Ndërsa Presidenti Rus Vladimir Putin largohet nga Pekini për në Forumin Ekonomik të Vladivostokut, problemet ekonomike të Rusisë po bëhen më të dukshme, megjithëse nuk ka gjasa të diskutohen. Andrei Gurkov, një gazetar dhe analist rus që jeton në Gjermani, thekson në një intervistë me tagesschau.de se lufta dhe sanksionet po bëhen gjithnjë e më të kushtueshme për Rusinë dhe ekonomia po tregon shenja të qarta përkeqësimi.
Sipas Gurkov, ndikimi i luftës dhe sanksioneve po ndihet padyshim, dhe shifrat zyrtare nga ministrat rusë, të cilat flasin për një recesion të afërt dhe rritje të ulët, ende nuk e kapin gushtin katastrofik për industrinë kyçe të naftës.
Të paktën dhjetë rafineri u vunë në flakë
“Ukraina, dhe kjo është një strategji e re, sulmoi në mënyrë shumë metodike rafineritë ruse me dronë në të gjithë pjesën evropiane të Federatës Ruse. Të paktën dhjetë rafineri u vunë në zjarr, disa u sulmuan dy herë dhe disa madje tre herë”, shpjegon Gurkov. Ai shton se u sulmuan gjithashtu rrugë eksporti si porti i Ust-Lugës në Baltik dhe tubacioni i naftës Druzhba, gjë që përkeqësoi më tej treguesit makroekonomikë.
Dinamika e ekonomisë ruse është ngadalësuar ndjeshëm në gjysmën e parë të vitit, dhe madje edhe ekspertë pranë Kremlinit pranojnë se vendi ndoshta është tashmë në recesion. Ndërsa industria ushtarake vazhdon të rritet, sektorët civilë janë në një deficit të qartë.
“Kjo përkeqëson situatën financiare të vendit, i cili ka nevojë për shumë më tepër para për të vazhduar luftën. Kemi një përkeqësim të shpejtë të situatës ekonomike, gjë që, megjithatë, nuk do të thotë se Kremlini tashmë po mendon për përfundimin e luftës për shkak të problemeve ekonomike. Por lufta, e cila është qëllimi i sanksioneve ekonomike të Perëndimit, po bëhet gjithnjë e më e kushtueshme për Kremlinin”, thekson Gurkov.
Plaga ruse është inflacioni i lartë
Gurkov konfirmon se kalimi në një ekonomi lufte është në kurriz të sektorit privat. Shteti investoi masivisht në prodhimin ushtarak, duke tërhequr punëtorë me paga më të larta, gjë që rriti kostot e punës dhe të kredisë për kompanitë private.
“Plaga e madhe ekonomike e Rusisë është inflacioni jashtëzakonisht i lartë i shkaktuar nga lufta. Shpenzimet e larta shtetërore kanë çuar në faktin se norma referuese e interesit në Rusi deri vonë ishte një shifër e pabesueshme prej 21 përqind. Ndërkohë, ajo është 18 përqind. Asnjë sipërmarrës i mesëm, e lëre më i vogël, nuk mund të përballojë norma të tilla interesi.”
Edhe industria e luftës po operon me kapacitet të plotë dhe, për shkak të sanksioneve perëndimore, makineritë e konsumuara janë të vështira për t’u zëvendësuar, me Kinën, si pothuajse furnizuesja e vetme për ekonominë ruse, që po përfiton nga situata.
Pasojat e luftës po ndihen gjithnjë e më shumë nga qytetarët rusë, veçanërisht për shkak të sulmeve ndaj rafinerive. Në disa rajone, ka pasur tashmë mungesa karburanti dhe radhë të gjata në stacionet e benzinës.
“Nëse kjo vazhdon, domethënë, nëse sulmet ukrainase vazhdojnë dhe problemet në prodhimin e karburantit rriten, padyshim që do të jetë një faktor acarimi tek popullsia”, beson Gurkov. Problemet me karburantin mund të ndikojnë gjithashtu në të korrat dhe, të kombinuara me problemet buxhetore, të rrisin pakënaqësinë, por Gurkov nuk beson se kjo do të çojë në një kryengritje kundër luftës.
Putinit i duhet një fitore
Marrëveshja dikur e heshtur midis Putinit dhe popullsisë – prosperitet në këmbim të mosndërhyrjes në politikë – nuk vlen më. Pas aneksimit të Krimesë në vitin 2014, euforia i dha Putinit një sinjal se popullariteti i tij mund të ndërtohej mbi fitoret ushtarake. Sot, nuk mund të flitet për stabilitet, ndërsa qytetarët zgjohen me tingujt e mbrojtjes ajrore.
“Një fushatë e suksesshme, pritet fitorja. Ky është një problem i madh për Putinin. Ai duhet t’ia paraqesë fitoren kombit. Njerëzit duhet të qëndrojnë në radhë para stacionit të benzinës, por nëse Rusia fiton këtë luftë, ata do ta falnin për këtë. Ky është shpjegimi pse Putini po i torpedon me kaq kokëfortësi të gjitha përpjekjet për të arritur një armëpushim ose për t’i dhënë fund luftës”, analizon Gurkov.
Lufta e rraskapitjes kundër Ukrainës është shndërruar në një luftë rraskapitjeje edhe për ekonominë ruse. Putini ka gjithnjë e më pak para për të paguar prime të larta për vullnetarët, për të subvencionuar ndërmarrjet shtetërore ose për të zgjidhur problemet e infrastrukturës. Shtypja e parave vetëm sa do të nxiste inflacionin.
Putini shpreson që Evropa të lodhet
“Unë besoj se dimri që vjen do të jetë shumë i vështirë për Kremlinin dhe mund të ndikojë në gatishmërinë e tij për negociata në pranverë”, parashikon Gurkov. Ai beson se vazhdimi i presionit me sanksione është thelbësor. “Shpresa e Putinit është që Trump ta ndihmojë disi atë dhe të ushtrojë presion mbi Ukrainën. Dhe Putin shpreson që evropianët do të dobësohen dhe do të heqin dorë nga përpjekjet e tyre. Kjo është pikërisht ajo që ata nuk duhet të bëjnë.”
Nuk duhen pritur njoftime të mëdha nga Forumi Ekonomik i Vladivostokut. Gurkov beson se forumi është kryesisht një ngjarje propagande me të cilën Putini dëshiron të tregojë se Rusia nuk është e izoluar ndërkombëtarisht. Mesazhi do të jetë se vendi është ekonomikisht i fortë, por realiteti është ndryshe.
“Në Rusi ekziston një zhgënjim i madh që Kina nuk po investon në Rusi, por përkundrazi po e përmbyt tregun rus me produktet e saj të eksportit”, përfundon Gurkov, duke shtuar se forumi, i themeluar në vitin 2015 për t’u përqendruar në Azi, ka sjellë pakrahasueshëm më pak ekonomikisht sesa bashkëpunimi i mëparshëm me Perëndimin.
