Dy tërmetet e mëdha që goditën Turqinë më 6 shkurt shkaktuan rreth 34.2 miliardë dollarë dëme të drejtpërdrejta fizike, por kostoja totale e rindërtimit dhe rimëkëmbjes me të cilën përballet vendi mund të jetë dyfishi i asaj, tha Banka Botërore.
Banka vlerëson se tërmetet gjithashtu reduktuan me të paktën gjysmë për qind rritjen e parashikuar të prodhimit të brendshëm bruto të Turqisë prej 3.5 për qind në 4 për qind në vitin 2023, raportoi Reuters.
Në Turqi, pothuajse 200 persona të dyshuar për ndërtim të dobët të ndërtesave që u shkatërruan nga tërmetet shkatërruese u arrestuan, njoftoi Ministria turke e Drejtësisë.
Thuhet se janë mbledhur dëshmi të ndërtimit të dobët që lidhen me mijëra ndërtesa dhe sipas Agjencisë Kombëtare të Fatkeqësive, më shumë se 5700 ndërtesa janë shembur. 626 persona janë dyshuar për mosrespektim të rregulloreve gjatë ndërtimit. Disa nga të dyshuarit kanë vdekur nga tërmeti, ndërsa për të tjerët vijojnë kërkimet.
Situata në Siri, e cila gjithashtu u prek nga tërmetet, ishte “katastrofike”, tha Anna Bjerde, nënkryetare e Bankës Botërore për Evropën dhe Azinë Qendrore dhe shtoi se banka do të publikojë një vlerësim të veçantë të dëmeve për Sirinë.
Bjerde tha se një vlerësim fillestar i dëmit të shpejtë për Turqinë prej 34.2 miliardë dollarësh ishte i barabartë me rreth katër për qind të prodhimit të saj ekonomik në vitin 2021, por që nuk përfshinte ndikime indirekte ose dytësore në rritjen e saj ekonomike ose tërmetin e fundit.
“Përvoja jonë është se nevojat për rindërtim mund të jenë dy deri në tre herë më të mëdha se dëmi i përllogaritur direkt fizik,” tha ajo.
Tërmetet e 6 shkurtit, me magnitudë 7.8 dhe 7.5 të shkallës Rihter, më vdekjeprurësit në historinë moderne turke, vranë më shumë se 44,300 njerëz, raportoi Reuters.
Raporti i Bankës për Vlerësimin e Shpejtë Global pas Fatkeqësisë vlerësoi se 1.25 milionë njerëz mbetën të pastrehë për shkak të dëmtimit ose shembjes së plotë të shtëpive të tyre.
Banka Botërore i ka dhënë Turqisë 780 milionë dollarë ndihmë urgjente nga dy projekte ekzistuese në Turqi, si dhe 1 miliard dollarë në një projekt të ri rimëkëmbjeje emergjente.
Zyrtarët turq thanë se ishin mbledhur prova të ndërtimit të dobët në mijëra ndërtesa. Disa nga të dyshuarit kanë vdekur nga tërmeti, ndërsa për të tjerët vijojnë kërkimet.
40 mijë refugjatë po ikin
Një zyrtar i Ministrisë së Mbrojtjes turke tha se rreth 40,000 refugjatë sirianë janë kthyer nga Turqia në vendin e tyre pas tërmetit shkatërrues të 6 shkurtit.
Zyrtari tha se numri i tyre është ende në rritje.
Kthimi i refugjatëve sirianë është regjistruar edhe në pikat kufitare mes Turqisë dhe Sirisë, të cilat kontrollohen nga forcat opozitare në Siri, ka konfirmuar zyrtari i rebelëve sirianë, Mazen Alush, në pikën kufitare Bab al Hawa.
Rreth 3.5 milionë refugjatë nga Siria jetojnë në Turqi.
