Raportet diplomatike midis Moskës dhe Beogradit kanë hyrë në një fazë të rëndë pas incidentit të shpërfaqur nga presioni rus për të mos marrë pjesë në takimet ndërkombëtare. Ndonëse sipas shumë vëzhguesve këto kërkesa mund të jenë një arsye e favorshme për qeverinë që të bëjë të ditur se ato nuk janë të mirëseardhura, derti më tani nuk kanë dhënë ndonjë përgjigje, raporton Kosovatimes.
Mos pjesëmarrja e kryetarit të Kuvendit Vladimir Orliq në samitin e Platformës së Krimesë në Zagreb, nga fundi i vitit të kaluar në bazë të rekomandimit të ambasadorit rus në Serbi, Harçenko ka inkurajuar edhe më shumë këtë të fundit të shkoi një hap më tej. Në fund të dhjetorit, ai i kidhte transmetuar shefit të diplomacisë serbe Ivica Daciq pritjet e Moskës që Serbia të mos merr pjesë në konferencat ndërkombëtare që mbahen pa prezencën e Federatës ruse.
Shoqata “Rusët, ukrainasit, bjellorusët dhe serbët së bashku kundër luftës” kërkoi që ambasadori i Rusisë në Beograd Kharchenko të shpallet “persona non grata” në Serbi për shkak të “sjelljes jodiplomatike”, pasi pret që Serbia të mos për të marrë pjesë në konferenca ndërkombëtare ku Rusia nuk është e pranishme. “Ambasadori i Federatës Ruse në Beograd, Aleksandar Bocan-Kharchenko, në një takim me Ministrin e Punëve të Jashtme të Serbisë, Ivica Daçiq, më 30 dhjetor 2022, shprehu pritshmërinë e vendit të tij që Serbia të mos marrë pjesë në konferencat ndërkombëtare që mbahen. pa praninë e Rusisë. Ky është i fundit në një seri skandalesh diplomatike, sepse në tetor të vitit të kaluar, po ashtu me insistimin e ambasadorit, Serbia nuk mori pjesë në Platformën e Krimesë në Zagreb”, thuhet në një deklaratë të shoqatës. Sipas shoqatës, një sjellje e tillë e ambasadorit rus është shkelje e Konventës së Vjenës për Marrëdhënie Diplomatike, përkatësisht ndërhyrje në politikën e një shteti sovran.
Ish ambasadori i Serbisë në Berlin dhe Vjenë, milovan Bozhinoviq, anëtarë i Këshillit për politik të jashtme i Lëvizja “Qerbioa qendër”, tha se lufta në Ukraiën zgjatë më shumë se sa Rusia ka planifikuar. “Gjendja në front besoj nga këndvshtrimi rus është nën pritjet dhe e gjithë kjo qon në ashpërsimin e fjalorit politik e më këtë edhe te ndarjet në miq dhe armiqë. Derisa Rusisë më herët i mjaftonte të bënte xhonglime “mes botëve”, sot, nën presionin e fakteve të reja në fushën e betejës, nuk mjafton. Është e mundur që në fund të fundit modeli i Bjellorusisë të jetë e vetmja formë e pranueshme dhe, nga pikëpamja ruse, e kënaqshme e mbështetjes (apo “mirëkuptimit”) për Rusinë aktuale – tha ai për të përditshmen danas.
Sipas tij, në kuptimin e ashpër diplomatik ky rast, mjaft i çuditshëm, në të vërtetë një incident, është një mundësi e mirë për qeverinë serbe, e cila me të drejtë mund të kritikohet se nuk bën përpjekje të mjaftueshme për të qenë e qartë dhe konsistente, të dalë me një deklaratë se këresat e tilla nuk janë të mirëseardhura për të minuar autoritetin e saj sovran.
Drgoslav Rasheta, hulumtues i Rrugës së Tretë të Re, kujton se që nga fillimi i agresionit, Moska është përpjekur të mbajë aleatët e saj të paktë dhe të parandalojë përpjekjet perëndimore për ta izoluar atë në skenën ndërkombëtare.
Ndërsa lista e aleatëve të saj bëhet gjithnjë e më e shkurtër, Rusia rrit presionin. Në rastin e Serbisë, ishte e qartë edhe gjatë vizitës së planifikuar të pasuksesshme të Sergej Lavrov, për të cilën asnjë zyrtar serb nuk ishte i interesuar apo entuziast, se Rusia po përpiqej të parandalonte dobësimin e ndikimit të saj dhe lëvizjen e Serbisë drejt pozicioneve perëndimore. . Kjo u pasua me takime në margjinat e AP të KB në Nju Jork, si dhe presion që Serbia të mos votojë kundër propozimeve ruse në OKB – shpjegon ai.
Siç përfundon ai, nga njëra anë, do të ishte katastrofike mospjesëmarrja në samitin e demokracisë dhe kundër interesave serbe, ndërsa nga ana tjetër, Serbia padyshim nuk dëshiron të ballafaqohet drejtpërdrejt me Rusinë nëse mund të shmanget konfrontimi, prandaj është i pritshëm ky reagim i ministrit Daçiq.
Srecko Gjukiq, diplomat dhe ish-ambasador i Serbisë në Bjellorusi, thotë për Nova.rs se ambasadori rus ka vepruar në përputhje me udhëzimet që ka marrë nga ministria e tij, pra ministri i tij.
“Nuk është e pazakontë që një vendi me të cilin ka marrëdhënie të ngushta dhe partneritet strategjik, ose supozohet se ai vend mund të kuptojë pozicionin e tij, i kërkohet të ndërmarrë disa hapa në marrëdhëniet ndërkombëtare, në këtë rast në konferenca ndërkombëtare. . Kjo nuk është e pazakontë nga pikëpamja diplomatike. Megjithatë, ajo që bëri Rusia për Serbinë tani po paguhet”, thotë Gjukiq.
Ai thekson se e gjithë kjo tregon se sa fuqishëm është lëkundur pozicioni i Moskës pas 24 shkurtit (agresioni kundër Ukrainës) dhe thekson se Rusia nuk ka absolutisht hapësirë për manovrim për të parandaluar erozionin e mëtejshëm të pozicionit të saj, përfshirë statusin e saj në OKB ose në Këshillin e Sigurimit. “Ka probleme të mëdha politike të jashtme me të cilat përballet Rusia. “Ajo tani po mbështetet te Serbia, i vetmi vend ku mund të mbështetet, përveç Bjellorusisë në Evropë”, tha ai. Në vijim Gjukiq nuk ka përjashtuar mundësinë që Moska të kërkojë nga Serbia të mos marrë pjesë në takimet e komunitetit politik evropian, që është korniza më e gjerë e BE-së, ndërsa nesër do të kërkojnë që Serbia të mos marrë pjesë në negociatat për anëtarësim në BE. Kërkesat e Rusisë mund të shkojnë deri në atë masë”, thotë Gjukiq dhe shton se ky është presion ndaj Serbisë. Serbia është ndër vendet e pakta në Evropë që nuk ka vendosur sanksione ndaj Federatës Ruse, por kjo nuk mjafton për Moskën zyrtare. Tani diplomatët e saj po japin rekomandime për zyrtarët serbë në të cilat takimet ndërkombëtare Serbia nuk duhet të paraqitet./Kosovatimes/
