Ndërsa raketat amerikane binin mbi infrastrukturën bërthamore iraniane, duke ndezur ndoshta një kapitull të ri të rrezikshëm në konfliktin e vazhdueshëm të Lindjes së Mesme, pasojat globale shtrihen përtej Teheranit.

Në Kremlin, Presidenti rus Vladimir Putin e shikon me pak interes – dhe ndoshta shpresë. Një luftë e madhe midis Izraelit dhe Iranit mund t’i japë atij një lehtësim strategjik: rritjen e çmimeve të naftës për të mbushur arkat e shteruara të luftës, një ulje të kapacitetit të Perëndimit të shpërqendruar për të ndihmuar Ukrainën dhe hapjen e tregjeve të reja të armëve në mes të paqëndrueshmërisë rajonale.

Në një kohë kur Rusia përballet me lodhje ekonomike, rraskapitje në fushëbetejë dhe mundin e gjatë të një lufte që nuk mund ta fitojë përfundimisht, ngjarjet në Gjirin Persik mund t’i ofrojnë Putinit jo vetëm një moment mundësie, por edhe një litar shpëtimi.

Ukraina në hijen e një lufte të re

Në fillim të qershorit, dolën raportime se më shumë se 20,000 raketa amerikane të destinuara fillimisht për Ukrainën ishin ridrejtuar drejt trupave amerikane në Lindjen e Mesme. Lëvizja ishte më shumë sesa thjesht logjistike – ajo shënoi një ndryshim të thellë strategjik që tashmë po ndodhte në Uashington: nga përmbajtja e zgjerimit rus në Evropë, në përballjen me agresionin e sponsorizuar nga Irani në Lindjen e Mesme.

Vendimet e fundit të administratës Trump e theksuan këtë riorganizim. Një tarifë e propozuar prej 500% për vendet e treta që tregtojnë me Rusinë u anulua papritur, edhe pse sanksionet e reja kundër Iranit u përshpejtuan.

Për Trumpin, llogaritja duket transaksionale. Ai beson se Vladimir Putin ka ndikim mbi Teheranin dhe mund të shërbejë si një lojtar kyç në çaktivizimin e krizës. Në këtë llogaritje në zhvillim e sipër, Kremlini nuk trajtohet më si agresori në Ukrainë – por si një partner i mundshëm në Gjirin Persik.

Pasojat e këtij ndryshimi tashmë po ndihen. Negociatat e paqes midis Kievit dhe Moskës, dikur të drejtuara në mënyrë joformale nga anëtari i ekipit të Trump, Steve Witkoff, kanë ngecur. Witkoff tani është ridrejtuar nga Trump për të shërbyer si i Dërguar Special i SHBA-së në Lindjen e Mesme, duke braktisur në mënyrë efektive rrugën ukrainase. Ndërkohë, zëra të shquar brenda administratës, si senatori Marco Rubio , kanë filluar ta përkufizojnë rolin global të Amerikës në terma më të ngushtë, me Rubion që kohët e fundit deklaroi se SHBA-të “nuk mund të jenë më zgjidhësja e problemeve të botës”. Në praktikë, ky qëndrim i ri përkthehet në një përgjigje të heshtur perëndimore ndaj krimeve të reja të luftës ruse, presion të zvogëluar diplomatik mbi Kremlinin dhe një erozion të rrezikshëm të dukshmërisë strategjike të Ukrainës.

Ndërsa negociatat e paqes mbeten nominalisht aktive, Putini përdori platformën e tij në Forumin Ekonomik Ndërkombëtar të Shën Petersburgut për të dyfishuar narrativën e tij perandorake – duke riafirmuar se e gjithë Ukraina, sipas tij, përbën “tokë historikisht ruse”. Pothuajse njëkohësisht, Kremlini intensifikoi sulmin e tij ajror. Zyrtarët ukrainas raportuan një rritje të paparë të sulmeve me dronë dhe raketa, me deri në 500 armë të lëshuara brenda një nate të vetme.

Reagimi nga Uashingtoni? Heshtje. Ekipi i Trump, i zhytur në idenë e vendosjes së trupave në Gjirin Persik, duket se nuk është i gatshëm – ose i paaftë – të përgjigjet.

Një krizë energjitike që paguan për luftën

Që kur Izraeli goditi objektet bërthamore të Iranit, Bashkimi Evropian ka ndaluar diskutimet për uljen e çmimit maksimal të naftës ruse, nga frika e një krize të mundshme energjitike. Ky shqetësim nuk është i pabazuar, pasi nafta e papërpunuar Brent u rrit për një kohë të shkurtër mbi 80 dollarë për fuçi pas sulmeve izraelite. Tani, me Iranin që kërcënon të mbyllë Ngushticën e Hormuzit – një pikë bllokimi për gati 20% të dërgesave botërore të naftës – banka si JP Morgan paralajmërojnë se çmimet mund të kalojnë 130 dollarë për fuçi nëse kërcënimi materializohet.

