reuters.
“Presidenti Putin ka thënë vazhdimisht se Rusia ishte dhe mbetet e hapur për negociata, duke marrë parasysh situatën aktuale në terren”, tha ai. “Ne mbetemi të hapur për negociata,” tha ai.
Peskov tha se propozimet e fundit të Putinit për paqen nuk janë pranuar as nga Perëndimi dhe as nga Ukraina. “Ju e dini se Putini së fundmi doli me një iniciativë paqeje, e cila, për fat të keq, nuk u pranua nga Perëndimi apo vetë ukrainasit”, tha ai.
Detajet e planit
Elementet themelore të planit të bashkëpunëtorëve të Trump janë deklaruar edhe në publikimin e stafit të Trump. Kellogg tha se do të ishte kritike të silleshin shpejt Rusinë dhe Ukrainën në tryezën e negociatave nëse Trump fiton zgjedhjet.
“Ne do t’u themi ukrainasve: “Duhet të vini në tryezën e bisedimeve dhe nëse nuk vini, mbështetja e Shteteve të Bashkuara do të ndalet,” tha ai. “Nga ana tjetër, ne do t’i themi Putinit se nëse ai nuk paraqitet në negociata, ne do t’u ofrojmë ukrainasve gjithçka që u nevojitet për të mbizotëruar në terren,” shtoi ai.
Sipas planit, Moska gjithashtu do të detyrohet të negociojë me premtimin se anëtarësimi i Ukrainës në NATO do të vonohet për një periudhë më të gjatë.
Rusia pushtoi Ukrainën në shkurt 2022 dhe situata aktuale në terren nuk i favorizon ukrainasit, të cilët këmbëngulin në ruajtjen e përgjithshme të integritetit territorial. Rusia aktualisht kontrollon plotësisht Krimenë, shumica e së cilës është Luhansk, dhe kontrollon pjesë të konsiderueshme të territorit në tre provincat e tjera të aneksuara të Ukrainës, Zaporizhzhia, Kherson dhe Donetsk.
>> Shikoni hartat. Kështu do të dukej Ukraina nëse lufta do të përfundonte tani
Fleitz tha se Ukraina nuk do të duhet t’i dorëzojë zyrtarisht territorin Rusisë sipas planit të tyre. Megjithatë, tha ai, nuk ka gjasa që Ukraina të rimarrë kontrollin e plotë mbi të gjithë territorin e saj së shpejti. “Shqetësimi ynë është se kjo është kthyer në një luftë rrënimi që do të vrasë një brez të tërë të rinjsh,” tha ai.
Garancitë e sigurisë
Paqja e qëndrueshme në Ukrainë kërkon garanci shtesë sigurie për Ukrainën, thanë Kellogg dhe Fleitz. Fleitz shtoi se “armatosja e Ukrainës deri në dhëmbë” ka të ngjarë të jetë një element kyç i kësaj.
“Presidenti Trump ka deklaruar në mënyrë të përsëritur se një prioritet në mandatin e tij të dytë do të jetë negocimi i shpejtë i përfundimit të luftës Rusi-Ukrainë”, tha zëdhënësi i Trump, Cheung. “Lufta midis Rusisë dhe Ukrainës nuk do të kishte ndodhur kurrë nëse Donald Trump do të ishte president. Është shumë e trishtueshme,” tha ai.
Fushata e Biden tha se Trump nuk ishte i interesuar të qëndronte kundër Putinit.
“Donald Trump lavdëron Vladimir Putinin në çdo rast dhe e ka bërë të qartë se ai nuk do ta kundërshtojë Putinin dhe as do të mbrojë demokracinë”, tha zëdhënësi i fushatës së Biden, James Singer.
Çështja e integritetit territorial
Putin tha këtë muaj se lufta mund të përfundojë nëse Ukraina pranon të braktisë ambiciet e saj për t’u bashkuar me NATO-n dhe të heqë dorë nga katër provincat lindore dhe jugore të pretenduara nga Rusia.
Gjatë një takimi të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara javën e kaluar, ambasadorët francezë dhe britanikë përsëritën qëndrimin e tyre se paqja mund të ndiqet vetëm kur Rusia tërhiqet nga territori ukrainas, për të cilën këmbëngul Kievi.
Disa analistë shprehën gjithashtu shqetësimin se plani i Kellogg dhe Fleitz mund t’i jepte Moskës një avantazh në bisedime.
“Ajo që Kellogg po përshkruan është një proces që synon që Ukraina të heqë dorë nga i gjithë territori që Rusia tani pushton,” tha Daniel Fried, një ish-ndihmës sekretar i shtetit i cili ka punuar në politikën e Rusisë.
Gjatë një interviste javën e kaluar, Trump përjashtoi dërgimin e trupave amerikane në Ukrainë dhe dukej skeptik për anëtarësimin e Ukrainës në NATO. Ai la të kuptohej se do t’i jepte fund shpejt ndihmës për Kievin nëse zgjidhej.