Gjendja e jashtëzakonshme është shpallur në ishullin grek të Santorinit pas një sërë tërmetesh të njëpasnjëshme që goditën zonën. Vendimi u mor pasi një tërmet me magnitudë 5.2 ballë të shkallës Rihter u regjistrua mes ishujve Amorgos dhe Santorini në orën 21:09 me orën lokale të djeshme, duke e bërë atë më të fuqishmin e ditëve të fundit. Epiqendra e tërmetit ishte në një thellësi prej 5 kilometrash.
Gjendja e jashtëzakonshme do të zgjasë deri më 3 mars për të mundësuar menaxhimin efektiv të krizës dhe rikuperimin nga pasojat, njoftuan autoritetet. Deri më tani, më shumë se 11,000 njerëz janë larguar nga ishulli – rreth 7,000 me traget dhe 4,000 me ajër. Sot në orën 7:50 është regjistruar një tërmet me magnitudë 4.7 ballë në jugperëndim të Amorgos. Gjithsej 57 tërmete u regjistruan në zonë nga mesnata deri në orën 6:30.
Ndonëse deri më tani nuk raportohet për dëme të konsiderueshme, autoritetet kompetente po marrin masa parandaluese në rast të një tërmeti më të fortë. Kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis njoftoi një vizitë në Santorini të premten.
Tërmete të vazhdueshme
Vasilis Karastatis, drejtor i Institutit Gjeodinamik tha për ERTNews se “aktiviteti sizmik vijon me të njëjtin intensitet si ditët e fundit”. “Kemi një numër të madh tërmetesh me magnitudë më të madhe se 4”, tha ai. “Nuk mund të themi ende se situata është duke u qetësuar. Jemi ende në mes të këtij procesi dhe nuk shohim asnjë shenjë që aktiviteti po ngadalësohet apo po tërhiqet”, shtoi ai.
Santorini është një nga destinacionet turistike më të vizituara në Greqi, por duke qenë se sezoni nuk është ende në ecje të plotë, shumica e të evakuuarve janë banorë dhe punëtorë sezonalë. Kushtet e këqija të motit po ndërpresin aktualisht trafikun midis Santorinit dhe portit të Pireut në Athinë. Kushtet e pafavorshme atmosferike pritet të zgjasin disa ditë. Shumë pasagjerë mbetën në portin e Santorinit në pritje të linjave të trageteve emergjente pasi shumë familje donin të largoheshin nga ishulli.
Shkollat në Santorini, si dhe në ishujt fqinjë duke përfshirë Anafi, Paros, Naxos dhe Mykonos, do të qëndrojnë të mbyllura të paktën deri të premten, kur autoritetet do të marrin një vendim për rihapjen e tyre. Në ishull u dërguan ekipe shtesë zjarrfikëse dhe mjekësore nga ishulli i afërt i Naxos.
Plazhi më i famshëm i shkatërruar
Një seri tërmetesh shkaktuan një rrëshqitje dheu në një nga plazhet më të famshme – Plazhi i Kuq. Ky plazh është i njohur për rërën e tij të kuqe mahnitëse dhe shkëmbinjtë vullkanikë, dhe tani është i mbyllur. Pamjet e postuara në rrjetet sociale tregojnë rrëshqitje dheu dhe shkëmbinj që bien poshtë shkëmbinjve.
Plazhi i Kuq, i cili më parë mund të arrihej nga zona arkeologjike e Akrotirit, tashmë është i aksesueshëm vetëm me varkë. Ja si dukej plazhi para tërmetit.
Të gjitha shërbimet janë dërguar.
Ministri i Klimës dhe Mbrojtjes Civile Vasilis Kikilias tha se ekipe të specializuara të zjarrfikësve janë dërguar në ishull për t’iu përgjigjur fatkeqësive natyrore. Ekipet e shpëtimit me qen nuhatës dhe një qendër operacionale të lëvizshme janë gjithashtu të disponueshme, ndërsa helikopterët janë në gatishmëri.
Kikilias vuri në dukje gjithashtu se roja bregdetare dhe ushtria janë të gatshme të ndihmojnë grupet e cenueshme në procesin e evakuimit. Kryeministri Mitsotakis ka shprehur më herët besimin në punën e ekspertëve dhe institucioneve në një takim me shtabin e krizës.
“Para së gjithash, shteti mbështetet në shkencë dhe ekspertë. Ne kemi vepruar kështu në situatat e mëparshme të krizës,” tha ai. “Të gjitha planet janë zbatuar, forcat janë vendosur në Santorini dhe ishuj të tjerë në mënyrë që të jemi të përgatitur për të gjithë skenarët,” shtoi Mitsotakis. “Do të vazhdojmë me këtë ritëm me shpresën që situata të stabilizohet dhe aktiviteti sizmik të dobësohet”, tha ai.
Në fund ai u bëri thirrje banorëve të Santorinit: “Ju lutemi të qëndroni të qetë dhe të ndiqni udhëzimet e shërbimeve përkatëse. E kuptoj frikën që ndjeni ndërsa toka vazhdon të dridhet, por ne po monitorojmë situatën orë pas ore”.
Harku vullkanik helen
Santorini ndodhet në të ashtuquajturën Harku vullkanik helen – një zinxhir ishujsh të formuar nga aktiviteti vullkanik. Shpërthimi i fundit i madh ndodhi në vitet 1950. Megjithatë, autoritetet greke theksojnë se tërmetet aktuale janë rezultat i lëvizjes së pllakave tektonike dhe jo i aktivitetit vullkanik.
Shkencëtarët nuk mund të parashikojnë me siguri kohën, fuqinë apo vendndodhjen e saktë të një tërmeti, por dihet se disa zona janë më të prirura ndaj aktivitetit sizmik, gjë që mundëson përgatitjet dhe masat mbrojtëse në kohë.
Tërmetet ndodhin si rezultat i lëvizjes së pllakave tektonike në koren e Tokës. Ndonjëherë pllakat ngecin së bashku në një zonë kontakti, e njohur si një gabim ose kufi pllake, duke shkaktuar një lëshim të papritur të energjisë. Santorini dhe ishujt fqinjë grekë ndodhen pranë një zone të tillë sizmikisht aktive.