By using this site, you agree to the Privacy Policy and Terms of Use.
Accept
Kosova TimesKosova Times
Notification Show More
Latest News
Rama ndan foto nga Syri i kaltër në Theth i mbushur me turistë
May 31, 2025
Arabia Saudite godet Rusinë: OPEC rrit ndjeshëm prodhimin e naftës për muajin e tretë radhazi
May 31, 2025
Ukraina njofton evakuimin e mbi 200 vendbanimeve në rajonin Sumy për shkak të ofensivës ruse
May 31, 2025
SHBA-të dhe BE-ja janë të shqetësuara për ngritjen e Kinës dhe Rusisë në Azi 15 minuta më parë
May 31, 2025
Klitschko e sulmoi ashpër Zelenskyn
May 31, 2025
Aa
  • Ballina
  • Politikë
    • Lajme
    • Tema
    • Gjeopolitikë
    • Opinion
  • Rajon / Botë
  • Ekonomi
    • Lajme
    • Tema
    • Financa
    • Turizëm
    • Bujqësi
  • Kulturë
    • Lajme
    • ShowBiz
    • Moda
  • Shëndetësi
  • Sport
  • Hi-tech
    • Teknologji
    • Shkencë
Reading: Si të mbroheni prej sulmeve kibernetike?
Share
Aa
Kosova TimesKosova Times
Search
  • Home
    • Home News
    • Home 2
    • Home 3
    • Home 4
    • Home 5
  • Categories
  • Bookmarks
    • Customize Interests
    • My Bookmarks
  • More Foxiz
    • Blog Index
    • Sitemap
Have an existing account? Sign In
Follow US
Kosova Times > Blog > Hi-tech > Teknologji > Si të mbroheni prej sulmeve kibernetike?
Ballina 1Teknologji

Si të mbroheni prej sulmeve kibernetike?

Kosova Times
Last updated: 2022/09/24 at 6:15 PM
Kosova Times Published September 24, 2022
Share
SHARE

“Mos jepni të dhëna personale në ueb-faqet që nuk ofrojnë siguri dhe mos hapni emaile të dyshimta”!

Rekomandime të tilla për shfrytëzuesit e internetit jep Agjencia për Informim dhe Privatësi e Kosovës, me qëllim të, siç thotë, mbrojtjes nga sulmet kibernetike.

Sulmet e tilla nënkuptojnë përpjekjet e hakerëve për të fituar qasje të paligjshme në një kompjuter ose sistem kompjuterik, me qëllim të shkaktimit të dëmeve.

Trendi i tyre është në rritje, sidomos nga koha kur Rusia ka nisur pushtimin e Ukrainës, në fund të shkurtit. Raportohet se pushtimi në terren është përshkuar edhe me sulme të sofistikuara kibernetike.

Muajve të fundit, institucionet e disa vendeve të Ballkanit Perëndimor, përfshirë Kosovën, kanë qenë po ashtu caqe, ndërsa hakerët e lidhur me shërbimet ruse dhe me ato iraniane, janë fajësuar për disa prej sulmeve.

Ekspertët tërheqin vërejtjen se nuk janë vetëm qeveritë që duhet të jenë të vetëdijshme për rreziqet e sigurisë kibernetike. Sipas tyre, vetëdija duhet të rritet edhe te individët, bizneset dhe veçanërisht te sektori i shëndetësisë.

“Phishing” dhe “Spear phishing”

Mentor Hoxhaj, drejtues i Organizatës për Siguri Kibernetike dhe Privatësi në Kosovë, thotë se shfrytëzuesit e internetit duhet të jenë sidomos të kujdesshëm nga emailet e ashtuquajtura “Phishing” dhe “Spear phishing”.

Këto emaile janë një lloj sulmi që hakerët e bëjnë me qëllim të vjedhjes së të dhënave të ndjeshme, përfshirë: fjalëkalime, kartela bankash e të tjera.

Ato, zakonisht, vijnë në formën e një vegëze apo linku, i cili nëse klikohet, hakerëve u jep qasje në të dhëna.

“Vegëzat ‘phishing’ janë më të qarkullueshme në rrjetet sociale, si p.sh. me mbishkrimin: ‘Këto janë fotografitë tuaja’ apo ‘Shikoni, kjo është videoja juaj’. Kjo është forma që shfrytëzuesit e internetit i bën të kyçen [klikojnë] dhe aty infektohen dhe mund t’i humbasin të dhënat e tyre”, shpjegon Hoxhaj për Radion Evropa e Lirë.

Ai thotë se përdoruesit e internetit mund të instalojnë programe që e bëjnë skanimin e vegëzave dhe verifikojnë nëse ato janë ‘phishing’ ose jo.

