Parlamenti Slloven votoi sot për anulimin e referendumit për ndërtimin e termocentralit të ri bërthamor Krško 2 (NEK2), për zbatimin e të cilit është e interesuar edhe Kroacia.
Partitë kryesore politike sllovene ranë dakord të tërhiqen nga referendumi, pasi së fundi në televizionin slloven u publikuan regjistrime të një bisede joformale mes përfaqësuesve të partive, e cila tregonte se në fakt vullneti i votuesve për referendum nuk do të kishte ndonjë peshë.
Për këtë ka bërë të ditur Greenpeace, duke e quajtur skandal dhe duke theksuar se politikanët sllovenë kanë mashtruar procesin e referendumit për të shtyrë projektin bërthamor.
Greenpeace: Kjo është e papranueshme
“Greenpeace i konsideron të papranueshme manovra të tilla politike që mashtrojnë në mënyrë të papërgjegjshme publikun rreth projekteve të energjisë bërthamore. Organizata për mbrojtjen e mjedisit bën thirrje për zhvillimin e një sistemi energjie elastik të bazuar në burimet e rinovueshme të energjisë që mund të garantojë energji të përballueshme për të gjithë dhe të sigurojë konkurrencën e ardhshme të Sllovenisë.
Sllovenia është i vetmi vend në BE që pothuajse nuk përdor energjinë e erës. Megjithatë, në vend të zhvillimit të një skenari energjie elastik të bazuar në energjinë e rinovueshme nga dielli dhe era që do t’i përgjigjej sfidave të krizës klimatike, të gjitha partitë parlamentare përveç të Majtës, përfshirë partinë udhëheqëse të koalicionit qeverisës Svoboda dhe partinë kryesore opozitare SDS, u përpoq të shtynte projektin NEK2, duke shkelur normat demokratike”, thuhet në deklaratën e Greenpeace.
Një video e zbuluar që tregon politikanët që pranojnë të anashkalojnë referendumin
“Vendimi për ndërtimin e bllokut të dytë të një termocentrali bërthamor në Slloveni është dashur të votohet në një referendum këshillëdhënës ligjërisht jodetyrues në fund të nëntorit. Por referendumi tani është anuluar për shkak të skandalit në lidhje me rrjedhjen të një regjistrimi audio të publikuar më 17 tetor nga emisioni i njohur televiziv slloven Tarča.
Në këtë regjistrim të datës 11 prill, politikanët kryesorë të partive kryesore në pushtet dhe opozitë bien dakord se si të anashkalojnë ligjin dhe të mashtrojnë procesin e referendumit për të mos përshpejtuar zbatimin e projektit NEK2.
Nga një takim jozyrtar i përfaqësuesve të të gjitha partive u zbuluan regjistrime, ku ekspertët ligjorë nga Parlamenti slloven u prezantuan përfaqësuesve me tre skenarë me të cilët mund të përshpejtohet zbatimi i projektit në nivel politik. “Deputetët zgjodhën një skenar që nuk është në përputhje me dispozitat ligjore për referendumin, ndonëse ishin plotësisht të vetëdijshëm dhe në të njëjtën kohë të paralajmëruar nga ekspertë juridikë se po shkelnin ligjin”, shkruan Greenpeace.
“Çështja e referendumit është sugjestive dhe manipuluese”
“Edhe para shpërthimit të vetë skandalit, Greenpeace dhe organizata të tjera partnere joqeveritare pretenduan se referendumi ishte i parakohshëm sepse votuesit nuk kishin informacion të mjaftueshëm për vetë projektin për të marrë një vendim të mirëmenduar. Nuk dihej se kush do të kryerja e punimeve apo me çfarë kostoje, nëse do të përfshihej shteti dhe cilat janë pasojat e mundshme për tatimpaguesit.
Vlerësimet e investimit varionin midis 9.6 dhe 15.4 miliardë euro, në varësi të madhësisë së reaktorit. Përveç kësaj, Greenpeace dhe organizata të tjera joqeveritare shtruan pyetjen e referendumit “A e mbështesni zbatimin e projektit Krško 2, i cili, së bashku me burimet e tjera me karbon të ulët, do të sigurojë furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike?” të shënuara si sugjestive dhe manipuluese, prandaj u ngritën dy padi kushtetuese”, thekson Greenpeace.
Greenpeace beson se vendimet për termocentralet e reja bërthamore nuk duhet të merren pa informimin në kohë dhe të plotë të qytetarëve për projektin dhe pa pëlqimin e popullatës, e cila do të duhet të mbajë pasojat e një investimi kaq të shtrenjtë dhe të rrezikshëm.
Investitori GEN Energija aktualisht nuk ka nevojë për pëlqimin politik apo mbështetjen e popullit slloven për të vazhduar me projektin NEK2.
Sipas Robert Golob, kryeministër i Sllovenisë, është duke u përgatitur ligji NEK2, i cili duhet të përmbajë “masa të caktuara mbrojtëse”.
