Toni i ushtarëve ukrainas në rajonin e Kurskut është i errët, madje i zemëruar. “Situata po përkeqësohet çdo ditë e më shumë. Ne nuk e shohim qëllimin. Vendi ynë nuk është këtu”, theksojnë ata. Gati katër muaj pasi forcat ukrainase nisën një ofensivë rrufe në rajonin Kursk të Rusisë, mesazhet nga ushtarët që luftojnë atje japin një pamje të zymtë të një beteje që ata nuk e kuptojnë dhe kanë frikë se mund ta humbin.
BBC ishte në kontakt me disa ushtarë që shërbenin në Kursk përmes Telegramit. Ata ranë dakord të ndajnë pikëpamjen e tyre për situatën në kushte anonimiteti. Asnjë nga emrat në këtë artikull nuk është i vërtetë. Ata flasin për kushtet e tmerrshme të motit dhe mungesën kronike të gjumit të shkaktuar nga bombardimet e vazhdueshme ruse, që përfshin përdorimin e bombave rrëshqitëse të tmerrshme 3000 kg.
Ukrainasit tërhiqen dhe forcat ruse gradualisht marrin territorin. “Ky trend do të vazhdojë. Është vetëm çështje kohe,” shkroi Pavlo më 26 nëntor. Pavlo foli për lodhjen e madhe dhe mungesën e rrotullimeve dhe ardhjen e trupave të reja, të përbërë kryesisht nga burra të moshës së mesme, të cilët silleshin drejtpërdrejt nga frontet e tjera me pak ose aspak kohë për të pushuar në mes.
Zelensky: Putin dëshiron të na largojë deri më 20 janar
Dëgjimi i ushtarëve që ankohen – për komandantët e tyre, urdhrat e tyre dhe mungesën e pajisjeve – nuk është e pazakontë. Kjo është ajo që ushtarët bëjnë shpesh në rrethana të vështira. Nën presionin e madh të armikut dhe dimrin që po afrohet, do të ishte befasuese të dëgjoje shumë optimizëm.
Megjithatë, BBC raporton se mesazhet e ushtarëve janë “të errëta”, duke sugjeruar se motivimi është një çështje. Disa vunë në dyshim nëse një nga qëllimet fillestare të operacionit – për të tërhequr trupat ruse nga fronti lindor i Ukrainës – kishte sukses. Ata theksuan se urdhri tani është që kjo pjesë e vogël e territorit rus të mbahet derisa presidenti i ri amerikan, me një politikë të re, të mbërrijë në Shtëpinë e Bardhë në fund të janarit.
“Detyra kryesore me të cilën përballemi është të mbajmë territorin maksimal deri në inaugurimin e Trump dhe fillimin e negociatave për ta shkëmbyer atë me diçka më vonë. Askush nuk e di se çfarë,” vuri në dukje Pavlo. Në fund të nëntorit, presidenti Zelenski tregoi se të dyja palët kanë në mendje një ndryshim në Shtëpinë e Bardhë.
“Jam i sigurt se Putini dëshiron të na shtyjë deri më 20 janar. Është shumë e rëndësishme që ai të tregojë se e ka nën kontroll situatën. Por ai nuk e kontrollon situatën,” tha Zelenski në atë kohë. Në një përpjekje për të ndihmuar Ukrainën të pengojë kundërsulmet ruse në Kursk, SHBA, Britania e Madhe dhe Franca e kanë lejuar Kievin të përdorë armë me rreze të gjatë në objektivat brenda Rusisë. Nuk dukej se bëri shumë për të ngritur shpirtrat.
Tashmë ka humbur mbi 40% të territorit në Kursk
“Askush nuk ulet në një llogore të ftohtë dhe nuk lutet për raketa. Ne jetojmë dhe luftojmë këtu dhe tani. Dhe raketat fluturojnë diku tjetër,” tha Pavlo. Raketat ATACMS dhe Storm Shadow kanë një efekt të fuqishëm, madje shkatërrues, në postet e largëta të komandës dhe depot e municioneve, por suksese të tilla duken të parëndësishme për ushtarët në vijat e frontit.
“Ne nuk flasim për raketa. Në bunkerë flasim për familjen dhe rrotullimin. Për gjëra të thjeshta”, tha Miroslav. Për Ukrainën, përparimi i ngadaltë dhe i mundimshëm i Rusisë në Ukrainën lindore nënvizon domosdoshmërinë e mbajtjes së Kurskut. Vetëm në tetor, Rusia arriti të kapte rreth 500 kilometra katrorë të territorit ukrainas, më së shumti që ka marrë që nga ditët e para të një pushtimi në shkallë të plotë në 2022.
