Çfarë dëshiron dhe mund të bëjë BRICS? Çfarë kanë të përbashkët shtetet anëtare dhe çfarë i ndan ato?
Këto janë pyetje që kanë interesuar Perëndimin që nga themelimi i këtij grupi. E sidomos tani, në kohën e luftës në Ukrainë, shkruajnë mediat gjermane, përcjell Deutsche Welle .
Titujt e artikujve për samitin e BRICS në mediat më të mëdha gjermane janë mjaft të ngjashëm: “A po vjen një rend i ri botëror?” (Spiegel), “Ata duan një rend të ri global” (Frankfurter allgemeine catung), “Pika numër 1: Rendi i ri botëror” (Zidojce Zeitung). I vetmi ndryshim është e përjavshmja “Zite”, e cila e formuloi titullin e saj në atë mënyrë që tingëllon si fillimi i një shakaje: “Katër miq të Putinit u takuan”.
Çfarë dëshiron në të vërtetë të jetë BRICS?
Spiegel ndoshta përfaqëson në mënyrë më mbresëlënëse atë grup vendesh që ka ekzistuar në formën e tij aktuale që nga viti 2010: “Brazili, Rusia, India, Kina dhe Republika e Afrikës së Jugut – këto pesë kombe së bashku përfaqësojnë më shumë se 40 për qind të njerëzimit”. Nga mesi i këtij shekulli, të pestët mund të përbëjnë gjysmën e ekonomisë botërore – dhe asnjëra prej tyre nuk e ka dënuar anëtaren e saj Rusinë për luftën e saj agresioni. Këto janë shifrat që e bëjnë samitin e 15-të të BRICS një ngjarje të rëndësishme. Bëhet fjalë për atë se sa njerëzimi, jashtë kombeve të industrializuara perëndimore, e sheh botën. Dhe si e përfytyron ai rendin e tij të ardhshëm”.
Ajo që i bashkon pesë vendet është pakënaqësia me dominimin e Perëndimit në rendin botëror dhe institucionet e tij. BRICS kërkon ndikim më të madh kur bëhet fjalë për formësimin e botës, qoftë në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, në Bankën Botërore apo në mbrojtjen e klimës”, thekson e përjavshmja gjermane, por gjithashtu tregon se “megjithatë nuk ka konsensus mbi atë që është shumëpolare. bota duhet të duket si për të cilin flitet kaq shumë”.
SPIEGEL pyet atë që thotë se është një “pyetje thelbësore”: çfarë dëshiron të jetë BRICS në të vërtetë? “Një forum për çështje ekonomike me rëndësi globale? Zëri i Jugut Global? Një lloj aleance antiperëndimore? Dy autokracitë, Kina dhe Rusia, do të donin që BRICS të fitonte një rëndësi më të madhe gjeopolitike. Ata e përfytyrojnë atë si një klub që sfidon hegjemoninë amerikane. Demokracitë në përgjithësi e refuzojnë këtë qëndrim konfrontues, veçanërisht India. Nju Delhi ka marrëdhënie jashtëzakonisht të mira me Uashingtonin, ndërsa nga ana tjetër marrëdhëniet me Pekinin janë të ftohta”.
E përjavshmja Zeit shkruan se “njoftimi para takimit zbulon qëndrimin e përbashkët të miqve të Putinit” dhe thekson se flitet për “luftë tregtare të Amerikës me Kinën” dhe “sanksione të njëanshme kundër Rusisë”. Gazeta gjermane vlerëson se qëllimi i BRICS, i cili dëshiron t’i japë fund dominimit të G7, “është të jetë një katalizator për rritje dhe zhvillim të qëndrueshëm dhe reciprokisht të dobishëm, i cili plotëson nevojat dhe kërkesat e të gjithë botës, jo vetëm të një të privilegjuari. pak.”
Kush vjen dhe kush jo?
Mediat, natyrisht, merren edhe me “pyetje klasike”: kush është i ftuar dhe kush jo? Kush vjen dhe kush jo? Pritësi, Republika e Afrikës së Jugut, ftoi, përveç katër vendeve anëtare, 67 krerë të tjerë shtetesh dhe qeverish, duke përfshirë pothuajse të gjitha vendet afrikane, si dhe përfaqësues të 20 institucioneve ndërkombëtare.
Lexuesit e mediave gjermane janë informuar se presidenti rus Vladimir Putin nuk do të vijë në Johanesburg, gjegjësisht se do të përfshihet përmes video-lidhjes – sepse, siç thuhet, kundër tij është lëshuar një urdhër ndërkombëtar për shkak të luftës. aktakuzë për krime të Gjykatës Ndërkombëtare Penale në Hagë. Ministri i Punëve të Jashtme Sergej Lavrov vjen personalisht me një delegacion.
“Paradoksalisht, ai president i munguar ka tërhequr vëmendjen më të madhe në një samit të BRICS që nga ekzistenca e grupit,” vëren Zeit.
Frankfurter Allgemeine Zeitung raporton se pak para samitit, “kishte thashetheme se (kryeministri indian) Narendra Modi gjithashtu do të merrte pjesë vetëm virtualisht, pasi BRICS tani është shumë i orientuar nga Kina”. Megjithatë, pala afrikano-jugore e mohoi shpejt informacionin”.
