Pavel Zaifidi, një koordinator lokal i koalicionit pro Kremlinit, Fronti Popullor e gjithë Rusia (ONF) dhe mësues në Kostroma qendrore, i specializuar në punën me fëmijët me aftësi të kufizuara në të mësuar, në janar mori njoftimin se i ishte dhënë një grant federal prej 2.2 milionë rublash (27.989 euro), për të krijuar një organizatë rinore të quajtur “Garancia Shëndetësore”.
Fjala ruse për “garanci” shkruhet me shkronjën latine Z.
Sipas njoftimit, granti do të përdoret për të krijuar një program të “trajnimit fizik të përshtatur” dhe “praktikave gjithëpërfshirëse” për fëmijët me sindromën Down dhe sfida të tjera. Zaifidi pohoi në një intervistë për Radion Evropa e Lirë se ai nuk mund të fliste konkretisht për projektin pasi që financimi nuk do të realizohet deri në fund të këtij muaji.
Megjithatë, që kur Moska filloi pushtimin e paprovokuar të Ukrainës në shkurt të vitit 2022, faqet e mediave sociale të Zaifidit kanë tërhequr vëmendje dhe janë kritikuar. Ai shpërndante fotografi të fëmijëve, me të cilët punon, me simbole pro-luftës, të tilla si shkronjat latine Z dhe V dhe fjongo e Shën Gjergjit me ngjyrë zi e portokalli.
Por, shumë nga ata që e njohin Zaifidin, bëjnë thirrje të mos bëhen gjykime të nxituara për të.
Një nga kolegët e tij i tha Radios Evropa e Lirë se ai është një “mësues i vërtetë dhe i pasionuar pas punës së tij”. Ky koleg i Zaifidit foli në mënyrë anonime për arsye privatësie.
“A e mbështetë ai atë që po ndodh në Ukrainë? A ka ndonjë opsion tjetër për të? Duhet të ndiqni rregullat nëse doni të bëni diçka”, tha ai.
Gazetari rus, Ilya Shepelin, që monitoron dezinformimin dhe propagandën e qeverisë ruse në programin YouTube Zomboyashchik, u pajtua me situatën e krijuar.
“Jam i sigurt se këta fëmijë kanë vërtet nevojë për ndihmë — pajisje speciale, ilaçe, trajtim etj. Por, këto ditë Qeveria duket se nuk po jep vetëm para pa arsye, por në këmbim të mbështetjes së ‘operacionit special ushtarak’… Qeveria nuk do t’i mbështesë nevojtarët vetëm sepse duhet. Ju duhet të ndjeni keqardhje për mësuesit në rrethana të tilla”, tha Shepelin, duke përdorur eufemizmin e detyrueshëm të Kremlinit për luftën e tij kundër Ukrainës.
Teksa pushtimi i Ukrainës i afrohet shënimit të njëvjetorit më 24 shkurt, Kremlini ka intensifikuar përpjekjet e tij për të inkorporuar simbolet pro-luftës në çdo aspekt të jetës së rusëve të zakonshëm. Këto përpjekje janë mbështetur nga përfaqësuesit e tij në qeverinë lokale dhe organizatat miqësore politike dhe shoqërore.
Administrata deklaroi se do të shpenzojë 319 miliardë rubla (mbi 4 miliardë euro) në mediat shtetërore gjatë periudhës 2022-2024 vetëm disa javë para pushtimit. Për më tepër, Kremlini synon të shpërndajë 4.3 miliardë rubla (rreth 54 milionë euro) përmes programit të tij të granteve presidenciale “për të promovuar grupet jofitimprurëse të orientuara kah shoqëria” si ai i Zaifidi.
Po kështu, partia në pushtet ‘Rusia e Bashkuar’, e cila është nën kontrollin e Kremlinit, rriti buxhetin e saj për “propagandën dhe ngjarjet publike” në vitin 2022 me pothuajse një faktor prej 10, duke shkuar nga 83 milionë rubla (rreth 1.1 milion euro) në 730 milionë rubla (mbi 9 milionë euro).
Sipas një raporti nga e përditshmja Kommersant, në gusht të vitit 2022, grupe të tjera politike kryesore që mbështesin luftën kundër Ukrainës, si Partia Komuniste, Rusia e Drejtë dhe Njerëzit e Rinj, kanë rritur gjithashtu shpenzimet e tyre për nisma të tilla.
“Bishti i vogël i elefantit”
Sergei Ivanov, një këshilltar i Rusisë së Bashkuar nga Syzran, qyteti i tretë më i madh në rajonin e Samara, mori një grant prej 2.2 milionë rublash (27.989 euro) nga Kremlini në janar, për të kryer një rikrijim në shkallë të modelit të luftimit të tankeve të Luftës së Dytë Botërore që u zhvillua rreth Kurskut në verën e vitit 1943.
Aktivistët lokalë kërkuan nga prokurorët të shikonin se si u përdor granti pas incidentit ofendues, i cili regjistroi nxënës që shtynin tanke të punuara me dorë rreth një palestre lokale ndërsa ishin të veshur si ushtarë nazistë gjermanë dhe sovjetikë.
Ivanov i tha Radios Evropa e Lirë se ideja për të organizuar betejën i erdhi gjatë një vizite në një pjesë të okupuar nga Rusia të Ukrainës lindore në mars të vitit 2022, ku ai tha se pa “jo një operacion special, por një luftë”.
“A jam i kënaqur me mënyrën se si ka shkuar rindërtimi? Si duhet të përgjigjem? Në përgjithësi, sigurisht që jam i kënaqur. Fëmijët e panë. Ishte i destinuar për nxënës të shkollës”, tha ai.