Në të kundërt, Ukraina ka humbur tashmë rreth 40% të territorit që pushtoi në Kursk në gusht. “Çelësi nuk është të fitosh, por të mbash. Dhe kështu luftojmë,” tha Vadim. Pavarësisht humbjeve, Vadim mendon se fushata e Kurskut është ende e rëndësishme.
“Me operacionin në Kursk, ne arritëm të shpërqendrojmë disa forca ruse nga rajonet e Zaporizhzhia dhe Kharkiv,” shtoi ai. Por disa nga ushtarët me të cilët foli BBC pranuan se mendonin se ishin në vendin e gabuar, se ishte më e rëndësishme të ishe në frontin lindor të Ukrainës sesa të pushtoje një pjesë të Rusisë.
Paralele me disa operacione të mëparshme
“Vendi ynë duhet të ishte atje në Ukrainën lindore, jo këtu në vendin e dikujt tjetër. Ne nuk kemi nevojë për këto pyje të Kurskut, ku kemi lënë kaq shumë shokë,” tha Pavlo. Pavarësisht raporteve që sugjerojnë se deri në 10,000 trupa të Koresë së Veriut janë dërguar në Kursk për t’iu bashkuar kundërofensivës ruse, ushtarët e kontaktuar nga BBC nuk i kanë takuar ende.
“Unë nuk kam parë apo dëgjuar asgjë për koreanët, të gjallë apo të vdekur,” u përgjigj Vadim kur u pyet për raportet. Ushtria ukrainase ka publikuar regjistrime që thotë se janë përgjime të komunikimeve radio të Koresë së Veriut. Ushtarët konfirmuan se u ishte thënë të kapnin të paktën një të burgosur koreano-verior, mundësisht me dokumente.
Ata folën për shpërblime – dronë ose leje shtesë – që i ofrohen kujtdo që kap me sukses një ushtar të Koresë së Veriut. “Është shumë e vështirë të gjesh një korean në pyllin e errët Curonian. Sidomos nëse ai nuk është këtu,” tha me sarkazëm Pavlo.
Veteranët e operacioneve të mëparshme të dështuara shohin paralele në atë që po ndodh në Kursk. Nga tetori 2023 deri në korrik të këtij viti, forcat ukrainase u përpoqën të mbanin urën e vogël në Krinki, në bregun e majtë të lumit Dnieper, rreth 40 km në rrjedhën e sipërme nga qyteti i çliruar i Khersonit.
Kreu i urës, i synuar fillimisht si një trampolinë e mundshme për përparime të mëtejshme drejt territorit të kontrolluar nga Rusia në Ukrainën jugore, u humb përfundimisht. Operacioni ishte shumë i shtrenjtë. Rreth 1000 ushtarë ukrainas besohet të jenë vrarë ose të zhdukur.
Komandantët e lartë vazhdojnë të qëndrojnë me vendosmëri pranë operacionit Kursk
Disa e perceptuan atë si një dredhi të krijuar për të shkëputur vëmendjen nga mungesa e përparimit diku tjetër. Ata kanë frikë se diçka e ngjashme mund të ndodhë në Kursk. “Ide e mirë, por zbatim i dobët. Ndikim mediatik, por asnjë rezultat ushtarak,” thotë Miroslav, një oficer i marinës që shërbeu në Krinki dhe tani është në Kursk.
Analistët ushtarakë këmbëngulin se pavarësisht nga të gjitha vështirësitë, fushata e Kurskut ende luan një rol të rëndësishëm. “Është e vetmja fushë në të cilën ne mbajmë iniciativën,” është i bindur Serhij Kuzan nga Qendra e Ukrainës për Siguri dhe Bashkëpunim. Ai pranoi se forcat ukrainase ishin në “kushte tepër të vështira” në Kursk, por shtoi se Rusia po i kushtonte burime të mëdha për t’i larguar ato – burime që do të përdorte më mirë diku tjetër.
“Sa më gjatë ta mbajmë këtë front të Kurskut – me pajisjet e duhura, artilerinë, HIMARS dhe sigurisht armët me rreze të gjatë për të goditur pjesën e pasme të tyre – aq më mirë,” beson Kuzan. Në Kiev, komandantët e lartë qëndrojnë përkrah operacionit Kursk, duke argumentuar se ai ende po korr shpërblime ushtarake dhe politike.”Kjo situatë e mërzit Putinin. Ai po pëson humbje të mëdha atje,” tha një prej tyre së fundmi në kushte anonimiteti.