Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka deklaruar disa suksese për Forcat e Armatosura të Ukrainës në luftimin e përparimit të trupave ruse në lindje të vendit. Të dyja palët po kërkojnë një avantazh ushtarak përpara takimit të planifikuar të Zelensky-t me Presidentin e SHBA-së Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë më 18 gusht.
Të shtunën, Trump u tërhoq nga kërkesa e tij për një armëpushim të menjëhershëm dhe tha se Moska dhe Kievi duhet të negociojnë një marrëveshje të plotë paqeje, një ndryshim i dukshëm në qëndrimin e Uashingtonit që bie ndesh me vizionin e Kievit dhe aleatëve të tij evropianë për një armëpushim të shpejtë.
Më 16 gusht, ushtria ukrainase tha se i kishte shtyrë trupat ruse prapa rreth dy kilometra në një pjesë të frontit në Sumy Oblast, ku trupat ruse kanë filluar së fundmi një operacion për të pushtuar sipërfaqe të reja të territorit ukrainas, ndërsa Forcat e Armatosura të Ukrainës janë më të pakta në armatim dhe në numër.
Ushtria ukrainase vazhdon operacionet aktive luftarake për të shkatërruar armikun dhe për të çliruar vendbanimet tona”, raportoi Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të Ukrainës në Telegram. “Avancimi i njësive ukrainase është nga 1 deri në 2.5 kilometra. Në veçanti, operacionet aktive janë duke u zhvilluar në zonat e Oleksiivka dhe Yunakovka në rajonin Sumy.” Informacioni nga fusha e betejës nuk mund të konfirmohet menjëherë nga burime të pavarura.
Në të njëjtën kohë, Volodymyr Zelensky tha se nuk pret që ofensiva e Rusisë të dobësohet. Sipas mendimit të tij, Kremlini po kërkon gjithashtu të fitojë një avantazh mes aktivitetit të vrullshëm diplomatik që synon t’i japë fund luftës. “Bazuar në situatën politike dhe diplomatike rreth Ukrainës dhe duke ditur qëllimet armiqësore të Rusisë, ne parashikojmë që në ditët në vijim ushtria ruse mund të përpiqet të rrisë presionin dhe sulmet ndaj pozicioneve ukrainase në mënyrë që të krijojë kushte më të favorshme politike për negociata me lojtarët globalë”, shkroi Zelensky në Telegram. “Sigurisht, ne do të kundërveprojmë – madje edhe në mënyrë asimetrike nëse është e nevojshme”, shtoi ai.
Edhe pse Presidenti rus Vladimir Putin udhëtoi për në Alaska për t’u takuar me Donald Trump më 15 gusht, Kremlini vazhdoi të niste sulme ajrore në qytetet ukrainase. Zyrtarët ukrainas thanë se në orët pas samitit, Rusia nisi 85 dronë sulmues Shahed dhe një raketë balistike Iskander-M. Në rajonin e Dnipropetrovskit, një sulm në një zonë banimi vrau një person dhe plagosi një tjetër.
Manovrat në fushën e betejës vijnë ndërsa Zelensky përgatitet të udhëtojë për në Uashington, ku ai do të takohet me Trump më 18 gusht për bisedime mbi mënyrat për t’i dhënë fund luftës. “Kam ndërmend të diskutoj të gjitha detajet në lidhje me përfundimin e vrasjeve dhe luftës me Presidentin Trump në Uashington të hënën. Jam mirënjohës për ftesën”, tha Zelensky.
Takimi ballë për ballë i Trump me Putinin, i cili ndihmoi në lehtësimin e izolimit ndërkombëtar të udhëheqësit të Kremlinit, nuk arriti të qetësojë Ukrainën dhe vendet evropiane, të cilat kanë frikë se një marrëveshje e mundshme midis Uashingtonit dhe Moskës mund të kërcënojë sigurinë dhe sovranitetin e Ukrainës ose të inkurajojë agresion të mëtejshëm nga Rusia.
Samiti përfundoi pa një marrëveshje armëpushimi dhe asnjëri nga udhëheqësit nuk iu përgjigj pyetjeve të gazetarëve gjatë një konference të shkurtër për shtyp. Por të nesërmen, Trump tha se Kievi duhet të arrijë një marrëveshje të plotë paqeje me Moskën sepse “Rusia është një fuqi shumë e madhe dhe ata nuk janë”.
