Raportuesja për Kosovën në Parlamentin Evropian, Viola von Cramon, tha se një vendim për liberalizimin e viza për Kosovën pritet të merret kah mesi i nëntorit, apo fillimi i dhjetorit, duke theksuar se shpreson që ky vendim të jetë pozitiv.
Gjatë një konference për media në Prishtinë më 24 tetor, Von Cramon tha se shpreson që të mos vendosen kushtëzime apo që procesi i liberalizimit të vizave të lidhet me ndonjë metodologji të re të Bashkimit Evropian.
“Vendimi do të jetë dikur kah mesi i nëntorit apo fillimi i dhjetorit. Por, pyetja është që a do të çojë te një sistem i ri i kushteve për vizat, që do të ishte krejtësisht i padrejtë, apo përfundimisht do të shohim një datë për vizat”, tha ajo.
Gjatë mbledhjes së një grupi punues të vizave në Këshillin e BE-së, të mbajtur më 13 tetor, zyrtarët francezë raportohet se kanë kërkuar që procesi i vizave për Kosovën të lidhet me funksionalizimin e sistemit për siguri në Evropë, ETIAS.
ETIAS është sistem evropian për autorizim dhe informacione rreth udhëtimit. Ky sistem elektronik mundëson verifikimin e të dhënave të qytetarëve të vendeve të treta, që nuk kanë nevojë për vizë, për të hyrë në Zonën Shengen.
Procedura ligjore për të miratuar këtë sistem ka nisur më 2016, dhe sistemi pritet të jetë plotësisht operacional brenda vitit 2023 – pa ndonjë datë të saktë.
Von Cramon tha se Kosova ka plotësuar të gjitha kriteret për vizat dhe vendimi për këtë çështje është i vonuar, por shtoi se vonesat janë “të padrejta” për shtetasit e Kosovës, që janë të vetmit në rajon që nuk mund të udhëtojnë pa viza në Zonën Shengen.
Propozimi franko-gjerman, “mundësi e mirë”
Raportuesja për Kosovën në PE foli edhe për dialogun midis Kosovës dhe Serbisë. Von Cramon tha se Kosova duhet të përkrahë një propozim të Francës dhe Gjermanisë, që thuhet ka për synim të shtyjë përpara Prishtinën në rrugën evropiane.
“Unë dua të komentojë për nismën e re franko-gjermane. Po shihet se ka përparim të ri. Është një frymë e re në gjithë procesin. Po e shohim se në të dy anët, si në Beograd ashtu edhe në Prishtinë, njerëzit e kanë kuptuar se është koha, është momenti që të arrijmë, nëse jo një marrëveshje përfundimtare, të paktën një pako që do të ishte e pranueshme për të dyja palët”, tha ajo.
Sipas saj, edhe nëse kjo marrëveshje nuk parasheh 100 për qind kërkesat e Kosovës në dialog, është më mirë që të fitohet “90 për qind” tani dhe shteti të ecë përpara, por shtoi se ky është rekomandimi i saj dhe se i mbetet liderëve në Kosovë të vendosin për këtë çështje.
“Shumë njerëz kanë shkruar për këtë propozim franko-gjerman, që është një mundësi e madhe, dhe unë do t’i kërkoja secilit që është në pushtet dhe që të mund të marrë vendime, t’i shqyrtojnë me kujdes këto propozime. Mendoj se ky është rast i mrekullueshëm që të dy palët të ecin përpara drejt integrimit evropian, që mendoj se është absolutisht i nevojshëm. Kosova si vendimi më pro-evropian duhet ta përkrahë këtë”, tha Von Cramon.
Franca dhe Gjermania është raportuar se i kanë ofruar një propozim liderëve të Kosovës dhe Serbisë, për shtyrjen përpara të procesit të dialogut.
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka thënë se ky propozim konsiston në atë që shteti i tij të mos pengojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, përfshirë edhe në Kombet e Bashkuara, në këmbim të një anëtarësimi të shpejtë të Serbisë në BE.
Edhe i dërguari i Shteteve të Bashkuara për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, ka shprehur mbështetjen për këtë nismë, duke thënë se do të zhbllokonte rrugën e Kosovës dhe Serbisë drejt integrimeve euroatlantike.
Kosova dhe Serbia kanë nisur procesin e dialogut për normalizimin e raporteve më 2011, me ndërmjetësimin e BE-së. Prishtina kërkon që ky proces të përfundojë me një marrëveshje që do të përfshinte njohjen reciproke, por Serbia kërkon një zgjidhje kompromisi, pa treguar se për çfarë kompromisi bëhet fjalë.
