Ndërsa po ngrihet pluhur nga segmente politike në Serbi për shkak të planit evropian për raportet midis Serbisë dhe Kosovës , Patriarku Porfirije, rastësisht apo me qëllim, shkoi në Shtetet e Bashkuara vetëm një ditë pasi Vuçiq njoftoi presionin për planin evropiano-amerikan për marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Ata të dy u panë publikisht për herë të fundit në ditën e lavdisë së patriarkut, ku Vuçiq e njoftoi për ashpërsinë e “presioneve” që po përballet Serbia për Kosovën. Porfirije ndodhet në SHBA që nga 24 janari dhe do të jetë atje deri më 5 shkurt, ndërsa më 2 shkurt fillon seanca speciale e Kuvendit të Serbisë për Kosovën. Vizita e Patriarkut serb me shumë duket si diplomatike. Politologu Cvijetin Milivojeviq se mungesa e tij është domethënëse, por se nuk e di nëse është efektive. “…ai pret që amerikanët, të cilët i janë bashkuar këtij procesi, të sigurojnë autonominë e kishave dhe manastireve serbe në Kosovë”, tha Milivojeviq. Për këtë sipas tij dëshmojnë disa lëvizje të Patriarkut kohëve të fundit.
“ E keni vënë re se Porfirije ishte mysafire në ditën e Krishtlindjeve në Zagreb, si të thuash, në delegacionin shtetëror me Ministrin e Punëve të Jashtme, ku u takua me delegacionin kroat, ku ishte edhe kryeministri Plenkoviq dhe përfaqësues të komunitetit serb nga Kroacia. Pastaj ndodhi gjëja tjetër e rëndësishme Patriarku Porfirije shmangu festimin e Ditës së Republikës Srpska. Mund ta kuptoj se ai e shmangu paradën në Sarajevën Lindore, por shmangu edhe pjesën festive të qirinjëve. Dhe që çështja te jetë më e trishtuar, ishte i dekoruar, por nuk u shfaq me një njoftim teknik se ishte penguar për arsye shëndetësore. Dhe pastaj disa ditë më vonë në menyrë urgjente u nis “përtej pellgut” – kujton Milivojeviq.
Sipas tij, kontaktet që kanë pasur përfaqësuesit e administratës amerikane kanë qenë në dritën e jo vetëm nxitjes së shpresës për formimin e AKS në Kosovë, por, siç duket, edhe në dritën e nxitjes së pjesës së tregimit që kaloi gjatë rrugës, e cila është një mbrojtje e veçantë për monumentet kulturore dhe historike të krishtera në Kosovë.
“Kjo ka qenë pjesë e planit të Ahtisaarit dhe nuk ka lidhje me AKS. AKS është diçka që mund të quhet me kusht një bashkësi pjesërisht politiko-territoriale me jo shumë kompetenca, dhe numri më i madh i këtyre monumenteve kulturore dhe historike ndodhen jashtë territorit të komunave nga AKS. Më duket se në një farë mënyre patriarku shmangu të shkonte në Banjallukë për të mos u futur shumë gishtin në sy amerikanëve, duke pritur që ata ndoshta ta shtynin atë pjesë të historisë në AKS, që mund të quhej një një lloj autonomie për manastiret mesjetare serbe – thotë ai.
Sipas tij, është gjithashtu shumë e rëndësishme që KPS-ja e ka njohur autoqefalinë e Kryedioqezës së Ohrit të Kishës Ortodokse Maqedonase pa shpjegime.
“ Përsëri, më duket, meritat e amerikanëve, sepse Patriarku i Kostandinopojës, pra Patriarku Ekumenik, është disi në bashkëpunimin më të ngushtë politik me pjesën perëndimore të bashkësisë ndërkombëtare, në radhë të parë me SHBA-në. Më dukej se ishte pjesë e një pakete më të madhe. Pak është vënë re në opinionin tonë dhe është shumë e rëndësishme që ai është një nga lobistët për mosanëtarësimin e Kosovës në UNESCO. Ne harrojmë se Vatikani i konsideron këto monumente të krishtera si në një farë mënyre pasuri kulturore dhe shpirtërore e të gjithë krishterimit, jo vetëm Kishës Ortodokse serbe. Së bashku me Rusinë, e cila ndihmoi më së shumti në këtë, ndoshta është edhe Vatikani. Të gjitha i shoh si paketë – thotë ai.
Qëllimi i Porfirije është të përdorë negociatat për të afirmuar atë që kërkon KOS-i.
“ Është e qartë se për sa kohë ai ka mbështetjen e Vatikanit, dhe për momentin e ka atë, dhe ka mbështetjen e Kishës Ortodokse Ruse, si kisha më e fortë brenda Ortodoksisë, pra të dyja shtyllat e krishterimit, ai është në një pozicion të mirë negociues. Nuk e di nëse në një moment ai do të kapitullojë në SNS për shkak të disa interesave partiake dhe politike. Mbetet vetëm të shpresojmë se amerikanët mund të kenë menduar të bëjnë diçka si një lloj shpërblimi post festum për faktin se KPS njohu autoqefalinë e Kryedioqezës së Ohrit të Kishës Ortodokse Maqedonase – përfundon Cvijetin Milivojeviq./Kosovatimes/