Disa agjenci lajmesh, duke cituar burime anonime, raportuan se Trump i tha Zelensky-t: Putin ofron të ngrijë vijën e frontit nëse Kievi ia lëshon të gjithë rajonin e Donetskut Rusisë. Në të njëjtën kohë, Zelensky e ka hedhur poshtë prej kohësh idenë e lëshimit të çdo territori ukrainas. Ky mendim ndahet nga shumë aleatë evropianë të Kievit. “E drejta ndërkombëtare është e qartë: të gjitha territoret e pushtuara përkohësisht i përkasin Ukrainës”, tha Ministrja e Jashtme e BE-së, Kaja Kallas, më 10 gusht.
Trump, me sa duket në marrëveshje me Putinin, ka braktisur kërkesat për një armëpushim të menjëhershëm dhe ka thënë se një marrëveshje paqeje duhet të kërkohet pa armëpushim. Deri më tani, Trump, së bashku me Kievin dhe aleatët e tij evropianë, kanë bërë thirrje për një armëpushim, madje duke e kërcënuar Rusinë me sanksione dhe tarifa të reja nëse nuk pranon menjëherë një të tillë. Tani, ka një kthesë të re.
“Mënyra më e mirë për t’i dhënë fund luftës së tmerrshme midis Rusisë dhe Ukrainës është të shkohet menjëherë drejt një marrëveshjeje paqeje, jo një armëpushimi të thjeshtë që shpesh dështon të mbahet”, shkroi Trump në platformën e tij Truth Social. “Presidenti Zelensky do të jetë në Uashington, D.C., në Zyrën Ovale, të hënën pasdite. Nëse gjithçka shkon sipas planit, ne do të caktojmë një takim me Presidentin Putin.” Më vonë u raportua se Trump donte që takimi trepalësh të zhvillohej që të premten, më 22 gusht.
Udhëheqësit ukrainas dhe evropianë thanë se strategjia e Putinit për zvarritjen e bisedimeve të paqes dhe refuzimin për t’u angazhuar për një armëpushim të menjëhershëm po blinte kohë për udhëheqësin rus për të forcuar avantazhin e tij në fushën e betejës. Zelensky kritikoi refuzimin e Kremlinit për të pranuar një armëpushim, por nuk përmendi komentet e Trump mbi këtë çështje. “Ne e shohim Rusinë duke hedhur poshtë thirrje të shumta për armëpushim dhe duke mos pasur ende një afat kohor se kur do të ndalojnë së vrari”, shkroi ai. “Kjo e ndërlikon situatën. Nëse ata nuk kanë vullnetin për të ndjekur një urdhër të thjeshtë për të ndaluar sulmet, mund të duhet shumë përpjekje për ta bërë Rusinë të tregojë vullnetin për të zbatuar diçka shumë më ambicioze: bashkëjetesën paqësore me fqinjët e saj për dekada të tëra.”
Në këtë drejtim, çështja e garancive të sigurisë për Ukrainën është gjithashtu e rëndësishme, e cila padyshim do të ngrihet edhe gjatë bisedimeve midis Zelensky dhe Trump të hënën. Më parë, pati raportime se Shtetet e Bashkuara i ofruan Ukrainës garanci të ngjashme me Nenin 5 të Kartës së NATO-s – mbi mbrojtjen kolektive – në rast paqeje me Rusinë. Kjo do të thotë që në rast të një lufte të re, vendet garantuese do të duhet t’i japin një përgjigje të armatosur agresorit. Sipas Telegraph, propozimi i Uashingtonit nënkupton që Ukraina do të marrë garanci të tilla jo vetëm nga Shtetet e Bashkuara, por edhe nga aleatët e saj evropianë. Moska raportohet se është dakord me këtë.
Udhëheqësit e Britanisë, Francës dhe Gjermanisë do të mbajnë një video-konferencë më 17 gusht me pjesëmarrjen e përfaqësuesve të të ashtuquajturit “koalicion i të vullnetshmëve” për të diskutuar hapat për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë. Politico raportoi të dielën se udhëheqësit evropianë synojnë të mbështesin Zelenskyn gjatë takimit të ardhshëm në Uashington. Për këtë qëllim, sipas botimit, Zelensky mund të shoqërohet nga Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte dhe Presidenti finlandez Alexander Stubb. Të dy politikanët kanë zhvilluar marrëdhënie të mira personale me Trumpin.
