Presidenti francez Emmanuel Macron tha në një fjalim televiziv të mërkurën në mbrëmje se, duke pasur parasysh kërcënimin që Rusia paraqet për Bashkimin Evropian dhe një ndryshim të mundshëm në politikën e SHBA-së, ai do të inicojë një diskutim për Francën, si një fuqi bërthamore, që garanton sigurinë e vendeve të tjera të BE-së.
Më herët, një numër i mediave raportuan se Franca ishte e gatshme, veçanërisht, të vendoste disa avionë luftarakë të aftë për të mbajtur armë bërthamore në Gjermani. Nëse Shtetet e Bashkuara do të reduktonin praninë e tyre ushtarake në Evropë ose do të largoheshin fare nga Evropa, kjo do të nënkuptonte se Gjermania dhe ndoshta vendet e tjera të BE-së do ta gjenin veten nën “ombrellën bërthamore” franceze dhe jo atë amerikane. Macron citoi fjalët e kancelarit të supozuar të ardhshëm gjerman Friedrich Merz, i cili mbrojti që Franca dhe Britania të shtrijnë “ombrellën e tyre bërthamore” në Gjermani.
Macron theksoi se vendimi për përdorimin e armëve bërthamore do të mbetet vetëm në kompetencën e presidentit francez.
Presidenti francez pranoi se Shtetet e Bashkuara kanë “ndryshuar pozicionin e tyre” për luftën në Ukrainë. Macron tha se shpreson se SHBA do të mbetet një aleate e Evropës, por duhet të përgatitet për mundësinë që mund të mos jetë më një dhe të forcojë mbrojtjen pan-evropiane. Të mos bësh asgjë, theksoi Macron, do të ishte “çmenduri”. Presidenti francez theksoi angazhimin e vendit për anëtarësimin në NATO, por shtoi se “e ardhmja e Evropës nuk duhet të vendoset në Uashington apo Moskë” dhe theksoi se Evropa është e gatshme të “konkurojë” si me SHBA-në ashtu edhe me Rusinë.
Duke folur për luftën në Ukrainë, Macron theksoi se ajo nuk duhet të përfundojë me kapitullimin e Ukrainës dhe paqja nuk duhet të përmbyllet “me asnjë çmim”. Paqja, tha ai, duhet të jetë e qëndrueshme dhe e garantuar. Në këtë drejtim, Macron nuk përjashtoi vendosjen e kontigjenteve të ushtrive evropiane në Ukrainë pas arritjes së marrëveshjeve të paqes si garantues të tyre. Presidenti francez theksoi se Rusia përbën një rrezik jo vetëm për Ukrainën, por edhe për vendet e BE-së, duke theksuar se ajo vazhdon të forcojë ushtrinë e saj dhe mund të mos ndalet në Ukrainë. Ai vuri në dukje ndërhyrjen e Rusisë në zgjedhjet në vende të ndryshme, sabotazhet dhe sulmet kibernetike si shembuj se si agresiviteti rus “nuk njeh kufi”. Sipas Macron, Rusia do të mbetet një kërcënim edhe nëse paqja arrihet në Ukrainë, kështu që vendet e BE-së duhet të forcojnë mbrojtjen e tyre.
Sipas Macron, një takim i shefave të shtabit të përgjithshëm të forcave të armatosura të atyre vendeve që potencialisht mund të dërgojnë trupat e tyre për të ruajtur paqen në Ukrainë do të zhvillohet në Paris javën e ardhshme.
- Macron foli përpara një samiti urgjent të BE-së të thirrur në përgjigje të lëvizjeve të fundit të administratës amerikane. Presidenti Donald Trump po bën presion për një marrëveshje të shpejtë paqeje midis Ukrainës dhe Rusisë. Pozicioni i shumicës së vendeve të BE-së është se kushtet e paqes duhet të përcaktohen kryesisht nga Ukraina. Megjithatë, është e paqartë nëse liderët e BE-së mund të bien dakord për mbështetjen e Ukrainës tani që SHBA-ja ka pezulluar ndihmën ndaj saj. Të mërkurën në mbrëmje, Macron u takua në Paris me kryeministrin hungarez Viktor Orban, i cili kundërshton ndihmën ushtarake për Ukrainën. Pa pëlqimin e Hungarisë dhe Sllovakisë po aq skeptike, do të jetë e vështirë të merren shumë vendime në nivel pan-evropian.
- Franca ka rreth 300 koka bërthamore. Transportuesit kryesorë të armëve të tij bërthamore janë nëndetëset. Përveç kësaj, avionët luftarakë janë të aftë të mbajnë armë bërthamore taktike.