Diplomati i lartë amerikan Antony Blinken do të takohet me zyrtarë të NATO-s dhe BE-së të mërkurën për të diskutuar urgjentisht për rritjen e mbështetjes për Ukrainën përpara se Donald Trump të rimarrë Shtëpinë e Bardhë – duke rrezikuar potencialisht ndihmën e ardhshme.
Pas zbarkimit në Bruksel të martën vonë, vizita njëditore e sekretarit të shtetit do ta shohë atë të takohet me shefin e NATO-s Mark Rutte, shefin e diplomacisë së Bashkimit Evropian Josep Borrell, pasardhësin e tij Kaja Kallas dhe Ministrin e Jashtëm të Ukrainës Andriy Sybiga.
Udhëtimi urgjent vjen pasi fitorja e Trumpit në zgjedhje, së bashku me një krizë politike në Gjermani, rrit frikën për të ardhmen e ndihmës për Ukrainën në një pikë kyçe në luftën kundër pushtimit rus.Trump në të kaluarën ka shprehur admirim për presidentin rus Vladimir Putin dhe ka tallur 175 miliardë dollarët që Shtetet e Bashkuara kanë dhënë për Ukrainën që nga fillimi i luftës në 2022.
Manjati 78-vjeçar, i cili do të inaugurohet më 20 janar, foli me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky pasi fitoi rizgjedhjen pas një periudhe të parë si president midis 2017 dhe 2021.
Ai është mburrur se mund t’i japë fund luftës brenda një dite, me gjasë duke detyruar lëshime nga Ukraina, megjithëse këshilltari i tij i sapoemëruar për sigurinë kombëtare, Mike Waltz, tha se Trump mund të bëjë gjithashtu presion ndaj Putinit.
Washington Post raportoi se lideri republikan gjithashtu mbajti një telefonatë me Putinin dhe dekurajoi një përshkallëzim nga Rusia. Kremlini e mohoi raportin.
Zgjedhjet në SHBA erdhën pasi Ukraina po përgatitej tashmë për ndikimin e mijëra trupave të Koresë së Veriut për të cilët agjencitë e inteligjencës amerikane thonë se janë dërguar për të luftuar për Rusinë – një përshkallëzim potencialisht i madh në konflikt.
Mediat amerikane raportuan se Trump mund të zgjedhë senatorin republikan Marco Rubio për të zëvendësuar Blinken si sekretar të shtetit.
Rubio shihet si më mbështetës i Kievit, por ka thënë gjithashtu se Uashingtoni duhet të tregojë “pragmatizëm” në vend që të dërgojë miliarda dollarë më shumë në armë, pasi lufta arriti në “ngërç”.
– ‘Për aq kohë sa duhet’ –
Administrata Biden e ka bërë të qartë se planifikon që në javët e saj të mbetura të shtyjë fondet e mbetura prej më shumë se 9 miliardë dollarësh të përvetësuara nga Kongresi për armë dhe ndihmë të tjera të sigurisë për Ukrainën.
Mark Cancian, këshilltar i lartë në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare, priste që Shtetet e Bashkuara të fokusoheshin veçanërisht në dërgimin e automjeteve, furnizimeve mjekësore dhe municioneve të armëve të vogla, për të cilat Ukraina ka nevojë dhe Shtetet e Bashkuara mund t’i ofrojnë.
“Midis tani dhe fundit të administratës, ata do të përpiqen të dërgojnë gjithçka që munden që është në dispozicion,” tha Cancian.
Megjithë lutjet e Kievit, duket e pamundur, megjithatë, që Uashingtoni të heqë veton ndaj përdorimit të raketave me rreze të gjatë veprimi nga ana e Ukrainës për të goditur thellë në territorin rus.
Si Ukraina ashtu edhe Moska kanë parë një rritje të sulmeve me dron. New York Times raportoi se Rusia ka grumbulluar 50,000 trupa, duke përfshirë koreano-veriorë, në përpjekje për të zhvendosur forcat ukrainase që kapën pjesë të rajonit të Kurskut të Rusisë disa muaj më parë.
“Situata në fushën e betejës është e vështirë. Dhe kjo është arsyeja pse ne duhet të vazhdojmë të punojmë çdo ditë,” u tha ligjvënësve të martën Kallas, i cili do të marrë detyrën e kryediplomatit të BE muajin e ardhshëm, me dritën jeshile të parlamentit.
“Sot, nesër dhe për aq kohë sa duhet dhe me aq ndihmë ushtarake, financiare dhe humanitare sa të nevojitet”.
Trump në mandatin e tij të parë në mënyrë agresive e shtyu Evropën të rriste shpenzimet e mbrojtjes dhe vuri në pikëpyetje drejtësinë e aleancës transatlantike të NATO-s – e mbrojtur me forcë nga Biden.
“Çfarëdo qasjeje që udhëheqja e SHBA të marrë ndaj Ukrainës, Evropa do të duhet të përshpejtohet dhe ne do të duhet të marrim drejtimin në mbështetjen e përpjekjeve të mbrojtjes dhe stabilitetit makro financiar të Ukrainës,” tha Olena Prokopenko nga Fondi Gjerman Marshall i Shteteve të Bashkuara.
“Fatkeqësisht, fitorja e Donald Trump vjen ndoshta në kohën më të keqe të mundshme për sa i përket formës politike dhe ekonomike të Evropës dhe aftësisë së saj për të koordinuar menjëherë”.
