Departamenti i Financave i SHBA-së njoftoi se Amerika dhe Ukraina nënshkruan një marrëveshje për krijimin e një fondi investimi për rindërtim, ndërsa Bloomberg News raportoi se të dy vendet nënshkruan gjithashtu një marrëveshje për aksesin në burimet natyrore të Ukrainës.
Marrëveshja për aksesin në burimet natyrore të Ukrainës do t’i japë SHBA-së akses preferencial në projekte të reja investimi për të zhvilluar burimet natyrore të Ukrainës, duke përfshirë aluminin, grafitin, naftën dhe gazin natyror, raportoi Bloomberg.
Edhe pse detajet specifike zyrtare nuk dihen ende, Ministria deklaron se marrëveshja krijon një fond investimi për rindërtim SHBA-Ukrainë.
Sipas deklaratës, nënshkrimi i marrëveshjes i dërgon një mesazh Rusisë se administrata e Donald Trump është e përkushtuar ndaj një procesi paqeje të bazuar në një Ukrainë të lirë, sovrane dhe të begatë.
Shtetet e Bashkuara dhe qeveria ukrainase kanë njoftuar se do të fillojnë shpejt zbatimin e këtij fondi në dobi të qytetarëve të të dy vendeve.
Sekretari i Thesarit të SHBA-së: Nënshkrimi erdhi falë përpjekjeve të palodhura të Trumpit
“Falë përpjekjeve të palodhura të Presidentit Trump për të siguruar paqe të qëndrueshme, jam i kënaqur të njoftoj nënshkrimin e kësaj marrëveshjeje historike ekonomike midis Shteteve të Bashkuara dhe Ukrainës që krijon Fondin e Investimeve për Rindërtim SHBA-Ukrainë”, tha Sekretari i Thesarit i SHBA-së, Scott Bessent.
“Siç e ka thënë presidenti, Shtetet e Bashkuara janë të përkushtuara për të lehtësuar përfundimin e kësaj lufte mizore dhe të pakuptimtë. Me këtë marrëveshje, ne po i dërgojmë një mesazh të qartë Rusisë se administrata e Presidentit Trump është e përkushtuar ndaj një procesi paqeje të bazuar në një Ukrainë të lirë, sovrane dhe të begatë, dhe për një kohë të gjatë.”
Presidenti Trump e hartoi këtë partneritet midis popullit amerikan dhe atij ukrainas për të demonstruar një angazhim të ndërsjellë për paqe dhe progres të qëndrueshëm në Ukrainë. “Dhe më lejoni të jem i qartë – asnjë vend apo individ që ka financuar ose furnizuar makinën ruse të luftës nuk do të përfitojë nga rindërtimi i Ukrainës”, tha Bessent.
Ministri ukrainas: Kjo do të tërheqë investime globale në vendin tonë
“Në emër të qeverisë ukrainase, nënshkrova një marrëveshje mbi bashkëpunimin amerikano-ukrainas. Së bashku me Amerikën, po krijojmë një fond që do të tërheqë investime globale në vendin tonë”, njoftoi Ministrja ukrainase e Ekonomisë, Yuliya Sviridenko, në emisionin X.
Trump: Paratë tona janë të sigurta
Trump kishte thënë më parë në mbledhjen e kabinetit të administratës së tij se marrëveshja ishte e mirë për të dyja palët.
“Kemi një marrëveshje që i mban paratë tona të sigurta, që na lejon të fillojmë shpimet dhe të bëjmë atë që duhet të bëjmë”, tha Presidenti i SHBA-së Donald Trump në një takim të kabinetit në Shtëpinë e Bardhë më herët të mërkurën. “Është mirë edhe për ta, sepse prania amerikane në terren do të dekurajojë shumë aktorë keqdashës nga vendi, ose të paktën nga zona ku po bëjmë shpime”, shtoi Trump.
Ishte menduar të nënshkruhej në shkurt, por për shkak të një sherri në Zyrën Ovale, Zelensky u largua pa e nënshkruar.
Kjo është një marrëveshje e shumëpritur që Volodymyr Zelensky pritej ta nënshkruante gjatë vizitës së tij në Shtëpinë e Bardhë në shkurt.
Megjithatë, ai takim përfundoi me sherrin, tashmë të famshëm, në Zyrën Ovale midis presidentit ukrainas, Trump, dhe JD Vance, pas së cilës Zelensky u largua pa firmë.
Çfarë përfshihej në draft-marrëveshjen?
Edhe pse zyrtarisht nuk dihet se çfarë përfshihet në marrëveshje, më herët sot BBC dhe Kyiv Post njoftuan se kishin qasje në draft.
Sipas draftit, Ukraina do të mbajë pronësinë e plotë të të gjitha aseteve, përfshirë burimet minerale. Mekanizmi i ndarjes së të ardhurave zbatohet ekskluzivisht për koncesionet e reja dhe jo për kontratat ekzistuese.
Të ardhurat nga sektorët kritikë të mineraleve, naftës dhe gazit përfshihen në marrëveshje, por kompanitë shtetërore si Ukrnafta mbeten nën kontrollin e Ukrainës.
Pika kryesore – ndihma e ardhshme ushtarake amerikane
Fondi do të përdoret për të financuar rindërtimin, dhe të dyja palët do të investojnë në të – duke përfshirë edhe ndihmën e ardhshme ushtarake amerikane, për shembull në formën e sistemeve të mbrojtjes ajrore. Kjo përfaqëson një ndryshim të rëndësishëm krahasuar me versionin e mëparshëm të marrëveshjes.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky njoftoi së fundmi se Kievi dëshiron të blejë dhjetë sisteme Patriot, por ende nuk është e qartë nëse këto sisteme do të përfshihen në këtë marrëveshje.
Pa borxhe, vetëm investime
Siç është raportuar më parë nga AFP, marrëveshja e re përfshin klauzola që përcaktojnë rolin e investimeve amerikane në zhvillimin e industrive strategjike dhe teknologjive të lidhura me to, si pjesë e një angazhimi afatgjatë për sigurinë dhe paqen në Ukrainë.
Të gjitha fondet nga marrëveshja mund të investohen ekskluzivisht në territorin e Ukrainës, por të ardhurat e para nga Fondi nuk priten për të paktën dhjetë vjet.
Marrëveshja nuk përfshin asnjë detyrim borxhi për Ukrainën ndaj SHBA-së, një çështje që ka shkaktuar polemika më parë, veçanërisht pas pretendimit të pabazuar të Trump se Uashingtoni i ka dhënë Kievit 350 miliardë dollarë ndihmë që nga fillimi i pushtimit të plotë, gjë që është mohuar plotësisht.
“Marrëveshja siguron barazinë e partnerëve”, tha një zyrtar ukrainas. “Do të krijohet një fond investimi për të investuar në rindërtim.” Burimi i “AFP” theksoi gjithashtu se marrëveshja nuk vlen për asnjë borxh për ndihmën e mëparshme.
