ANDREJ Kozirev ishte Ministër i Punëve të Jashtme nën Presidentin Boris Jelcin nga viti 1990 deri në vitin 1996 dhe tani jeton në SHBA. Në një intervistë me DW, ai dënon luftën agresionale të Rusisë dhe akuzon Perëndimin për mungesë vullneti.
DW: Z. Kozirev, cili është parashikimi juaj për negociatat midis Ukrainës dhe Rusisë në Stamboll?
Andrei Kozyrev: Do të isha shumë i lumtur nëse gabohem, por, për fat të keq, duket se këto negociata janë një humbje e plotë kohe. Nuk ka asnjë arsye që këto negociata, kushdo që të marrë pjesë në to, të kurorëzohen me ndonjë sukses.
E vetmja mënyrë për ta ndaluar Vladimir Putinin dhe për ta detyruar atë të angazhohet në negociata normale dhe të marrë në konsideratë përfundimin e ndërhyrjes është armatosja e Ukrainës deri në dhëmbë, siç thotë ndonjëherë Presidenti i SHBA-së Donald Trump. Vetëm ushtria ukrainase, ekonomia ukrainase dhe forca e të gjithë vendit mund të jenë pengesë për agresion të mëtejshëm në Evropë dhe vazhdimin e kësaj lufte. Megjithatë, kjo është pikërisht ajo që nuk po ndodh.
DW: Supozohet se Putini është vënë nën presion nga bisedimet diplomatike në javët e fundit, në një kohë kur Trump ka deklaruar tashmë se Putini po i përdor të gjitha masat. Dhe se gjërat po zhvillohen krejtësisht ndryshe nga sa i imagjinonte Putini. A e sheh kështu?
Andrey Kozirev: Nuk ka shenja se Trump është vërtet i gatshëm të marrë masa konkrete, të paktën të vendosë sanksione ekonomike. Edhe pse nuk do të ishin shumë të dobishme. Por ai as këtë nuk po e bën, e lëre më të furnizojë Ukrainën me armë moderne, të rrisë ndihmën ushtarake etj.
Për momentin, as Trump dhe askush tjetër në Perëndim, midis aleatëve perëndimorë, nuk është i gatshëm të bëjë atë që “aleatët lindorë” të Rusisë po bëjnë për Rusinë. Koreja e Veriut dhe Irani po furnizojnë me armë dhe raketa. Koreja e Veriut tani po merr pjesë drejtpërdrejt në ndërhyrje dhe po dërgon trupa. Dhe Perëndimi vetëm flet. Për çfarë lloj kërcënimi po flasim atëherë? Putini është mësuar me këto kërcënime.
DW: A mendoni se SHBA-të nën Trump do të ndryshojnë politikën e tyre dhe do të rrisin praninë e tyre ushtarake në Ukrainë?
Andrei Kozyrev: Sigurisht që mund ta bënte, është thjesht çështje vullneti politik. Por ata kanë frikë. Ata i frikësohen shantazhit bërthamor të Putinit. Megjithatë, Putini nuk do të përdorë kurrë armë bërthamore për shkak të Ukrainës. Ky është një kërcënim i pastër. SHBA-të ishin të frikësuara dhe ende janë të frikësuara.
Perëndimi ka treguar se është i dobët. Ai ka një armë. Franca, Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar kanë armë që mund t’i vendosin ose t’i prodhojnë mjaft shpejt për të ndryshuar vërtet rrjedhën e kësaj lufte, dhe madje për ta përfunduar atë. Shpresoj që Rusia do të tërhiqet pas kufijve të saj. Negociatat janë vetëm një zëvendësim për masat e tjera.
DW: Si dikush që ndodhet aktualisht në Uashington, çfarë mendoni se është Trump vërtet i gatshëm të tërhiqet në çdo moment, të harrojë Ukrainën dhe të bëjë sikur nuk ekziston në hartë?
Andrei Kozyrev: Mendoj se ai do të ishte shumë i lumtur ta bënte këtë. Dhe ka shumë në rrethin e tij që do të preferonin ta bënin pikërisht këtë: të fshihnin kokën në rërë si struci dhe të pretendonin se Amerika është e para, se nuk janë të interesuar për asgjë tjetër dhe se Evropa duhet të bëjë atë që dëshiron. Kjo tregon një mungesë të plotë të të kuptuarit të rolit të Amerikës si lidere e botës së lirë dhe të interesave amerikane në tërësi, përfshirë ato ekonomike. E vetmja gjë që e ndal Trumpin është opinioni publik, i cili në SHBA është në anën dërrmuese të Ukrainës.
Ai shqetësohet gjithashtu nga fakti se është pjesë e traditës amerikane të tregojë simpati për demokracitë kur ato duhet të mbrohen kundër diktaturave. Ashtu si në Evropë, ka shumë në Kongresin e SHBA-së, përfshirë republikanët, të cilët, megjithëse nuk janë hapur kundër Trump, prapëseprapë qëndrojnë qartësisht pas qëndrimit të tyre. Ekziston një rezolutë për të mbështetur Ukrainën dhe Trump duhet ta respektojë atë.
DW: Është njoftuar se Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov do të jetë i pranishëm në bisedimet në Stamboll. Ai ishte zëvendësi juaj dhe ju flisni shumë pozitivisht për të. Por çfarë hapësire veprimi ka ministri i jashtëm në strukturën aktuale të pushtetit të regjimit të Putinit, veçanërisht në rolin e një ndërmjetësi të mundshëm të paqes? Çfarë mund të bënte ai?
Andrei Kozyrev: Asgjë fare. Sepse çdo ministër i jashtëm, si unë kur isha ministër, zbaton politikën e presidentit. Në këtë rast është një diktator. Ministri i Punëve të Jashtme i shërben diktatorit, ai nuk i shërben interesave të Rusisë.
Unë mendoj se Lavrov është shumë i vetëdijshëm se kjo luftë është një katastrofë pothuajse po aq e madhe për Rusinë sa është për Ukrainën. Dhe në planin afatgjatë, mund të jetë një katastrofë edhe më e madhe. Sepse Rusia po humbet veten, ndërsa Ukraina po e gjen veten në këtë luftë heroike.
