Kompanitë ruse të naftës po përjetojnë probleme në rritje me eksportin e karburantit dizel, i cili që nga shkurti është nën një embargo evropiane dhe një “tavan çmimi” nga vendet e G7.
Pavarësisht zbritjeve që arrijnë një të tretën e çmimeve botërore, nafta me origjinë ruse grumbullohet në cisterna që lëvizin të pafuqishëm në oqean, duke pritur për blerësit.
Që nga 5 marsi, 4.4 milionë fuçi naftë ishin “ngecur” në anijet e kthyera në depo lundruese, raporton Bloomberg , duke cituar të dhëna nga Kpler, një kompani që gjurmon dërgesat me cisterna.
Brenda një muaji, vëllimi i karburantit të pashitur u hodh katër herë dhe arriti një rekord të të gjitha kohërave. Edhe gjatë pandemisë, kur industria e naftës po kalonte krizën më të keqe të mbiprodhimit në historinë e saj, kishte gjysma e produkteve “ekstra” të naftës të grumbulluara në cisterna.
Rusia vazhdon të dërgojë naftë nga portet “duke e ditur se nuk ka ku ta vendosë”, thotë Mark Williams, një analist në Wood Mackenzie. Nëse vëllimet e parealizuara vazhdojnë të rriten, ka shumë të ngjarë, eksportet e naftës do të duhet të reduktohen, duke vënë në të njëjtën kohë nën thikë prodhimin e tij, beson ai.
Sipas Wood Mackenzie, duke filluar nga tremujori i dytë, rafineritë ruse mund të reduktojnë rafinimin e naftës me 1 milion fuçi në ditë. Eksportet e naftës, të cilat tradicionalisht shkonin në tregun evropian, do të tkurren me një të tretën – nga 1.1 në 0.75 milionë fuçi në ditë.
Edhe zbritjet nuk i ndihmojnë naftëtarët: kostoja e naftës ruse kur transportohet nga porti i Primorsk në Detin Baltik ka rënë me 35% që nga fillimi i vitit. Në nëntor, karburanti dizel me origjinë ruse, me kosto të barabartë me atë evropian, tani shitet me një zbritje prej 35 dollarë për fuçi.
Por gjetja e kërkesës në Azi, ku nafta e papërpunuar tashmë po rrjedh, ka rezultuar e vështirë: India dhe Kina kanë rrjetin e tyre të rafinerive dhe janë të interesuara të blejnë lëndë të para për përpunim, në vend të produkteve të gatshme të naftës, thekson Natalia Orlova, kryeekonomiste në Alfa Bank.
Rafineritë indiane nuk do të blejnë naftë ruse, thanë për Reuters burime të industrisë dhe përfaqësues të rafinerisë. Sipas njërit prej tyre, kostot e importit, përfshirë transportin e mallrave dhe sigurimin, janë shumë të larta dhe tejkalojnë “tavanin” e vendosur nga vendet e G7 – 100 dollarë për fuçi.
Kjo nuk do të thotë se një ngarkesë me naftë rus është “krejt e pamundur të vendoset në treg”, thotë analisti i Kpler, Victor Katona. “Është një çështje e kohës dhe – para së gjithash – oreksi i rrezikut të blerësit, përkatësisht nëse ai është i gatshëm që (tregu) të shohë tregtinë e tij.”/Kosovatimes/