Ai shtoi se klipet që u shfaqën në mediat sociale tregonin vetëm “bishtin e vogël të elefantit”.
Një grup në qytetin qendror rus të Yaroslavlit mori një grant presidencial prej 9.9 milionë rublash (126.062 euro) për të bërë një seri prej katër filmash të shkurtër për t’u treguar shikuesve për “botën ruse”.
“Tema kryesore është të ilustrojmë pozitivisht vlerat tona tradicionale kulturore dhe të tallim me humor ato perëndimore sipërfaqësore, si toleranca”, tha ish-kryebashkiaku i Rostovit, Konstantin Shevkoplyas, i cili drejton Lidhjen për Ruajtjen e Trashëgimisë Tonë, e cila e mori grantin.
Rusia e Bashkuar në nëntor 2022 nisi një program kombëtar të arteve marciale të quajtur Sambo (duke përdorur latinishten Z) “që synon zhvillimin e cilësive fizike, moralo-psikologjike të njerëzve, si dhe patriotizmin dhe mendjen qytetare”.
Programi, i kryesuar nga kreu i Federatës Ruse të Sambos, Sergei Yeliseyev, dhe zyrtari i lartë i Rusisë së Bashkuar, Andrei Turchak, ka përhapur simbolin Z nëpër shkolla në të gjithë Rusinë dhe në Ukrainën e pushtuar në vetëm disa muaj.
“Propaganda në shoqëritë militariste funksionon kështu — ju duhet të mbuloni gjithçka përreth me svastika ose simbole të tjera në mënyrë që edhe njerëzit që nuk kujdesen për politikën të kenë ndjenjën se kjo është pjesë e jetës së tyre… Njerëzit mësohen me të dhe e pranojnë atë si pjesë të jetës. Propaganda depërton në nënvetëdijen e tyre. Të paktën, unë mendoj se kjo është ajo që po mendon administrata presidenciale”, tha gazetari Shepelin.
“Për sa i përket sasisë së simboleve të tilla, ne jemi ende larg një shoqërie totalitare… Por, a po ecim në atë drejtim? Sigurisht që po”, shtoi ai.
Qendra e drejtuar nga Qeveria për Edukimin Qytetar dhe Patriotik dhe Projektet Publike në rajonin Novosibirsk të Siberisë në fillim të këtij muaji nisi një prokurim prej 1.44 milionë rublash (18.340 euro ) për prodhimin e videove patriotike që do të shfaqen në rrethet tregtare të Novosibirskut. Gjithashtu, instituti synon të krijojë postera patriotikë për t’i ekspozuar në ashensorë dhe zona të tjera të dukshme të ndërtesave të banimit.
‘I lodhur nga pështyma’
Artyom Molchanov, kryebashkiaku i Yaroslavlit, u mburr me premiumin në mediat sociale dhe ndau një foto të Chuliskiene të veshur me një uniformë të Ushtrisë Sovjetike me simbolin Z.
Serebrennikov deklaroi në një postim në Telegram se pavarësisht se punon shumë, kryefamiljari nuk është në gjendje t’i mbulojë shpenzimet e mëtejshme të familjes. Përveç dorëzimit të karrocës për familjen, në një video të bashkangjitur postimit të tij, kryetari i bashkisë shpërndau gjithashtu kapela të zeza me shenjën Z për të gjithë fëmijët.
Dy blloqe banimi të sapondërtuara në qytetin siberian Abakan, kryeqyteti i Republikës së Khakasias, janë zbukuruar me shkronjat latine Z dhe V. Ndërtesat janë ndërtuar nga një kompani në pronësi të ligjvënësit rajonal të Rusisë së Bashkuar, Matvei Dreyev.
“Jam lodhur duke pështyrë sa herë që i kaloj me makinë… Është në rregull kur vendosin ngjitës në diçka-i heq dhe e harron. Në fakt, shumë prej tyre tashmë janë hequr. Por kjo, mund të thuash, është disi monumentale”, tha një vendas që kërkoi të identifikohej vetëm si Maksim nga frika prej ndëshkimit për pikëpamjet e tij.
Një objekt i madh ngrohjeje në pronësi të biznesit Khaktek ndodhet pak jashtë Abakanit përgjatë autostradës kryesore që çon në qytetin e rëndësishëm të Krasnoyarskut. Ajo është e shkruar me një Z 10 metra të lartë dhe fjalët “Për Rusinë, Për Putinin, Për njerëzit tanë”, si dhe informacione të tjera identifikuese.
Stanislav, një banor i lagjes Abakan të Chernogorskut, i cili kërkoi që mbiemri i tij të mos përdoret nga shqetësimi për sigurinë e tij, tha:
“Kjo është dëfryese… Korporata e parë që shoqëron Z është kompania më e korruptuar dhe po përdor frazën më të bukur që mund të mendoj. Ende mund ta imagjinoj Khaktekun duke ngrohur qytetin. Nuk do të kishte nxehtësi në të ftohtë dhe pa ujë për ditë të tëra. Ne ishim grumbulluar së bashku rreth furrës së hapur më 2019. Dhe, ngjarje të ngjashme ndodhnin çdo dimër.
“Por të pikturosh një letër është shumë më e lehtë sesa të punosh siç duhet”, shtoi ai. “Për mua, ky është simboli i Rusisë sot, për fat të keq: një termocentral i rraskapitur që duket si një krematorium me slogane të tilla mbi të”.
