Partia ANO e miliarderit populist Andrej Babiš kryeson në zgjedhjet parlamentare çeke me 37 përqind të votave, sipas rezultateve paraprake.
Sondazhet treguan se ish-kryeministri ishte në rrugën e duhur për fitoren ndaj koalicionit pro-perëndimor të udhëhequr nga kryeministri aktual Petr Fiala, dhe tani kjo po bëhet realitet.
Me 37 përqind të votave, ANO e Babiš do të fitonte më shumë se 80 vende. Koalicioni i qendrës së djathtë SPOLU është në vendin e dytë me më shumë se 21 përqind.
Gjashtë parti kanë kaluar pragun prej 5 përqind për të fituar vende në dhomën e ulët të parlamentit me 200 vende. STAN, Piráti, SPD dhe koalicioni Motoristé po hyjnë gjithashtu në parlament. Blloku i krahut të majtë Stačilo! mbetet nën pragun zgjedhor prej 5 përqind.
Pjesëmarrja në votime ishte jashtëzakonisht e lartë – pothuajse 70 përqind, dhe në disa vende më shumë se 90 përqind e votuesve shkuan në votime. Për krahasim, në vitin 2021, pjesëmarrja ishte 65.4 përqind.
Është e dyshimtë nëse Babiš do të jetë në gjendje të formojë një qeveri i vetëm.
Rezultatet e para zakonisht vijnë nga zona më të vogla ku ANO dhe partitë e tjera të opozitës kanë qenë më të forta në të kaluarën, ndërsa SPOLU ka rezultate më të mira në qytetet më të mëdha ku nevojitet më shumë kohë për numërim. Kështu, rezultati i ANO-s ulet disi dhe ai i SPOLU-s rritet disi, por partia e Babiš-it ende kryeson bindshëm.
Babiš, i cili udhëhoqi një qeveri të qendrës së majtë nga viti 2017 deri në vitin 2021, ka thënë se synon një qeveri njëpartiake, por rezultatet aktuale sugjerojnë se ANO nuk do të fitojë shumicën absolute, kështu që çelësi për formimin e një qeverie mund të jetë se si do të ecin partitë e tjera.
Deri më tani, Kryeministri çek ka qenë Petr Fiala nga Partia Demokratike Qytetare (ODS), e cila tani është pjesë e koalicionit Motoristé.
Babiš ishte anëtar i Partisë Komuniste
Babiš dhe Orbán ishin ndër themeluesit e një aleance të re në Parlamentin Europian vitin e kaluar, Patriotët për Europën. Kjo përfaqësonte një largim të rëndësishëm nga grupi liberal Renew, të cilit Babiš i kishte bërë pjesë më parë.
Babiš mbështet refuzimin e politikave të Bashkimit Evropian mbi migracionin dhe ndryshimet klimatike dhe mbështet mbrojtjen e sovranitetit kombëtar. Ai mohoi se ndan qëndrimin pro-rus të shumë anëtarëve të Patriotëve për Evropën, por vuri në dyshim një iniciativë çeke që përdor kontaktet globale afatgjata të vendit për të siguruar predha artilerie për Ukrainën në tregje jashtë BE-së.
Ai gjithashtu refuzoi të mbështeste plotësisht angazhimin e NATO-s për të rritur ndjeshëm shpenzimet e mbrojtjes.
Babiš ka qenë një figurë kontroverse që kur iu bashkua politikës kombëtare çeke në vitin 2013. Anëtar i Partisë Komuniste para Revolucionit të Kadifenjtë antikomunist të vitit 1989 në ish-Çekosllovaki, ai është krahasuar me Presidentin e SHBA-së Donald Trump dhe përballet me akuza për mashtrim në një rast që përfshin subvencione të BE-së.
