Faktorë të ndryshëm ndikojnë në mënyrën se si na perceptojnë evropianët – imazhi i Serbise në raport me ish rajonin jugosllav të viteve ’90, frika nga importi i konfliktit , qëndrimi i presidentit Aleksandër Vuçiq ndaj Paradës së Krenarisë, jane disa pika qe bashkëbiseduesit e Danas komentuan rezultatin nga sondazhi sipas të cilit qytetarët e BE-së janë më të ftohtët ndaj hyrjes së Serbisë dhe Gjeorgjisë në Union.
Anketa është kryer në vendet e Bashkimit Evropian, siç thuhet në materialin e siguruar për mediat, përpara seancës së Këshillit Evropian në dhjetor, e cila mund të jetë me rëndësi historike për gjeopolitikën e re të zgjerimit.
Evropianët janë të hapur ndaj pranimit të Ukrainës, pavarësisht nga rreziqet ekonomike dhe të sigurisë nga një lëvizje e tillë. Mbështetje e konsiderueshme ka edhe për anëtarësimin e Moldavisë dhe Malit të Zi në BE.
Faktori i parë, sipas tij, është frika se këto vende mund të jenë të ngjashme me Hungarinë për sa i përket mosmarrëveshjeve të politikës së jashtme dhe të sigurisë me vendet e tjera të Bashkimit Evropian.
“Faktori i dytë, edhe pse ka të bëjë me Serbinë, është imazhi i politikës serbe ndaj rajonit në vitet e 90-ta. Ai përfaqësim i Serbisë është ende i përhershëm në vendet e Bashkimit dhe mund të ketë kontribuar në masë të madhe në këtë përgjigje ndaj sondazhit. Faktori i tretë është krijimi dhe ruajtja e partneriteteve me vendet rivale të Bashkimit Evropian si Kina dhe Rusia. Frika nga ndikimi rus brenda vendeve të BE-së është e pashmangshme”, thekson Miliq.
Marija Stojanoviq, gazetare e Demostatit, nuk është e befasuar nga një rezultat i tillë. “Serbia ende shihet nga shumë qytetarë të BE-së si dikush që “shkakton telashe”, që në masë të madhe është pasojë e trashëgimisë negative të viteve 1990, dhe ekziston edhe problemi i pazgjidhur i Kosovës, prandaj vendi ynë ende nuk është i dëshirueshëm për pranimi në Union”, thotë bashkëbiseduesi ynë.
“Në reputacionin negativ të Serbisë ndikon edhe fakti se qeveria ka refuzuar kërkesat e përsëritura të BE-së për të vendosur sanksione ndaj Rusisë. “Kur bëhet fjalë për Gjeorgjinë, është një vend që më së shumti perceptohet si një zonë e paqëndrueshme e konfliktit post-sovjetik”, thekson Stojanović.
Naim Leo Beshiri, drejtor i Institutit për Çështje Evropiane, ka analizuar në detaje për Danas këtë konstatim për disponimin e evropianëve ndaj kandidatëve për anëtarësim.
“Qëndrimi i qytetarëve të BE-së ndaj anëtarësimit të Serbisë dhe Gjeorgjisë është formësuar nga faktorë të ndryshëm. Frika ekonomike mund të rrjedhë nga shqetësimet për presione shtesë mbi ekonominë dhe sistemet sociale brenda BE-së pas zgjerimit. Çështjet e sundimit të ligjit në anëtarësimet e mundshme mund të shkaktojnë skepticizëm në lidhje me përafrimin me normat evropiane, duke pasur parasysh se Serbia ka qenë një vend kandidat për dhjetë vjet që nuk dëshiron të reformojë ose nuk ka kapacitete, ndërsa Gjeorgjisë i duhej kaq shumë për të aplikuar zyrtarisht. për anëtarësim vitin e kaluar. Një rol të rëndësishëm luajnë edhe aspektet gjeopolitike, veçanërisht në raport me Rusinë”, thekson Beshiri.
Hyrja e Serbisë dhe Gjeorgjisë në BE mund të perceptohet si një sfidë gjeopolitike, sepse Serbia është folur brenda BE-së që nga aneksimi i Krimesë si një kalë trojan rus, ndërsa pjesë të kishës dhe politikës në Gjeorgji ende fantazojnë për Bashkimi Sovjetik, shton ai.
“Frika nga konfliktet, si brenda vendeve të anëtarësimit, ashtu edhe jashtë BE-së, ndikon në qëndrimet e qytetarëve të cilët nuk kanë nevojë domosdoshmërisht të dinë se ku ndodhen këto dy vende, por imazhi negativ në media dhe përmendja më e shpeshtë si burim problematikash. se zgjidhjet mbizotërojnë në një qëndrim të ftohtë për anëtarësimin. Me fjalë të tjera, nëse nuk ndani vlerat e BE-së, nuk keni dëshirë të reformoni dhe mund të punoni kundër interesave të BE-së një ditë, ndoshta do të ishte më mirë të mos jeni anëtar?”, pyet bashkëbiseduesi ynë.
“Në kohën e agresionit rus në Ukrainë, ku pothuajse çdo komunë në BE ka një flamur të spikatur ukrainas, ku solidariteti ndaj ukrainasve është më i larti në botë, nuk ka shumë mirëkuptim për përfitimin e luftës, duke bërë foto me buzëqeshje me Putinin në Kina, as për komentet pro-ruse që vijnë nga autoritetet e vendit që aspiron anëtarësimin e plotë”, thotë drejtori i Institutit për Çështjet Evropiane.
