Afrika e Jugut, e cila do të jetë nikoqire e samitit të BRICS në gusht, do t’u japë imunitet diplomatik të gjithë pjesëmarrësve në ngjarje, por nuk zbatohet për urdhërin e Gjykatës Ndërkombëtare Penale në Hagë, e cila urdhëroi arrestimin e presidentit rus Vladimir Putin.
Sipas Bloomberg , një deklaratë e tillë u lëshua të martën nga Ministria e Jashtme e Afrikës së Jugut, duke udhëhequr përgatitjen e samitit, i cili mund të jetë ngjarja e parë e madhe e jashtme e Putinit që nga fillimi i luftës me Ukrainën.
Imuniteti, sipas Ministrisë së Jashtme të Afrikës së Jugut, do t’u jepet të gjithë pjesëmarrësve të samitit, pavarësisht statusit. Qëllimi është “të mbrohet konferenca dhe të ftuarit e saj nga juridiksioni pritës për kohëzgjatjen e konferencës”, shpjegoi agjencia.
Megjithatë, ky “imunitet nuk ka përparësi mbi asnjë urdhër që mund të lëshohet nga ndonjë gjykatë ndërkombëtare kundër çdo pjesëmarrësi në konferencë”, theksoi Ministria e Jashtme e Afrikës së Jugut.
Më 17 mars 2023, ICC njoftoi lëshimin e një urdhër-arresti për Putinin dhe komisioneren për të drejtat e fëmijëve nën Presidentin e Federatës Ruse, Maria Lvova-Belova. Ata dyshohen për deportim të paligjshëm të fëmijëve ukrainas në territoret e kontrolluara nga Rusia, gjë që cilësohet si krim lufte.
Afrika e Jugut ka ratifikuar Statutin e Romës, dokumentin themelues sipas të cilit vepron ICC. Dhe autoritetet thjesht nuk kanë “opsion për të mos arrestuar” Putinin nëse ai vjen në samit, u ankua një zyrtar afrikano-jugor në fillim të majit në një bisedë me The Sunday Times.
Sipas burimeve të botimit, autoritetet e Afrikës së Jugut i kërkuan privatisht presidentit rus që të mos merrte pjesë në ngjarje dhe të kufizohej në video thirrje.
Menjëherë pas kësaj, presidenti i Afrikës së Jugut Cyril Ramaphosa tha se partia në pushtet kishte vendosur të tërhiqej nga GJNP, por të nesërmen autoritetet nxituan të mohojnë fjalët e kreut të shtetit, duke thënë se ai ishte keqkuptuar.
Sipas Bloomberg, qeveria e Afrikës së Jugut vazhdon të konsultohet me avokatët për urdhërarrestin për Putinin, të cilit tashmë i është dërguar një ftesë zyrtare. Një opsion është ndryshimi i ligjit në mënyrë që Statuti i Romës të bëhet pjesë e ligjit kombëtar dhe jo të ligjit ndërkombëtar. Kjo do të bënte të mundur shtrirjen e imunitetit diplomatik të Putinit ndaj urdhrit të ICC.
