Përgatitjet e fundit për paradën ushtarake në Beograd janë duke u zhvilluar dhe askush nuk po flet për afatin e fundit ushtarak për rekrutët e parë. Ekspertët nxjerrin në pah një numër problemesh që e bëjnë të pamundur planin për shërbimin e detyrueshëm ushtarak në Serbi.
Vëllai pesëmbëdhjetëvjeçar i Lukës, Lazari, i cili sapo kishte mbaruar shkollën fillore, ishte i vetmi që ishte i lumtur për Pozivarin. Ai mezi pret të veshë uniformën ushtarake.
Herën e fundit që rekrutët në Serbi lëshuan thirrje për të marrë të dhëna ishte në vitin 2010, dhe që nga viti 2011, shërbimi i detyrueshëm ushtarak u ndërpre zyrtarisht. Deri vitin e kaluar, kur Asambleja Kombëtare hoqi me shumicë dërrmuese pezullimin e detyrimit për të shërbyer në ushtri. Pastaj u njoftua se kazermat do të rinovoheshin dhe do të plotësoheshin në shtator 2025.
Askush nuk e përmend më shërbimin ushtarak
Është mesi i shtatorit dhe nuk ka asnjë fjalë për “hardhucat”. As nga Ministria e Mbrojtjes. Informacioni i fundit në lidhje me futjen e shërbimit ushtarak në faqen e tyre të internetit është një vit i vjetër. Ata nuk iu përgjigjën pyetjeve tona të dërguara disa herë dhe kur telefonuam nga ekipi i komunikimit për përfaqësuesit e medias, morëm një shpjegim se të gjithë janë të zënë duke organizuar një paradë ushtarake dhe se organizata thotë “shkon, shkon, pastaj ndalet”.
Megjithatë, organizimi i paradës “Forca e Unitetit”, e cila zhvillohet më 20 shtator, është shumë i dukshëm. Ushtria ka qenë në rrugët e kryeqytetit për ditë të tëra, dhe rrugë të shumta në Beogradin e Ri janë mbyllur për këmbësorët dhe trafikun që nga 9 shtatori, dhe do të mbeten të tilla deri më 25 shtator.
Megjithatë, kazermat janë bosh dhe askush nuk e përmend më shërbimin e detyrueshëm ushtarak.
Edhe pse qeveria e mëparshme e Milos Vuçeviçit njoftoi se publiku do të njihej me modelin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak dhe kohëzgjatjen e tij para shtatorit, do të thoja se kjo ide është devijuar, tha për DW analisti ushtarako-politik Ivan Miletiç. Ka shumë të panjohura, thotë ai, duke filluar nga kur do të fillojë, nëse ushtarët do të marrin pagë dhe nëse Ushtria Serbe do ta mbajë formacionin e saj aktual.
Meqenëse asnjë nga këto informacione nuk u komunikua publikisht, mediat mund të dëgjojnë se 80% e buxhetit është shpenzuar për sigurimin e fondeve nga Izraeli. Gjithashtu, nga mediat mësohet se disa kazerma të propozuara nga qeveritë lokale nuk janë rinovuar dhe vënë në funksion, kështu që Miletić beson se pengesa kryesore janë paratë.
«Nuk ka para për vënien në funksion të kazermave, për rivendosjen e kapaciteteve të intendentëve të Ushtrisë Serbe, si dhe për logjistikën për numrin në rritje të ushtarëve që duhet të stacionohen në kazerma çdo ditë», beson ai.
“Përveç kësaj, ekziston edhe frika e partisë në pushtet nga të rinjtë që do të veshin uniforma dhe do të bëhen në gjendje të bëhen një forcë ushtarake në Serbi, përveçse një forcë politike. Ky është një faktor shumë i rëndësishëm sepse nomenklatura në pushtet ka një mesazh ekskluzivisht për popullsinë e moshuar dhe mbahet nga forca që ata ushtrojnë kundër demonstruesve që janë kryesisht të rinj, mosha nga e cila duhet të plotësohet stafi i rekrutimit”, beson Miletić dhe shton se nuk sheh mundësi për t’u rikthyer në shërbimin e detyrueshëm ushtarak në të ardhmen e parashikueshme.
Kriza politike po intensifikohet dhe është qartë një krizë e të rinjve kundër qeverisë aktuale. Qeveria ka frikë nga organizimi dhe vendosmëria e të rinjve, dhe derisa të konsolidohet grupi qeverisës, nuk shoh se ata do të guxojnë t’u lejojnë të rinjve të stërviten në aftësi luftarake ushtarake. Prokurimi publik është ajo që qeveria do të përdorë, sepse është i lehtë për t’u përdorur për qëllime marketingu dhe sjell fitim për qarqet ekonomike”, beson ai dhe shton se paratë e shpenzuara për fonde nga Izraeli të krijuara janë gjithashtu një problem me fuqinë punëtore.
Si shembull, ai përmend rinovimin e aeroportit të Akademisë së Forcave Ajrore në Vršac, i cili klasifikohet si aeroport ndërkombëtar, dhe ku punojnë punëtorë nga India, Uzbekistani dhe Bangladeshi, gjë që është në kundërshtim me procedurat e sigurisë që lidhen me aeroportin. “Këta punëtorë nuk flasin serbisht dhe nuk dinë të lexojnë plane, dhe shpesh dëmtojnë infrastrukturën e aeroportit. Mund të supozohet me të drejtë se një problem i tillë lidhet edhe me rivitalizimin e kazermave në Serbi”, thotë Ivan Miletić.