Më 2 janar, Julia Gavrilova doli në sheshin Lenin në qendër të Novosibirsk me një pankartë “Jo luftës. Mjaft me vdekje të pakuptimta”. Para kësaj, artisti vizatoi “fluturat kundër luftës” dhe i ngjiti ato nëpër qytet. Në kuvend, Julia u ndalua pothuajse menjëherë dhe shpejt u dërgua në komisariat, nga ku u lirua disa orë më vonë me një protokoll sipas nenit 20.3.3 të Kodit të Kundërvajtjeve Administrative (diskreditimi i Forcave të Armatosura Ruse). Sipas këtij neni, ajo përballet me një gjobë deri në 50 mijë rubla. Julia shpreson që ajo të largohet nga Rusia para gjyqit.
Më 31 dhjetor, duke festuar Vitin e Ri, artistja 33-vjeçare e Novosibirsk Yulia Gavrilova i tha lamtumirë gjyshes së saj, duke supozuar se ajo do ta shihte për herë të fundit. Gjyshja është 88 vjeç dhe Julia po largohet në një vend tjetër dhe nuk e di se kur do të kthehet. Para se të largohej, ajo vendosi për një aksion kundër luftës.
Julia planifikoi valixhet e saj për disa javë. Ajo thotë se ishte më e akorduar mendërisht, sepse e kuptonte që policia do ta ndalonte patjetër, por nuk mund të heshtte më.
– Kur mora vesh për luftën, rashë në depresion për disa muaj. Më 23 shkurt, për shkak të lajmeve për transferimin e trupave në kufirin me Ukrainën, ajo ishte e shqetësuar se kjo mund të ndodhte. Dhe kur erdhi lajmi në datën 24, rashë në një depresion shumë të rëndë. Nuk e di sa shumë kam qarë. Ishte një kohë shumë e vështirë.
Jam grindur me shumë të afërm nga ana e nënës sime. Mami nuk jeton më, por biseduam me të afërmit e saj, uruam njëri-tjetrin për festat. Dhe nga një ditëlindje, ku ata filluan të flasin për luftën, ata fjalë për fjalë më dëbuan kur morën vesh se isha kundër [luftës] dhe simpatizova me ukrainasit. Ata fjalë për fjalë i fshinë nga jeta ime, ne nuk komunikojmë më me këta të afërm.
Kush tjeter? Çfarë mund të ndjeni tjetër për njerëzit që thonë: Unë do ta gris fytin për Putinin? Është absolutisht e neveritshme, e pakëndshme për mua, nuk dua të kem njerëz të tillë në jetën time, pavarësisht nëse janë të afërm apo jo të afërm.
– Nuk ka mëshirë për ta? Megjithatë, ky është ndoshta ndikimi i propagandës totale.
– Ndoshta, para 24 shkurtit, mund të kisha një ndjenjë keqardhjeje për këtë dhe mund të diskutoja akoma politikën me njerëz të opinioneve të tjera. Por pas ngjarjeve, të cilat janë absolutisht të paqarta për mua, nuk shoh zgjidhje tjetër, – thotë Julia.
Me njerëzit më të afërt, babin dhe gjyshen, ajo hyri në një “marreveshje për të mos folur për luftën”. Babai i saj është pacifist, por vajza e saj mendon se propaganda e prek edhe atë, ndoshta për shkak të moshës së saj. “Gjithçka është e paqartë” – i tillë është pozicioni i tyre me gjyshen e Julia. Si rezultat, për të mos u grindur, ata ranë dakord që të mos e përmendnin fare këtë temë.
– Kolegët e mi nga vende të ndryshme dhe miq të të njëjtit mendim si unë, kështu që këtu kishte një dalje. Përfshirë këtu ka kolegë artistë nga Ukraina, dhe mësova për operacionet ushtarake, një tjetër ndërprerje apo bombardime, mund të thuhet, në kohë reale. Ne ulemi, diskutojmë dhe pastaj tingujt e shpërthimeve: “Oh, ata filluan të na bombardojnë përsëri, ne do të duhet të mbulohemi. Mirupafshim, shpresoj të dëgjojmë përsëri.”
Pse vendosët të largoheni?
– Doli se ishte e pamundur të mësoheshe me këtë [luftë]. Dhe ndjenja e rrezikut në Rusi po rritet vetëm. Në verë filluan gjyqet masive dhe burgimet për deklaratat kundër luftës, gjobat për piketat, më pas ky ligj kanibalist për “propagandën LGBT” dhe shtrëngimi i ligjit për agjentët e huaj. Ishte fjalë për fjalë e vështirë për mua të merrja frymë.