Hezitimi i BE-së nuk është një vonesë teknike; ai pasqyron një realitet të ashpër gjeopolitik: kur siguria energjetike është nën kërcënim, edhe fuçitë e sanksionuara gjejnë rëndësi të re. Në një treg të destabilizuar të naftës, nafta bruto ruse bëhet jo vetëm e toleruar – por edhe e domosdoshme.

Por fitimi i mundshëm për Moskën nuk mbaron me energjinë – është vetëm një pjesë e enigmës. Sektori i mbrojtjes i Rusisë, tashmë i konsoliduar mirë, ka kohë që monton dronë iranianë Shahed në vend, duke e izoluar Moskën nga ndërprerjet e mundshme të zinxhirit të furnizimit në Gjirin Persik.

Për më tepër, nëse Irani, i shkëputur nga shumica e sistemeve perëndimore të armëve dhe që ka nevojë urgjente për të rimbushur rezervat e tij për luftime, i drejtohet Moskës për të blerë dronë, raketa balistike dhe sisteme të mbrojtjes ajrore, situata mund të ndryshojë më tej. Nëse lufta në Gjirin Persik përshkallëzohet, ekonomia e luftës e Rusisë, aktualisht e rënduar, mund të përmbytet nga kërkesa, paratë dhe ndikimi strategjik.

Pasojat ushtarake

Gjatë katër viteve të fundit, Ukraina është mbështetur te Shtetet e Bashkuara jo vetëm për armatim të përparuar, por edhe për koordinimin në fushën e betejës.

Satelitët amerikanë gjurmuan lëvizjet e trupave ruse. Analistët e Pentagonit ndihmuan në modelimin e strategjive ofensive. Shkëmbimi i inteligjencës në nivel të lartë i dha Kievit një avantazh kritik në parashikimin dhe ndërprerjen e operacioneve ruse.

Ky avantazh tani po shkatërrohet dukshëm.

Pentagoni ka filluar të shqyrtojë dhe shtyjë paketat e reja të ndihmës për Ukrainën, duke përmendur “kërkesat globale të sigurisë” dhe “kërcënimet në zhvillim në teatrot e tjera të konfliktit”. Kongresmenët amerikanë janë gjithnjë e më të preokupuar me përshkallëzimin në Lindjen e Mesme, duke pranuar një “bandwidth të kufizuar” për mbështetjen e dy konflikteve në shkallë të gjerë njëkohësisht.

Megjithatë, problemi është më i thellë nga ç’duket. Furnizimi me armë amerikane për Ukrainën, dikur i përshpejtuar sipas protokolleve të emergjencës, tani është në pikëpyetje, madje edhe për shitje. Kërkesat për raketa ATACMS me rreze të gjatë veprimi, raketa mbrojtëse ajrore Patriot dhe luftëtarë F-16 kanë humbur në heshtje përparësinë.

Ndërkohë, Izraeli po merr dërgesa të përshpejtuara të interceptorëve Iron Dome, shkatërruesve të bunkerëve me udhëzim preciz dhe të dhënave të shënjestrimit satelitor në kohë reale – ndihmë që dikur përcaktonte partneritetin SHBA-Ukrainë. Pasojat tashmë po shfaqen në fushën e betejës. Komandantët ukrainas raportojnë vonesa në rritje në dorëzimin e predhave kritike të artilerisë dhe pjesëve zëvendësuese për sistemet e furnizuara nga Perëndimi.

Mbrojtja ajrore ukrainase po përpiqet të kundërshtojë numrin në rritje të sulmeve ruse në infrastrukturën kritike, zonat e banimit dhe asetet e biznesit ukrainas.

Kjo padyshim ndikon në aftësinë e Ukrainës për të mbrojtur veten dhe për të penguar ambiciet imperialiste të Rusisë për të pushtuar pjesë të rëndësishme të Evropës Lindore.

Një luftë mbaron kur fillon një tjetër

Lufta nuk mund të ndalet. Ndërsa Shtetet e Bashkuara po shqyrtojnë mundësinë e vendosjes së forcave të veta në Lindjen e Mesme për t’iu kundërvënë Iranit dhe për të mbështetur Izraelin, pauza e krijuar në Ukrainë tashmë po mbushet – me indiferencë, vonesë dhe mosveprim.

Për Putinin, kjo mund të jetë më shumë sesa thjesht një litar shpëtimi. Është kulmi i një strategjie të rrënjosur në oportunizëm dhe qëndrueshmëri. Ai e di që Perëndimi nuk mund të zhvillojë dy luftëra njëkohësisht.

Ai e di që votuesit amerikanë janë të lodhur, udhëheqësit evropianë janë të ndarë dhe vëmendja e publikut është e shkurtër.

Një konflikt i plotë midis Izraelit dhe Iranit do të bënte më shumë sesa të shpërqendronte titujt kryesorë të lajmeve. Ai jo vetëm që mund të shkatërronte fokusin e botës te lufta në Ukrainë, por edhe të shkëpuste fijen e fundit të rezistencës së koalicionit perëndimor ndaj Rusisë. Putini mund të fitojë diçka shumë më të madhe sesa një litar shpëtimi për veten dhe Rusinë – ai mund të marrë një erë të dytë, për luftën e tij imperialiste, një shans të dytë për të përfunduar atë që filloi.