Janë tre skenarë që presidenti serb Aleksandar Vuçiq mund t’i zbatojë pas diplomacisë shuttle të përfaqësuesve të BE-së dhe vendeve perëndimore, dhe të tre mund të jenë të mirë për presidentin, por jo domosdoshmërisht për qytetarët e Serbisë dhe Kosovës – Naim Leo Beshiri nga tha Instituti për Çështjet Evropiane për Danas.
Siç thekson ai, skenari i parë është ai në të cilin presidenti pranon propozimin e ekspertëve francezë dhe gjermanë, nënshkruan një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme me Kosovën dhe Prishtina pranon një zgjidhje kompromisi për statutin e asociacionit të komunave me shumicë serbe. .
– Propozimi do të nënkuptonte njohjen e nënkuptuar të Kosovës me tiparet e shtetësisë në formën e dokumenteve, tabelave, përfaqësimit ndërkombëtar dhe anëtarësimit në institucione, dhe statuti i shoqatës do të ishte në një nivel më të ulët se ai i Republikës Srpska, por më shumë. se ai i një organizate joqeveritare – shpjegon bashkëbiseduesi i Danas.
Në frontin e brendshëm, vëren ai, presidenti do të humbiste shumë në kontrollin e elementëve të djathtë që do ta akuzonin për tradhti.
“Edhe me propagandë do të humbiste busullën dhe do t’i drejtohej dhunës politike, e cila shumë shpejt do të nënkuptonte fundin e tij, prandaj edhe të ardhmen e dyshimtë të marrëveshjes me Prishtinën – beson Beshiri.
Sipas tij, ky skenar do të ishte realizuar më mirë nëse presidenti do të kishte shfrytëzuar realisht dialogun social për të folur për atë që e çoi shoqërinë tonë në faktin se pesëmbëdhjetë për qind e territorit shpallin pavarësinë.
“Mundësia për të diskutuar për viktimat e nacionalizmit të Millosheviqit u humb dhe pa diskutuar për fatet e gati pesëmbëdhjetë mijë njerëzve në konfliktin e Kosovës, një numër i përbërë nga shumica dërrmuese e shqiptarëve, është e vështirë që marrëveshja të ketë një të ardhme. edhe sikur të donte qeveria, e ne e dimë që ai nuk do – thotë bashkëbiseduesi ynë.
Skenari i dyte, thekson Beshiri, është kur Serbia thotë se ne mbështesim Rusinë, prishim marrëdhëniet me Perëndimin, tërheqim kandidaturën tonë për anëtarësim në BE dhe jemi armiqtë tuaj.
“Nuk ka gjasa që presidenti të hyjë drejtpërdrejt në një konfrontim me pjesën demokratike të botës, por dështimi për të arritur përparim në marrëdhëniet me Prishtinën dhe për të vendosur sanksione kundër Rusisë mund të interpretohet në mënyrë të barabartë”, shpjegon ai.
Masa e parë e sanksioneve ndaj Serbisë është vendosja e vizave
Fillimisht do të fillonte vendosja e vizave, më pas do të pezullohej ndihma ndërkombëtare, e cila është rreth treqind milionë euro në vit.
– Pezullimi i investimeve të reja dhe më pas tërheqja graduale e atyre ekzistuese do të kulmonte në varfëri, papunësi dhe emigracion të madh. Në fund, Serbia do të përjashtohej nga organizatat ndërkombëtare dhe kompanitë tona do të pengoheshin të bënin biznes sepse MSA-ja do të pezullohej dhe shtatëdhjetë për qind e eksporteve tona do të shkonin në BE. Rezultati përfundimtar do të ishte mjerim, ferr dhe mjerim për të gjithë ata që mbetën në Serbi, dhe Kina dhe Rusia nuk do të mund të konkurronin kurrë me kompanitë evropiane edhe sikur të vinin të gjitha menjëherë në Serbi – thotë Beshiri.
Skenari i fundit dhe më i mundshëm, sipas tij, është ai në të cilin Vuçiq premton dhe nuk e realizon.
– Ai ka arritur të bindë bashkësinë ndërkombëtare për njëmbëdhjetë vjet se ai është garantuesi i paqes, dhe Serbia është një tigër ekonomik. Perëndimi do të vazhdojë të frikësohet nga të fjeturit rusë në Serbi, nga Moska, e cila shantazhon burimet e energjisë dhe Kosovën, por edhe nga Kina, e cila është një zëvendësues tendë për eurot evropiane dhe dollarët amerikanë – mendon i intervistuari i Danas.
Skenari që i përshtatet më mirë Moskës
Ai do të mbështetet në faktin, shton ai, se i duhet vetëm të qëndrojë deri në zgjedhjet evropiane dhe amerikane dhe se administratave të reja do t’i duhet kohë për t’u mësuar me të, dhe deri atëherë të paktën edhe dy ose tre vjet të tjera. status quo-ja ka kaluar, gjë që i përshtatet elitës politike si në Beograd ashtu edhe në Prishtinë.
– Ky skenar i përshtatet më së miri Moskës zyrtare, e cila nuk e fsheh se ideja e një konflikti të ngrirë është për zemër – thekson ai.
Skenari në të cilin Vuçiq premton, por nuk e zbaton, shpjegon më tej ai, elita politike e mbledhur rreth SNS-së noton shumë mirë duke pasuruar jashtëzakonisht shumë nga korrupsioni dhe krimi i organizuar.
– Prandaj Perëndimi nuk ka çfarë t’i ofrojë Vuçiqit. Ai nuk ka asnjë nxitje për ta zgjidhur çështjen, sepse zgjidhja nuk i sjell asgjë të mirë atij dhe miqësisë. Ajo që mund të bëjë SHBA-ja, por jo BE-ja, është shantazhi i informacionit për aktivitetet kriminale të mbajtësit të pushtetit – vëren bashkëbiseduesi ynë.
Ulur në disa karrige i ka ardhur fundi
Nëse të pestë erdhën për të kombinuar skenarë dhe për t’i shpjeguar presidentit se vendimet e Serbisë sovrane kanë pasoja, shton ai, atëherë është e kuptueshme pse presidenti duket se është i frikësuar.
– Nuk mund të jesh kandidat për BE dhe për një guvernator rus. Nuk mund të dëshirojmë zgjidhje për Kosovën pa zbatuar atë që është rënë dakord. Duket se ulja në disa karrige ka marrë fund dhe për herë të parë pas shumë kohësh po shohim sinkronizimin e qëndrimeve të BE-së, vendeve anëtare dhe SHBA-së. Se a do të japë frytet diplomacia e anijeve, jam i sigurt se do ta shohim para përfundimit të sezonit të ngrohtë të radiatorëve – përfundon Naim Leo Beshiri.
– Gati 30 vjet pas konflikteve të fundit, duket sikur kanë ndodhur pardje. Ndërkohë ndodhën ngjarje që i ndezën më tej pasionet. Do të doja që takimi Vuçiq-Plenkoviq të ishte një pikë kthese. Që në të ardhmen ato forca në Serbi dhe Kroaci që dëshirojnë zhvillimin e marrëdhënieve të mira fqinjësore duhet të përballen bashkërisht me ato të dy vendeve që nuk e duan këtë. Ky do të ishte tregues se jemi në rrugën e duhur – përfundon bashkëbiseduesi i Danas.