Julia thotë se pas fillimit të luftës, ajo mund të vizatonte vetëm, duke i përcjellë ndjenjat e saj në letër, duke derdhur ankthin e brendshëm mbi të. Punime të publikuara në rrjetet sociale, pa asnjë shpjegim. I duket se abonentët, mes të cilëve ka shumë të huaj, e kuptuan pa fjalë gjendjen dhe pozicionin e saj.
“Ndonjëherë ajo foli kundër saj në histori, por nuk kishte energji për veprime publike,” thotë Yulia. – Dhe kur vendosa të largohesha nga vendi, kuptova se në fund më duhej të shkoja në kutinë kundër luftës. Të heshtësh për 10 muaj është e turpshme dhe e pamundur. Dhe nuk është e qartë nëse këto veprime janë të nevojshme në një vend tjetër, sa e çuditshme do të jetë apo jo të shkosh në kuti të tilla në Gjeorgji, ku ata tashmë e kuptojnë në mënyrë të përsosur se lufta është e keqe.
Unë punoj si artiste dixhitale, kështu që profesioni më lejon të largohem pa probleme financiare, por, natyrisht, më dhemb të lë miqtë e mi dhe veçanërisht babin dhe gjyshen në Novosibirsk. Babai im është tashmë mbi 60 vjeç, gjyshja ime është 88 vjeç.
Të folën të largoheshe?
– Jo, në këtë vendim ata, përkundrazi, vetëm më kanë mbështetur mua. Po, është e çuditshme, por me gjithë pozicionin e tyre ata e kuptojnë se ka më pak perspektiva për mua në Novosibirsk sesa jashtë vendit. Jo, ata nuk kanë frikë se mund të më vendosin në Rusi, por besojnë se mund të jetoj më mirë në një vend tjetër.
Nëntor dhe dhjetor kam ngjyrosur dhe prerë flutura me fraza absurde që ilustrojnë efektin e propagandës: “Injoranca është forcë”, “Liria është skllavëri”, “Lufta është paqe”. Zgjodha se ku do t’i ngjitja – në qytet, për shembull, ka shumë postera z, ose një mbishkrim në metro “Nuk ka kalim”.
Si rezultat, vendosa që ditët e para të vitit të ri janë koha më e mirë për t’i vendosur ato dhe më pas për të shkuar në kuti. Ishte e frikshme, nuk kisha qenë kurrë i arrestuar më parë, nuk dija çfarë të prisja.
– Kishte shpresë që në datën 2 të muajit të “përfundonte” dhe të bënte pa paraburgim?
– Jo, isha i sigurt se do të ndaloheshin. Ende qendra e qytetit. Dhe së fundmi, piketat, nëse fjala “luftë” dhe jo “vobla” në poster, nuk i ka ikur asnjëri prej piketuesve.
Por gjithçka ishte mjaft e sjellshme, dhe unë nuk debatova. Më kërkuan të shkoja në postin e policisë dhe të prisja makinën atje, shkova. Më pas më çuan në stacionin e policisë në Tsentralny. Vërtetë, kur marrja në pyetje tashmë kishte përfunduar, dhe më dhanë një protokoll mbi artikullin për diskreditimin e ushtrisë ruse për nënshkrim, një nga policët filloi të pyeste se çfarë më bëri të shkoja në aksion. Fillimisht dyshova se ai po “tjerrte” mbi dëshminë për ta bashkuar artikullin më seriozisht. Por protokolli ishte hartuar tashmë dhe ai dukej se po kërkonte më shumë nga mërzia, me nënqeshje. Prandaj, në fillim refuzova, si në një marrje në pyetje më parë, duke iu referuar nenit 51, dhe më pas u indinjuova – si nuk mund ta kuptoni që një [pushtim ushtarak] i tillë nuk mund të justifikohet me asgjë?!
Çfarë pyete?
– Ai bëri pyetje të çuditshme nga seriali “sa u paguat për piketin?”. Ajo tha se ky është mendimi im personal – nuk duhet të ketë luftë, njerëzit nuk duhet të vdesin. Dhe pse nuk mund të dal dhe të jap mendimin tim? Kjo është shumë e rëndësishme për mua, të paktën në fund.
E kuptoj që kjo nuk do ta ndalë luftën dhe, ndoshta, nuk do të bëj as edhe një njeri të mendojë se nuk duhet të jetë. Por është e rëndësishme për mua, para së gjithash, për veten time, që nuk kam heshtur./Kosovatimes/