Hoxhaj, po ashtu, rekomandon që fjalëkalimet e emaileve apo për qasje në ueb-faqe të ndryshme, të bëhen sa më të komplikuara dhe, mundësisht, me verifikim edhe përmes numrit të telefonit.

Ai thotë se edhe trajnimet për vetëdijesim do të ishin të dobishme.

Sa janë të informuar qytetarët?

“Unë nuk e di as çka është [sulmi kibernetik]”, thotë Alketa, studente në Prishtinë.

“Nuk e di që kam marrë ndonjë email apo ndonjë link të dyshimtë. Nuk jam e informuar… Nuk e di se si do të veproja”, thotë ajo.

“Për sulmet kibernetike nuk paskam dëgjuar asnjëherë”, thotë Liridon Fetahu, 35 vjeç, nga Fushë Kosova.

Alban Bicaj, student në Fakultetin Teknik në Prishtinë, thotë se i ka ndodhur të hasë në emaile të dyshimta.

“Këto emaile që vijnë zakonisht për fotografi, nuk i shikoj. I verifikoj linqet që vijnë nëse janë të sigurta ose jo”, thotë Albani.

Me qëllim të mbrojtjes nga sulmet kibernetike, Agjencia për Informim dhe Privatësi e Kosovës u rekomandon përdoruesve të instalojnë “antivirus” në kompjuterët e tyre. Antivirusi është një aplikacion që detekton dhe largon emailet keqdashëse.

Kjo agjenci u rekomandon përdoruesve që të mos dërgojnë informacione të ndjeshme përmes emaileve. Në ueb-faqen e saj mund të gjenden edhe rekomandime të tjera.

Kosova si cak

Më 6 shtator, Qeveria e Kosovës ka njoftuar se disa ueb-faqe të institucioneve të shtetit kanë qenë cak i një sulmi kibernetik, por nuk ka specifikuar cilat.

Zëdhënësi i Qeverisë, Përparim Kryeziu, ka thënë se sulmi ka ardhur nga jashtë Kosovës, por nuk ka dhënë detaje se prej cilit vend.

Ai ka thënë se sulmi nuk ka arritur të depërtojë brenda infrastrukturës së rrjetit kompjuterik shtetëror, pasi “është bllokuar nga pajisjet përkatëse të sigurisë”.

Më 13 shtator, edhe Telekomi i Kosovës ka thënë se ka qenë cak i sulmeve kibernetike, por se ka arritur t’i kthejë shërbimet e prekura.

Sipas të dhënave të Policisë së Kosovës, dërguar Radios Evropa e Lirë, në periudhën janar-gusht të këtij viti janë regjistruar 168 raste të veprës penale “hyrje në sistemet kompjuterike”. Policia nuk ka dhënë detaje se kush ka qenë cak apo nga kanë ardhur ato hyrje.

You Might Also Like

Dështon edhe përpjekja e 24 për konstituimin e Kuvendit të Kosovës

Osmani: Roli i SHBA-ve ka qenë përcaktues për fatin e Kosovës

Syzet inteligjente të Google: Përkthim dhe navigim në kohë reale për udhëtarët

Osmani: Kroacia ka qenë përkrah Kosovës, na bashkon një miqësi e thellë

‘Defender Europe 2025’, moment historik për ushtrinë e Kosovës

Kosova Times September 24, 2022
Share this Article
Facebook Twitter Email Print
Leave a comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Follow US

Find US on Social Medias
Facebook Like
Twitter Follow
Youtube Subscribe
Telegram Follow

Weekly Newsletter

Subscribe to our newsletter to get our newest articles instantly!

[mc4wp_form]
Popular News
Ballina 1Lajme

Lista Serbe paralajmëron fuqizimin e paralelizmit

Kosova Times Kosova Times November 3, 2022
Gvozdev: NATO-ja nuk ka qasje të përbashkët strategjike ndaj Ukrainës
Biden i quan “joamerikane” deklaratat e Trumpit për NATO-n
Derisa mbështet Putini dhe nuk do vendos sanksione ndaj Rusisë: Vuçiq u takua me Zelenskin dhe tha këtë…
City ndalet nga Newcastle
- Advertisement -
Ad imageAd image
Global Coronavirus Cases

Confirmed

0

Death

0

More Information:Covid-19 Statistics

Kategoritë

  • Politikë
  • Rajon / Botë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Shëndetësi
  • Sport
  • Hi - tech

About US

Kosova Times We influence 20 million users and is the number one business and technology news network on the planet.

Subscribe US

Subscribe to our newsletter to get our newest articles instantly!

[mc4wp_form]

© Kosova Times. All Rights Reserved.

Removed from reading list

Undo
Welcome Back!

Sign in to your account

Lost your password?