Qeveritë evropiane sot i dolën në mbrojtje Volodymyr Zelensky-t dhe nxituan të bien dakord për një plan për të përdorur asetet e ngrira ruse, pasi presidenti ukrainas u vu nën presion nga Donald Trump për të pranuar kërkesat e Vladimir Putin për t’i dhënë fund luftës, sipas Financial Times.
“Ne i shohim përpjekjet e Presidentit Trump për të sjellë paqe në Ukrainë, të gjitha këto përpjekje janë të mirëseardhura, por nuk shohim që Rusia dëshiron paqe”, paralajmëroi sot Kaja Kallas, përfaqësuesja e lartë e BE-së për punët e jashtme. “Po diskutojmë se çfarë tjetër mund të bëjmë”, shtoi ajo.
Në takim, Trump i tha Zelensky-t se Putin po kërcënon të “shkatërrojë” Ukrainën.
Kallas i bëri komentet pasi Financial Times raportoi për një takim të tensionuar në Shtëpinë e Bardhë të premten, në të cilin Zelenskiy u përpoq të kundërshtonte kërkesat maksimaliste të Putinit, duke përfshirë edhe lëshimet territoriale.
Trump, sipas të njëjtit burim, e paralajmëroi Zelenskyn se Putin kishte kërcënuar të “shkatërronte” Ukrainën nëse ajo nuk do të pajtohej me kushtet e tij dhe këmbënguli se një marrëveshje paqeje ishte “e arritshme” kur presidentët e SHBA-së dhe Rusisë të takohen në Budapest në javët e ardhshme.
BE-ja po negocion me shpejtësi përdorimin e aseteve të ngrira ruse
Udhëheqësit evropianë do të mbajnë një samit në Bruksel të enjten, ku pritet të marrë pjesë edhe Zelensky, me qëllim që të bien dakord për të përdorur asetet e ngrira ruse si kolateral për një kredi prej 140 miliardë eurosh për Ukrainën. Kancelari gjerman Friedrich Merz ka sugjeruar që paratë të përdoren ekskluzivisht për të armatosur Kievin.
Mbështetja për Ukrainën u shpreh edhe një herë në takimin e ministrave të jashtëm të BE-së në Luksemburg sot. Ministrat thanë se Unioni duhet të bjerë dakord urgjentisht për përdorimin e aseteve të ngrira ruse dhe të përgatisë një paketë të re sanksionesh kundër Moskës.
“BE-ja duhet t’i ofrojë Ukrainës një pozicion të fortë fillestar – duke ofruar ndihmë ushtarake dhe duke gjetur mënyra për të përdorur burimet financiare për të lehtësuar presionin, në mënyrë që ajo të ketë kartat më të mira të mundshme në tryezën e negociatave”, tha Ministri i Jashtëm holandez David van Weel.
Zelensky: “Evropa dhe Ukraina do të bashkohen”
Zyrtarët e BE-së janë të bindur se samiti i së enjtes do t’i japë dritën jeshile Komisionit Evropian për të propozuar një mekanizëm për t’i dhënë hua Ukrainës me këste, secila prej të cilave do të ishte e destinuar për blerjen e armëve.
Kryeministri hungarez Viktor Orbán, i cili ka marrëdhënie të ngushta me Moskën, nuk do të marrë pjesë në pjesën fillestare të samitit sepse do të shënojë një festë kombëtare, gjë që mund t’u lejojë udhëheqësve të tjerë të arrijnë një marrëveshje pa të.
Ministri i Jashtëm francez, Jean-Noël Barrot, u tha gazetarëve se financimi i planifikuar do t’i “japë Ukrainës mjetet për të mbrojtur veten për të paktën tre vjet”.
Zelensky, në një deklaratë për gazetarët të lëshuar sot, tha se partnerët e tij evropianë i kishin thënë se kishin “mbështetje të plotë”. “Do të takohemi këtë javë”, tha ai. “Evropianët do të kenë një qëndrim të unifikuar me Ukrainën – dhe kjo është shumë e rëndësishme”.
Belgjika kërkon garanci, Kremlini kërcënon me padi
Belgjika, depozita qendrore e së cilës, Euroclear, mban shumicën e aseteve të ngrira të Rusisë, ka paralajmëruar se nuk do të miratojë përdorimin e fondeve derisa të marrë garanci se anëtarët e tjerë do të përballojnë koston nëse Moska arrin sukses në procedurat ligjore.
Kremlini këtë muaj dënoi me forcë idenë e përdorimit të aseteve ruse për të ndihmuar Ukrainën, duke e quajtur atë “përvetësim të paligjshëm të pronës ruse – ose, thënë thjesht, vjedhje” dhe kërcënoi me veprime ligjore.
Qeveritë e BE-së ende nuk kanë rënë dakord për një raund të ri sanksionesh ndaj Rusisë, i cili do të përfshinte një ndalim të importit të gazit natyror të lëngshëm rus nga janari, dhe Sllovakia është kundër derisa të marrë lëshime të mëtejshme.
Me përjashtim të Sllovakisë dhe Hungarisë, shtetet anëtare ranë dakord të hënën që të ndalojnë plotësisht importimin e gazit rus deri në vitin 2028.
Mosmarrëveshjet mbi sanksionet dhe energjinë
Ndalimi i propozuar, siç theksoi Komisioneri i Energjisë i BE-së, Dan Jørgensen, do t’i lejonte Bashkimit të “fitonte pavarësinë energjitike” dhe “të mbështeste më tej Ukrainën”.
Kryeministri sllovak Robert Fico tha se Bratislava nuk do ta heqë veton derisa Komisioni Evropian të premtojë masa për të ulur kostot e energjisë dhe për të ndihmuar industrinë e makinave në vështirësi.
Për të qetësuar Sllovakinë, Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen ofroi të rishikojë ndalimin e shitjes së makinave të reja me motor me djegie të brendshme, të planifikuar për vitin 2035, deri në fund të këtij viti dhe të ndihmojë në lehtësimin e kostove të larta të energjisë. Por sipas burimeve diplomatike, Bratislava nuk u tërhoq as pas kësaj oferte.
Pritet një valë e re ndihme ushtarake evropiane
Udhëheqësit e vendeve perëndimore që përbëjnë të ashtuquajturin “koalicion të të vullnetshëmve” do të zhvillojnë një video-thirrje të përbashkët me Zelenskyn të premten në lidhje me mbështetjen e mëtejshme ushtarake për Ukrainën.
Pasi Presidenti i SHBA-së Donald Trump refuzoi të dërgonte raketa lundrimi Tomahawk me rreze të gjatë veprimi në Ukrainë javën e kaluar, Zelensky shprehu shpresën se aleatët evropianë do të “intensifikojnë përpjekjet e tyre”, duke vënë në dukje se “Shtetet e Bashkuara nuk janë të vetmet që zotërojnë armë të tilla”.
“Nëse Shtetet e Bashkuara bëjnë një hap përpara, rusët do të kuptojnë se mund të furnizojnë Tomahawk dhe lloje të tjera të nevojshme armësh edhe në Evropë”, tha Zelensky.
Ai shtoi se “i informoi menjëherë udhëheqësit evropianë për takimin me Presidentin Trump. Ata vetë duan t’i diskutojnë këto kërkesa me të. Ne mbetemi në koordinim të vazhdueshëm”.
