Komisioni Evropian nuk i ka ofruar publikut akses të mjaftueshëm në informacione mbi kontratat për blerjen e vaksinave kundër Covid-19 që ka lidhur me kompanitë farmaceutike gjatë pandemisë, njoftoi Gjykata e Përgjithshme e BE-së, raporton AP.
Vendimi erdhi një ditë para votimit në Parlamentin Evropian në të cilin Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, kandidoi për rizgjedhje.
KE: Duhet të vendoset një ekuilibër midis të drejtës së publikut për informacion dhe kërkesave ligjore që rrjedhin nga vetë kontratat e vaksinës
Një grup deputetësh të BE-së nisën veprime ligjore pasi Komisioni refuzoi t’u jepte atyre akses të plotë në kontratat e vaksinave kundër Covid midis ekzekutivit të BE-së dhe prodhuesve.
Komisioni, i cili mund të apelojë vendimin, tha se në përgjithësi lejon “qasjen më të gjerë të mundshme publike” në dokumente. Por në rastin e vaksinave, ajo këmbënguli se “duhet të vendoset një ekuilibër midis të drejtës së publikut, përfshirë deputetët, për informacion dhe pretendimeve ligjore që rrjedhin nga vetë kontratat e Covid, të cilat mund të rezultojnë në pretendime për dëme me kosto të parave të taksapaguesve”.
Çështja e transparencës rreth negociatave për vaksinat midis BE-së dhe kompanive të mëdha farmaceutike
Pandemia ka hedhur dritë mbi çështjen e transparencës rreth negociatave të vaksinave midis BE-së dhe grupeve të mëdha farmaceutike. Komisioni mori një mandat nga vendet anëtare për të organizuar prokurimin e përbashkët të vaksinave dhe udhëhoqi negociatat me prodhuesit.
Sipas gjykatës, prokurimi i vaksinave në emër të të 27 shteteve anëtare mundësoi mbledhjen e shpejtë të 2.7 miliardë eurove për të porositur më shumë se një miliard doza vaksinash.
Në vitin 2021, disa anëtarë të Parlamentit Evropian kërkuan detaje të plota të marrëveshjes, por Komisioni pranoi vetëm të sigurojë akses të pjesshëm në disa marrëveshje dhe dokumente që janë postuar në internet në versione të redaktuara. Ata gjithashtu nuk pranuan të thonë se sa është paguar për miliarda dozat që janë siguruar, duke thënë se kontratat mbroheshin nga konfidencialiteti.
Çfarë thotë gjykata?
Gjykata vuri në dukje se Komisioni nuk kishte treguar pse zbulimi i dispozitave të marrëveshjes që dëmshpërblejnë kompanitë farmaceutike për çdo dëm që do të duhej të paguanin në rast të dështimit të vaksinave të tyre do të dëmtonte në fakt interesat e tyre komerciale.
Gjithashtu u tha se Komisioni duhet të kishte dhënë informacion për përfaqësuesit e Shteteve Anëtare dhe zyrtarët e Komisionit që ishin të përfshirë në negociata.
“Gjykata e Përgjithshme vlerëson se personat që kanë bërë padinë kanë vërtetuar në mënyrë të rregullt qëllimin specifik të interesit publik për zbulimin e të dhënave personale të anëtarëve të atij ekipi”, thuhet në njoftimin e gjykatës. “Vetëm në bazë të emrit, mbiemrit dhe informacionit për rolin profesional apo institucional të anëtarëve të ekipit përkatës, ata mund të përcaktonin nëse janë në konflikt interesi apo jo”, shtohet më tej.
Von der Leyen u kritikua për mostransparencën e negociatave
Gjatë pandemisë, Von der Leyen u vlerësua për rolin e saj pasi konkurrenca ndërkombëtare për aksesin në vaksina ishte e ashpër. Por edhe kreu i Komisionit u vu nën kritika të ashpra për shkak të mostransparencës së negociatave.
Dy vjet më parë, ombudsmeni i BE-së Emily O’Reilly tha në një rast të veçantë se Komisioni ishte përgjegjës për “keqadministrim” për keqpërdorimin e një kërkese për akses në mesazhet me tekst midis kryetarit të tij dhe shefit ekzekutiv të kompanisë farmaceutike Pfizer në lidhje me një blerje vaksine. .
O’Reilly rekomandoi Komisionin “të bëjë një kërkim më gjithëpërfshirës të mesazheve përkatëse” në lidhje me blerje të tilla, pasi New York Times publikoi një histori që Von der Leyen dhe CEO i Pfizer Albert Bourla shkëmbyen mesazhe me tekst dhe thirrje për prokurimin e vaksinave për BE. vende .
Gazetarja më pas i kërkoi Komisionit që të shihte SMS dhe dokumente të tjera, por autoriteti ekzekutiv nuk i dha ato, duke thënë se nuk mbahet evidencë për mesazhe të tilla. Zyrtarët e Komisionit pohuan se nuk përmbanin informacione të rëndësishme që do të justifikonin përfshirjen e tyre në sistemin e menaxhimit të dokumenteve.
