RUSIA ka shtuar në mënyrë drastike sulmet e saj ndaj rrjetit hekurudhor të Ukrainës, i cili është thelbësor për logjistikën dhe transportin në vend. Sipas një deklarate nga një ministër i lartë ukrainas, numri i sulmeve është trefishuar që nga korriku dhe që nga fillimi i vitit 2025 janë regjistruar më shumë se 800 sulme, duke shkaktuar dëme prej 1 miliard dollarësh. Duket se Moska po përpiqet qëllimisht të paralizojë një nga sistemet më të rëndësishme logjistike të Kievit, shkruan The Guardian .
Oleksii Kuleba, zëvendëskryeministri përgjegjës për infrastrukturën, tha se dëmi që nga fillimi i vitit kishte arritur në 1 miliard dollarë. “Nëse krahasoni vetëm tre muajt e fundit, sulmet janë trefishuar”, tha Kuleba. “Që nga fillimi i vitit, ka pasur 800 sulme ndaj infrastrukturës hekurudhore dhe më shumë se 3,000 objekte hekurudhore janë dëmtuar. Ajo që kemi parë në këto sulme në rritje është se ata po synojnë trenat, veçanërisht duke u përpjekur të vrasin makinistët e trenave.”
Aorta nën sulm
Në një vend me madhësinë e Ukrainës, hekurudhat janë burimi i jetës. Sipas zyrës shtetërore të statistikave, rrjeti hekurudhor transporton më shumë se 63% të mallrave – duke përfshirë dërgesat e drithërave – dhe 37% të trafikut të pasagjerëve. Ndihma ushtarake nga jashtë shpesh mbërrin edhe me tren.
Meqenëse që nga fillimi i pushtimit rus nuk ka aeroporte civile në funksionim, trenat janë bërë e vetmja mënyrë për të udhëtuar brenda dhe jashtë vendit, përfshirë edhe për udhëheqësit botërorë që e vizitojnë. “Nuk ka të bëjë vetëm me vëllimin e sulmeve, por edhe me afrimin e forcave armike”, tha Oleksandr Pertsovskyi, kreu i hekurudhave shtetërore të Ukrainës, Ukrzaliznytsia.
“Tani, për shkak se kanë dronët Shahed shumë të saktë, ata po synojnë lokomotiva individuale.” Në përgjigje të kësaj, janë bërë përpjekje për të mbrojtur më mirë rrjetin, duke përfshirë pajisjen e trenave me sisteme elektronike të bllokimit të dronëve dhe formimin e ekipeve speciale të mbrojtjes ajrore midis stafit hekurudhor.
“Ata donin ta bënin. Dhe e bënë.”
Një shembull është sulmi në stacionin hekurudhor të Lozovës në rajonin e Kharkivit, ku ndërtesa kryesore u dëmtua rëndë nga një dron. Pavarësisht kësaj, pasagjerët ende presin në radhë për të blerë bileta. Menaxherja e stacionit, Tetyana Tkachenko, u sulmua në mes të natës.
“Ishte natë dhe të gjithë flinin”, tha ajo. “U zgjova nga një shpërthim i madh sepse jetoj shumë afër stacionit. Ndodhi në orën 2:44 të mëngjesit. Kishte pesë trena në stacion. I pari, një tren i vogël udhëtarësh, duhej të nisej dy orë më vonë.” Ajo shtoi: “Ishte e qartë se ata po e synonin stacionin. Ata do ta bënin. Dhe e bënë.”
Tkachenko tregoi platformën e dëmtuar dhe sallën kryesore të pritjes, të cilat tani janë jashtë përdorimit. Fasada e ndërtesës është djegur dhe shembur, dhe një grumbull me stenda metalike të përkulura në platformë. Ajo shpjegoi pse stacioni ishte në shënjestër. “Lozova është në kryqëzimin kryesor”, tha ajo.
“Mund të shkosh në katër drejtime, drejt Dnieperit, drejt Slovianskut, Poltavas dhe Kharkivit.” Këto linja përdoren për trafik pasagjerësh dhe mallrash, por edhe për mbështetje ushtarake, duke përfshirë evakuimin e ushtarëve të plagosur nga fronti lindor.
“Kërcënimi është vërtet i madh këto ditë”, tha Tkachenko. “Rusët po godasin drejtpërdrejt vendet ku mblidhen njerëzit dhe duan të dëmtojnë shinat dhe lokomotivat. Ata duan të shkatërrojnë linjat e tensionit të lartë.”
Qëllimet strategjike dhe rreziku afatgjatë
Oleksandr Podvarchansky, përgjegjës për hekurudhën e Lozovës, përshkroi procedurat gjatë sulmeve ajrore. “Detyra kryesore është të mbrojmë jetën e njerëzve. Sa herë që dëgjohet një bastisje ajrore, ne duhet të ndalemi dhe të përdorim një strehë. Nëse treni është në shina, ne e zhvendosim atë në stacionin më të afërt në mënyrë që njerëzit të mund të evakuohen.”
Sipas Kuleba-s, Rusia ka tre qëllime kryesore: shkatërrimin e logjistikës në jug për të parandaluar transportin e mallrave në portet detare, ndërprerjen e trafikut pranë vijave të frontit në rajone të tilla si Chernihiv dhe Sumy, dhe “shkatërrimin e gjithçkaje” në Donbas. Rrjeti është shënjestruar gjithashtu nga kërcënime të rreme me bomba, të cilat zyrtarët dyshojnë se kanë ardhur nga Rusia.
Ndërsa shinat mund të riparohen relativisht shpejt, ndonjëherë brenda një dite, dëmtimi i lokomotivave dhe vagonëve është një problem shumë më i madh. Serhii Beskrestnov, një ekspert ushtarak ukrainas i dronëve, tha së fundmi se trenat janë veçanërisht të prekshëm sepse janë të ngadaltë dhe ndjekin itinerare të parashikueshme.
Ndërsa rrezen e veprimit dhe saktësinë e dronëve rusë rritet, gjithnjë e më shumë pjesë e rrjetit hekurudhor po bëhet e cenueshme. “Nëse rusët vazhdojnë të godasin lokomotivat me naftë dhe elektrike, shumë shpejt do të vijë koha kur shinat do të jenë ende të paprekura, por ne nuk do të kemi asgjë për të ngarë mbi to”, paralajmëroi Beskrestnov.
