Qëllimi kryesor, shkruan korrespondenti i Kommersant nga Ballkani, Gennady Sisoyev, është të fitojë mbështetjen e Rusisë për planet e saj për të mbajtur një referendum për pavarësi në Republikën Srpska.
Deklarata e Dodik erdhi menjëherë pasi KQZ-ja e Bosnjës dhe Hercegovinës caktoi zgjedhjet për presidentin e ri të Republika Srpska për 23 nëntor, në të cilat Dodik nuk do të jetë në gjendje të marrë pjesë.
Në fund të javës së kaluar, Milorad Dodik njoftoi papritur planet e tij për të vizituar Moskën. Për më tepër, ai synon ta vizitojë kryeqytetin rus dy herë në të ardhmen e afërt, shkruan Kommersant.
“Do t’u kërkoj miqve të mi rusë të na mbështesin në mbajtjen e referendumit dhe fitimin e pavarësisë”, tha ai.
Në përgjigje të vendimit të gjykatës së Bosnjës dhe Hercegovinës dhe vendimit të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, parlamenti i Republikës Srpska votoi një javë më parë për të mbajtur një referendum në entitetin e Bosnjës dhe Hercegovinës më 25 tetor, në të cilin qytetarët e atij entiteti duhet të shprehen për vendimin e Gjykatës së Bosnjës dhe Hercegovinës që e dënoi Dodikun me një vit burg – një dënim që ai e bleu për rreth 18,000 euro siç e lejon ligji, vendimin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve të Bosnjës dhe Hercegovinës për të revokuar mandatin, por edhe vendimet e përfaqësuesit të lartë të bashkësisë ndërkombëtare.
Si përkujtesë, pyetja e referendumit është: “A i pranoni vendimet e të huajit të pazgjedhur Christian Šmit dhe vendimet jokushtetuese të Gjykatës së Bosnjës dhe Hercegovinës të dhëna kundër Presidentit të RS-së, si dhe vendimin e KQZ-së për revokimin e mandatit të Presidentit të RS-së Milorad Dodik?”
Përveç kësaj, sipas Dodikut, ai do t’i kërkojë Rusisë të vërë veton ndaj zgjatjes së misionit ushtarak të BE-së në Bosnjë – EUFOR Althea.
“Administrata civile në vend kryhet nga një i huaj, Christian Schmidt, dhe pjesa ushtarake e pushtimit quhet Althea. Ne duam t’i heqim të dyja. Dhe për ta arritur këtë, duhet të bëhemi një shtet i veçantë”, tha Milorad Dodik.
Fakti që në situatën aktuale Milorad Dodik vendosi të vërë bast për Moskën nuk është rastësi, sipas Kommersant.
“Ai pëlqen të kujtojë se është takuar me Presidentin rus Vladimir Putin ‘të paktën 25 herë’, dhe pak politikanë botërorë kanë arritur ta bëjnë këtë. Dhe Rusia ka treguar vazhdimisht mbështetje për udhëheqësin aktual të serbëve të Bosnjës.”
Ashtu si Dodik, thekson gazeta ruse, Moska nuk e njeh përfaqësuesin e lartë në Bosnjë, Christian Schmidt, i cili mori detyrën pa miratimin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së.
“Jam gati të vij në Rusi dhe të takohem me Putinin çdo javë”, deklaroi Milorad Dodik një vit më parë. Megjithatë, këtë herë arsyeja e vizitës është e veçantë.
Njoftimi i Dodikut për dy udhëtime në Moskë erdhi menjëherë pasi KQZ-ja caktoi zgjedhjet për presidentin e ri të Republika Srpska më 23 nëntor, në të cilat udhëheqësi i hershëm i serbëve të Bosnjës nuk do të jetë në gjendje të marrë pjesë.
Dhe për të mos përfunduar në pension politik, ai shpall dy referendume – për dështimin e marrjes së vendimeve nga autoritetet qendrore të Bosnjës dhe Hercegovinës dhe për pavarësinë e RS-së.
“Dodik po ndjek rrugën e Transnistrisë, Osetisë së Jugut dhe Abkhazisë. Të gjitha shpallën pavarësinë në të njëjtën mënyrë dhe morën mbështetjen e Rusisë”, tha Draško Aćimović, ish-ambasador i BiH në Bruksel.
Megjithatë, ekspertët rajonalë nuk janë të bindur se planet e Milorad Dodik do të marrin mbështetje absolute nga Moska këtë herë.
“Rusia, si një nga garantueset e Marrëveshjes së Dejtonit, gjithmonë i ka mbështetur ato, si dhe integritetin territorial të Bosnjës, e cila përbëhet nga dy entitete – Republika Srpska dhe Federata e Bosnjës dhe Hercegovinës. Prandaj, nuk ka gjasa që Dodik të ketë të drejtë të llogarisë në miratimin pa kushte të Moskës për aventurën e tij”, tha për Kommersant ish-diplomati serb dhe tani politologu Srećko Đukić.
Ai beson se interesat e Moskës nuk plotësohen nga Republika Srpska e pavarur, por nga Republika Srpska si pjesë e Bosnjës, sepse në këtë mënyrë ajo mund të bllokojë përfshirjen e shtetit të BiH në NATO ose BE.
