Shkruan: Prof. asoc. dr. Bejtush GAShI
Marrëveshjet e reja të Qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar me vendet e Ballkanit Perëndimor, si Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Serbia, janë të rëndësishme për disa arsye, veçanërisht në kuadër të bashkëpunimit ndërkombëtar dhe luftës kundër krimit të organizuar dhe kontrabandës me njerëz. Pavarësisht se Britania e Madhe nuk është më anëtare e Bashkimit Evropian (BE), këto marrëveshje mbajnë një rëndësi strategjike, jo vetëm për Ballkanin Perëndimor, por edhe për sigurinë e përgjithshme evropiane.
Një nga pikat kryesore të marrëveshjeve është forcimi i shkëmbimit të inteligjencës dhe të bashkëpunimit operativ për të luftuar bandat kriminale, veçanërisht ato që merren me kontrabandën dhe trafikun e qenieve njerëzore. Ballkani, si një pikë kalimi e rëndësishme për migracionin e paligjshëm dhe trafikun e personave, është një rajon kyç për të ndaluar këto rrjete kriminale që shfrytëzojnë territoret e këtyre vendeve për të operuar. Ky bashkëpunim është një hap thelbësor për të shkatërruar grupet kriminale dhe ruajtur sigurinë në nivel rajonal dhe ndërkombëtar.
Një element tjetër i rëndësishëm është roli që vazhdon të luajë FRONTEX, Agjencia e Bashkimit Evropian për Menaxhimin e Kufijve, përkundër faktit se Britania e Madhe nuk është më anëtare e BE-së. FRONTEX ofron mbështetje teknike dhe operacionale, duke koordinuar aktivitetet mes shteteve anëtare të BE-së dhe vendeve të Ballkanit të përfshira në këto marrëveshje. Britania e Madhe, përmes këtyre marrëveshjeve, ka mundësinë të kontribuojë në menaxhimin e flukseve të migracionit dhe sigurinë kufitare, duke ruajtur një lidhje të ngushtë me FRONTEX dhe duke ndihmuar në forcimin e kapaciteteve të forcave të rendit dhe sigurisë në rajon.
Për më tepër, këto marrëveshje kanë një rëndësi të veçantë për procesin e afrimit të vendeve të Ballkanit Perëndimor me BE-në. Ato përfaqësojnë një mundësi për të koordinuar më ngushtë politikat e sigurisë dhe menaxhimit të kufijve, duke përfshirë trajnimin e forcave të rendit dhe sigurisë, si dhe ndarjen e inteligjencës ndërmjet shteteve të përfshira. Bashkëpunimi i tillë mund të ndihmojë në menaxhimin e fluksit të migruesve dhe refugjatëve që kalojnë përmes këtyre vendeve, duke parandaluar abuzimin dhe shkeljen e të drejtave të njeriut.
Këto marrëveshje janë një hap i rëndësishëm në luftën kundër krimit të organizuar në fushën e imigracionit, duke i mundësuar Mbretërisë së Bashkuar të rrisë bashkëpunimin me Kosovën, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë, për të luftuar bandat që trafikojnë njerëz nëpër këto vende.
Megjithatë, ky bashkëpunim duhet të ndjekë një balancë të kujdesshme, duke siguruar që mbrojtja e të drejtave të individëve dhe respektimi i ligjeve ndërkombëtare të mbeten në prioritet. Veçanërisht, në një rajon me tensione politike dhe etnike, është e domosdoshme që transparenca dhe përgjegjshmëria të jenë të pranishme për të shmangur keqpërdorimet e mundshme të të dhënave dhe për të garantuar se ky bashkëpunim nuk do të dëmtojë liritë dhe demokracinë e vendeve të përfshira.
Marrëveshjet e Mbretërisë së Bashkuar me shtetet e Ballkanit Perëndimor nuk janë vetëm një hap për të luftuar krimin e organizuar dhe kontrabandimin e njerëzve, por gjithashtu kontribuojnë në forcimin e marrëdhënieve ndërkombëtare dhe sigurimin e stabilitetit në rajon, duke ruajtur një balancë të nevojshme mes sigurisë dhe të drejtave të njeriut.