Ukraina është gati të zotohet të blejë armë amerikane me vlerë 100 miliardë dollarë, të financuara nga fondet evropiane, në një përpjekje për të siguruar garanci sigurie nga Shtetet e Bashkuara pas një marrëveshjeje të mundshme paqeje me Rusinë, sipas një dokumenti të parë nga Financial Times .
Sipas të njëjtave propozime, Kievi dhe Uashingtoni do të nënshkruanin gjithashtu një marrëveshje prej 50 miliardë dollarësh për të prodhuar dronë në bashkëpunim me kompanitë ukrainase, të cilat janë bërë pioniere në këtë teknologji që nga fillimi i pushtimit rus në vitin 2022.
Kievi i ndau këto propozime të pabotuara më parë për marrëveshje të reja sigurie me SHBA-në me aleatët evropianë si pika diskutimi përpara një takimi kyç me Presidentin e SHBA-së Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë, konfirmuan katër persona të njohur me situatën.
Çfarë po kërkon Kievi?
Dokumenti nuk specifikon se çfarë armësh dëshiron të blejë Ukraina, por Kievi më parë e ka bërë të qartë se dëshiron të blejë të paktën 10 sisteme të mbrojtjes ajrore Patriot të SHBA-së për të mbrojtur qytetet dhe infrastrukturën e saj kyçe, së bashku me raketa dhe pajisje të tjera. Gjithashtu nuk specifikoi se sa nga marrëveshja e dronëve do të ishte për prokurim dhe sa për investime.
Ky propozim ukrainas ishte hartuar për t’i bërë thirrje politikës së Trump për forcimin e industrisë amerikane. Kur u pyet për ndihmën e mëtejshme ushtarake për Ukrainën, Trump deklaroi në Shtëpinë e Bardhë: “Ne nuk po japim asgjë. Ne po shesim armë.”
Reagime ndaj takimit të Trump me Putinin
Dokumenti detajon se si Ukraina synon t’i paraqesë një kundërpropozim SHBA-së, pasi Trump duket se po i afrohet më shumë qëndrimit të Rusisë për t’i dhënë fund luftës, pas një takimi me Presidentin Vladimir Putin në Alaska javën e kaluar.
Propozimi përsërit thirrjen e Ukrainës për një armëpushim, të cilën Trump fillimisht e mbështeti, por e braktisi pas takimit me Putinin, duke favorizuar një marrëveshje gjithëpërfshirëse paqeje.
Kancelari gjerman Friedrich Merz i tha Trump, gjatë pjesës publike të një takimi me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe udhëheqës të tjerë evropianë në Uashington, se grupi do të donte ndihmën e presidentit amerikan në sigurimin e një armëpushimi përpara çdo hapi të mëtejshëm.
“Nuk mund ta imagjinoj takimin e ardhshëm pa një armëpushim”, tha ai. “Pra, le të punojmë për këtë dhe të përpiqemi të ushtrojmë presion mbi Rusinë, sepse besueshmëria e këtyre përpjekjeve që po bëjmë sot varet të paktën nga një armëpushim.”
Qëndrimi i vendosur i Ukrainës
Dokumenti thotë se “paqja e qëndrueshme nuk do të bazohet në lëshime dhe dhurata falas për Putinin, por në një kuadër të fortë sigurie që do të parandalojë agresionin e ardhshëm”.
Gjithashtu shtohet se regjistrimet e fundit në median ruse tregojnë se Kremlini nuk e merr seriozisht një marrëveshje të mundshme paqeje dhe se ka një mendim të ulët për udhëheqjen e Trump.
Ai citon komente përçmuese për presidentin amerikan të bëra nga prezantuesi i shquar televiziv Vladimir Solovyov, i cili në njërën nga deklaratat e tij tallte “kërcënimet” e Trump ndaj Rusisë, duke thënë se Moska mund ta “shkatërrojë [SHBA-në] me armë bërthamore”.
Ukraina nuk do të pranojë lëshime territoriale dhe këmbëngul në një armëpushim
Ukraina nuk do të pranojë asnjë marrëveshje që përfshin lëshime territoriale ndaj Rusisë dhe këmbëngul në një armëpushim si hapin e parë drejt një marrëveshjeje të plotë paqeje, thuhet në dokument.
Sipas dokumentit, Kievi gjithashtu refuzon propozimin e Putinit drejtuar Trump në Alaska për të ngrirë pjesën tjetër të vijës së frontit nëse Ukraina tërheq trupat e saj nga rajonet lindore pjesërisht të pushtuara të Donetskut dhe Luhanskut. Kjo do të krijonte një “pikëmbështetje për përparimin e mëtejshëm dhe të shpejtë të forcave ruse drejt qytetit të Dnieperit” dhe do t’i lejonte Putinit të “arrijë qëllimet e agresionit me mjete të tjera”, tha ai.
Ukraina beson se një përpjekje ruse për të zgjidhur çështjet territoriale përpara negociatave të mëtejshme për një marrëveshje të përhershme paqeje do të krijonte një fakt të kryer në terren, ndërkohë që nuk do të bënte asgjë për të siguruar sigurinë e ardhshme të Kievit, thuhet në dokument.
Kievi po këmbëngul gjithashtu për dëmshpërblime të plota nga Rusia për dëmet e luftës, të cilat potencialisht do të paguhen nga 300 miliardë dollarë fonde sovrane ruse të ngrira në vendet perëndimore. Çdo lehtësim i sanksioneve duhet të miratohet vetëm nëse Rusia i përmbahet një marrëveshjeje të ardhshme paqeje dhe “luan drejt”, shtoi dokumenti.
