Marina Franceze ka zbuluar një zbulim të jashtëzakonshëm, një anije tregtare të shekullit të 16-të që ndodhet 2,567 metra nën sipërfaqe, pranë Saint Tropez-it magjepsës. Është zbulimi më i thellë në historinë e arkeologjisë nënujore franceze dhe një nga më të thellat në botë. Anija, e quajtur provizorisht Camarat 4, është në gjendje çuditërisht të mirë, siç thanë vetë zbuluesit: “Na habiti edhe ne, njerëzit me përvojë që gjejmë rregullisht gjëra të ngjashme”.
Kjo pasuri objektesh konfirmon se sa të ndërlidhura ishin qytetërimet mesdhetare gjatë Rilindjes, kur tregtia, feja dhe kultura formuan një hapësirë të përbashkët.
Asgjë nuk është e mbrojtur nga ndotja
Zbulimi u bë me ndihmën e teknologjisë më të përparuar. Studiuesit e DRASSM dhe Marinës Franceze përdorën nëndetëse me telekomandë të pajisura me kamera 4K, skanerë 3D dhe krahë robotikë, të cilat mundësuan ngritjen e saktë të objekteve të ndjeshme pa dëmtime. Çdo artikull është skanuar dhe rindërtuar në mënyrë dixhitale, duke siguruar që brezat e ardhshëm të mund të vazhdojnë kërkimin.
Camarat 4 nuk është vetëm një trofe arkeologjik i jashtëzakonshëm, por ofron gjithashtu përgjigje të rëndësishme rreth rrugëve tregtare, ndikimeve fetare dhe prioriteteve ekonomike të shekullit të 16-të.
Më domethënëse, prania e saj na kujton se edhe hapësira më e thellë e detit nuk është më e mbrojtur nga ndotja, pasi gjurmët e botës së sotme mund të shihen përkrah mbetjeve të një anijeje të Rilindjes.
