Parlamenti Evropian e sheh bastisjen e policisë në selitë e disa organizatave joqeveritare si një veprim të frikshëm nga autoritetet në Beograd. Por përballja me sektorin joqeveritar nuk përfundon me kaq. Lajmëron presidenti, zbaton Prokuroria, të gjitha me raportim direkt tabloid – ja si dukej bastisja e policisë në selitë e disa organizatave të shoqërisë civile, me pretekstin e kontrollit të shpenzimit të mjeteve të marra nga USAID, shkruan N1 Serbia .
USAID është një agjenci amerikane e shënjestruar nga Presidenti i ri Donald Trump. Të gjitha projektet e financuara nga ai organ amerikan janë ngrirë dhe janë vendosur në një rishikim 90-ditor, me pak shanse për t’u rifilluar. Kjo ka goditur rëndë edhe disa organizata joqeveritare dhe media të vogla në Serbi. Trump e quan USAID-in një “organizatë kriminale” dhe është paralajmëruar një hetim i FBI-së.
“E frikshme”
“Mendoj se presidenti Vuçiç dhe qeveria e tij nuk mund të heqin qafe protestat e studentëve dhe protestat e të gjithë qytetarëve serbë, të cilët vetëm kërkojnë llogari, transparencë dhe respekt për sundimin e ligjit. Prandaj ata tani po e zhvendosin vëmendjen te shoqëria civile, e gjitha me synimin për të krijuar një atmosferë frike. Dhe kjo është e frikshme”, thotë Thijs Reuten, deputet i Parlamentit Evropian.
PE kujton se Serbia ka premtuar se do të ndërtojë një gjyqësor të pavarur dhe transparent në procesin e integrimit evropian. Megjithatë, lind pyetja nëse qeveria i ka pezulluar realisht marrëdhëniet me BE-në, duke qenë se prej vitesh nuk ka progres në negociata.
“Unë pres sjellje të ndryshme nga një qeveri që pretendon se dëshiron të anëtarësohet në Bashkimin Evropian. Ajo që po them është në përputhje me atë që studentët dhe qytetarët e Serbisë kanë kërkuar vazhdimisht – respektimi i sundimit të ligjit, zbatimi i procedurave gjyqësore normale dhe transparente,” thekson Reuten.
Përgjimet e gazetarëve dhe aktivistëve
Ndërkohë që qeveria thuhet se po heton donacionet e USAID-it, ende nuk është nisur një hetim se si një donacion i qeverisë norvegjeze është përdorur për të monitoruar dhe përgjuar gazetarët dhe shoqërinë civile. Sipas Amnesty, Serbia ka marrë pajisje Cellebrite, të destinuara për zhbllokimin e telefonave, përmes një donacioni nga ai vend, si pjesë e luftës kundër krimit të organizuar në rrugën drejt Bashkimit Evropian.
Pas raportimit të Amnesty se pajisjet ishin keqpërdorur dhe instaluar në telefonat e gazetarëve dhe aktivistëve, Cellebrite pezulloi disa licenca në Serbi. “Vendimi i Cellebrite është një konfirmim i raportit tonë mbi abuzimin dhe një hap i parë drejt ndalimit të keqpërdorimit të mëtejshëm të këtij mjeti,” tha Donncha Ó Cearbhaill nga Amnesty Security Lab.
Por, si shumë media, edhe kjo organizatë ndërkombëtare nuk ka marrë përgjigje nga autoritetet serbe se përse janë keqpërdorur pajisjet. “Ne i kemi shkruar BIA-s dhe Zyrës së Brendshme, kemi siguruar të gjitha provat, sepse këto mjete janë futur në telefona ndërsa njerëzit ishin ose në paraburgim ose në paraburgim, por askush nuk na është përgjigjur”, pohon Donncha Ó Cearbhaill.
Pavarësisht gjithçkaje, vetë kompania Cellebrite kreu një hetim dhe përcaktoi se mjeti ishte keqpërdorur.