Italia dëshiron të zgjerojë rolin e saj në Ballkanin Perëndimor, ku fshihen problemet dhe vështirësitë, shkruajnë ata për cepa.org . Frederico Borsari, ekspert i sigurisë dhe bashkëpunëtor në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë (ECFR) dhe Dario Christiani, bashkëpunëtor në fondin gjerman Marshall dhe ekspert për politikën e jashtme italiane, politikën mesdhetare dhe globale.
Ata kujtojnë angazhimin e lidershipit italian për të parandaluar përshkallëzimin e krizës mes Serbisë dhe Kosovës, ku, siç thonë ata, shansi për armiqësi është shumë i pranishëm dhe rreziku i përshkallëzimit është i lartë.
Pse i intereson Italia?
Kontigjenti italian është më i madhi brenda KFOR-it – me më shumë se 700 ushtarë nën komandën e gjeneralit Angelo Michele Ristucci.
“Nëse luftimet bëheshin serioze, italianët do të ishin menjëherë në vijën e parë”.
Historikisht, marrëdhëniet midis Italisë dhe Ballkanit rrallë kanë qenë të qeta, thonë ata, dhe pasiguria pranë kufijve të saj do të kishte pasoja ekonomike për Italinë – marrëdhëniet tregtare me shtetet e Ballkanit vlerësohen në 16 miliardë euro dhe po rriten.
Autorët theksojnë frikën nga ndikimi i Rusisë dhe Kinës në këtë pjesë të rajonit “të cilët duan të zgjerojnë ndikimin e tyre në Ballkanin Perëndimor, shpesh në kurriz të vendeve evropiane”.
Kremlini përmes kishës, theksojnë ata, inkurajon ndjenjat antiperëndimore. Ata kujtojnë se në shtator Vladimir Putin priti Milorad Dodik, udhëheqësin separatist të entitetit Republika Srpska, “duke konfirmuar dëshirën e Kremlinit për të formësuar politikën lokale duke mbështetur udhëheqës të tillë dhe duke trajnuar formacione të diskutueshme paraushtarake”.
Strategjia ruse gjithashtu mbështetet, shtojnë ata, në diplomacinë e energjisë.
“Disa politikanë serbë kanë pohuar se lidhjet me kompaninë mercenare ruse Wagner mund ta ndihmojnë vendin në një luftë të mundshme me Kosovën, të paktën sipas ultra-nacionalistit serb Damnjan Knezheviq pas vizitës në selinë e këtij grupi paraushtarak në Rusi”.
Rusisë, thonë ata, iu desh të rregullonte qasjen e saj ndaj Ballkanit pas luftës në Ukrainë. Ndikimi i sanksioneve e shtyu atë të zbatonte qasje hibride të provuara dhe të testuara që synonin nxitjen e tensioneve etno-fetare, përhapjen e dezinformatave kundër BE-së dhe NATO-s dhe shfrytëzimin e politikës së cenueshmërisë me Perëndimin.
Kjo, thonë ata, është një strategji oportuniste jolineare që synon të destabilizojë rajonin dhe të prishë procesin e integrimit evropian.
dërsa Rusia po nxit paqëndrueshmërinë, Kina ka frikë prej tij. Ata kujtojnë se në vitet e fundit, Kina ka bërë depërtime të rëndësishme në rajon, veçanërisht në Serbi dhe Mal të Zi, duke investuar para private dhe shtetërore në megaprojekte logjistike dhe infrastrukturore, si pjesë e nismës së saj ambicioze “Brezi dhe Rruga”.
Kina gjithashtu filloi një fushatë informuese për të promovuar imazhin e saj dhe arriti rezultatet më të mira në Serbi dhe Maqedoninë e Veriut. Ajo që është edhe më shqetësuese është se ajo e shtrin ndikimin e saj përmes shitjes së armëve. Është furnizuesi kryesor i armëve për Serbinë.
Në këtë kontekst, BE-ja ka shtuar së fundi përpjekjet e saj për të forcuar bashkëpunimin me vendet e Ballkanit Perëndimor, përfshirë Serbinë, dhe në samitin e fundit të BE-së në Tiranë, liderët e BE-së riafirmuan “angazhimin e tyre të plotë dhe të qartë për perspektivën e anëtarësimit. në BE të Ballkanit Perëndimor”, duke premtuar përshpejtimin e procesit të anëtarësimit.
Nga ana e saj, Italia mund të përdorë kredencialet e saj diplomatike dhe levën ekonomike për ta mbështetur atë me nisma në nivel vendi për të ndihmuar reformat shtetërore dhe për të promovuar sundimin e ligjit.
Gjëja e fundit që dëshiron Italia dhe gjëja e fundit që i nevojitet Ballkanit Perëndimor është një krizë tjetër. Përveç pasojave për qytetarët, është e rrezikshme të lihet zona e lirë për aktivitete keqdashëse ruse. Rritja e dhunës, paralajmërojnë ata, mund të shpërqendrojë Perëndimin në një kohë kur ai është i fokusuar në Ukrainë.
