Një zyrtar i lartë i Bashkimit Evropian ka paralajmëruar se plani i paqes i Donald Trump për Ukrainën nuk duhet ta lirojë Vladimir Putinin nga përgjegjësia për krimet e luftës, duke vendosur një vijë të qartë të kuqe për Brukselin për çdo marrëveshje të ardhshme. Në një intervistë, Komisioneri i BE-së për Drejtësi dhe Demokraci, Michael McGrath, theksoi se bisedimet për armëpushim nuk duhet të rezultojnë në shmangien e ndjekjes penale nga Rusia për veprimet e saj, raporton POLITICO .
BE: Krimet nuk duhen harruar
Komentet e McGrath pasqyrojnë shqetësim të thellë në të gjithë Evropën në lidhje me projekt-marrëveshjen e SHBA-së, e cila thuhet se përfshinte “amnisti të plotë për aktet e kryera gjatë luftës” dhe planet për të riintegruar shpejt Rusinë në ekonominë botërore. Një qasje e tillë për rehabilitimin e Kremlinit është në kundërshtim me dënimin ndërkombëtar të krimeve të shumta, të tilla si rrëmbimi i 20,000 fëmijëve ukrainas dhe sulmet brutale ndaj civilëve në Bucha, Mariupol dhe qytete të tjera.
“Nuk mendoj se historia do të gjykojë në mënyrë të favorshme çdo përpjekje për të harruar krimet e Rusisë në Ukrainë”, tha McGrath. “Ata duhet të mbahen përgjegjës për ato krime dhe kjo do të jetë qasja e Bashkimit Evropian në të gjitha këto diskutime.”
“Nëse do ta bënim këtë, duke lejuar pandëshkueshmërinë për këto krime, do të mbillnim farat e raundit të ardhshëm të agresionit dhe pushtimit të ardhshëm”, shtoi ai. “Dhe unë besoj se ky do të ishte një gabim historik me përmasa të mëdha.”
Më shumë se 178,000 hetime
Autoritetet ukrainase kanë nisur më shumë se 178,000 hetime për krime të dyshuara ruse që nga fillimi i pushtimit. Muajin e kaluar, komisioni i Kombeve të Bashkuara arriti gjithashtu në përfundimin se autoritetet ruse kryen krime kundër njerëzimit me sulme me dronë ndaj civilëve, si dhe krime lufte të zhvendosjes dhe deportimit të detyruar të popullsisë.
“Nuk mund të heqim dorë nga të drejtat e viktimave të agresionit dhe krimeve ruse”, tha McGrath. “Miliona jetë janë marrë ose shkatërruar, dhe njerëz janë larguar me forcë, dhe ne kemi prova të bollshme.”
Plani i Trump: Rehabilitimi i Putinit dhe vende të reja pune
Ndërsa BE-ja po punon me partnerët për të krijuar një gjykatë të posaçme për krimin e agresionit, dhe Gjykata Ndërkombëtare Penale lëshoi një urdhër arresti për Putinin për deportimin e paligjshëm të fëmijëve në mars të vitit 2023, Trump dhe ekipi i tij tregojnë pak interes për ndjekje penale.
Presidenti amerikan vazhdimisht e përshkruan homologun e tij rus në një dritë pozitive, duke folur për “bisedime të mira” dhe shpresa për partneritete të reja ekonomike dhe energjetike. Dy udhëheqësit thuhet se diskutuan gjithashtu organizimin e ndeshjeve të hokejit midis SHBA-së dhe Rusisë pas përfundimit të luftës.
Ky ton vazhdon në planin e paqes me 28 pika të zbuluar së fundmi nga ekipi i Trump. Dokumenti thotë se “Rusia do të riintegrohet në ekonominë globale” dhe bën thirrje për kthimin e saj në grupin G8, nga i cili u përjashtua në vitin 2014 pas aneksimit të Krimesë.
Plani parashikon gjithashtu përfundimin e një marrëveshjeje afatgjatë mbi bashkëpunimin ekonomik midis SHBA-së dhe Rusisë në sektorë kyç si energjia, infrastruktura, inteligjenca artificiale dhe minierat e metaleve të rralla të tokës.
Çarje në unitetin evropian
Plani i SHBA-së propozon gjithashtu një heqje graduale të sanksioneve ndaj Rusisë, por udhëheqësit evropianë këmbëngulin se vendimi për sanksionet e BE-së është vetëm përgjegjësi e tyre. Megjithatë, jo të gjithë anëtarët e BE-së ndajnë të njëjtin mendim.
Hungaria ka bllokuar vazhdimisht paketa të reja sanksionesh, veçanërisht ato që lidhen me naftën dhe gazin, nga të cilat varet. Në të njëjtën kohë, politikanë të shquar në Gjermani përmendën mundësinë e heqjes së sanksioneve për tubacionin e gazit North Stream.