Gazeta shkruan gjithashtu se prej disa kohësh, “për habinë e të gjithëve”, qarkulloi një lajm “i iniciuar nga presidenti francez” për ftesën për Emmanuel Macron. “Megjithatë, një javë më parë Ministria e Punëve të Jashtme në Paris njoftoi se ftesa nuk ishte dërguar”.
Çfarë është në rendin e ditës (dhe çfarë jo)?
“Takimi mes Ramaphosa, Lula da Silva, Xi Jinping, Narendra Modi dhe Vladimir Putin nuk ka një temë fikse”, shkruan Zeit. “Sipas mikpritësit, deklarata përfundimtare duhet të përmbajë çështje financiare, ekonomike dhe politike rajonale dhe globale. Kjo lë shumë liri”, vlerëson gazeta gjermane.
Frankfurter Allgemeine: “Siç ishte rasti në takimin e ministrave të jashtëm të vendeve të BRICS në qershor, ndoshta do të diskutohen planet për të përdorur më shumë monedhat kombëtare për transaksionet tregtare dhe financiare midis vendeve BRICS, në vend të dollarit amerikan”. Ministrat e Energjisë së këtyre vendeve paralajmëruan paraprakisht bashkëpunim më të ngushtë. Bëhet fjalë për aksesin në burime të lira dhe të sigurta të energjisë dhe zbatimin e tranzicionit energjetik”.
Lufta në Ukrainë
Lufta në Ukrainë nuk është zyrtarisht në axhendën e samitit. Dhe megjithëse “asnjë anëtar nuk e ka izoluar Rusinë, miqtë e Putinit ndjekin interesa shumë të ndryshme”, shkruan Zeit. Dhe ai vazhdon: “Kina ka nevojë për Rusinë si kundërpeshë ndaj SHBA-së, por prej kohësh ajo ka marrë një rol dominues në marrëdhëniet”. Megjithatë, India punon ngushtë me Rusinë, por mban edhe kontakte me SHBA-në. Në qershor, Biden organizoi një banket shtetëror për Modin dhe u nënshkruan disa marrëveshje armësh dhe tregtie”.
Zeit vlerëson se presidenti brazilian Lula da Silva “zhgënjeu Perëndimin, i cili mezi priste ardhjen e tij në krye të vendit, sepse i ra një gur nga zemra që populisti i djathtë Jair Bolsonaro nuk është më atje”.
Dhe pse u zhgënjye? “Lula nuk do të qëndrojë qartë në njërën anë”, thekson Zeit dhe e përshkruan kështu: “Brazili ka lidhje të ngushta ekonomike me Kinën, dhe Lula është kritik ndaj hegjemonisë së SHBA-së dhe në këtë hegjemoni, sipas tij, qëndron arsyeja që Vendi mban një pjesë të përgjegjësisë për luftën në Ukrainë. Lula kundërshton shitjen e armëve në Ukrainë, por Brazili votoi në shkurt në OKB për një rezolutë që kërkon tërheqjen e menjëhershme të Rusisë nga Ukraina”.
Frankfurter Allgemeine Zeitung shkruan për këtë temë: “Brazili, India, Kina dhe Republika e Afrikës së Jugut janë në favor të negociatave të paqes dhe nuk e emërojnë Rusinë si agresore”. Rusia është një partner i rëndësishëm për ta. Në sytë e tyre, lufta në Ukrainë është një nga krizat e shumta dhe në Evropën e largët. Ata pajtohen se as Perëndimi nuk është i pafajshëm në konflikt. Mund të supozohet se presidenti kinez Xi Jinping, në veçanti, do të përdorë performancën e tij për të zhvendosur një pjesë të fajit për luftën tek SHBA dhe për të portretizuar vendin e tij si një paqebërës”.
Çështja e zgjerimit të BRICS
Sipas informacioneve nga mikpritësi i samitit, 23 vende kanë aplikuar zyrtarisht për anëtarësim. Midis tyre janë Argjentina, Irani, Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Egjipti dhe Indonezia. Dhe shumë të tjerë kanë shprehur joformalisht interesin e tyre për anëtarësim.
“Në çdo rast, BRICS ka arritur një gjë: është pozicionuar si kundërpeshë e rendit ndërkombëtar, i cili shihet si një instrument për realizimin e interesave perëndimore, veçanërisht në pjesët jugore të botës”, shkruan Zideutsche Zeitung.
Mediat gjermane bien dakord se Rusia dhe Kina janë ato që janë më në favor të zgjerimit të BRICS, ndërsa Brazili dhe India e duan më pak atë dhe bëjnë thirrje për një marrëveshje për kritere të qarta për anëtarësimin e mundshëm. Dhe kjo është arsyeja pse, “as shpallja zyrtare e zgjerimit nuk është e garantuar, sepse pesë vendet anëtare nuk e avokojnë atë me të njëjtin intensitet”, shkruan Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Në fund, Zideutsche Zeitung thekson se samiti i BRICS është shumë i rëndësishëm për Afrikën, e cila “po ballafaqohet pasi nuk ka qenë rasti për një kohë të gjatë – si SHBA-të dhe Evropa, si dhe Kina dhe Rusia”. Republika e Afrikës së Jugut është e vendosur të përfitojë nga kjo në samitin në Johanesburg. “BRICS dhe Afrika” është motoja e samitit, i cili duhet të fokusohet kryesisht në rritjen ekonomike, zhvillimin e qëndrueshëm dhe – me përshëndetje miqësore për G7 – multilateralizmin gjithëpërfshirës.