Lulëzimi në tregtinë e ndërsjellë midis Rusisë dhe Turqisë, i cili filloi në sfondin e luftës në Ukrainë, ngeci pasi Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kërcënuan se do të hakmerreshin kundër vendeve që shkelin regjimin e sanksioneve.
Në janar, vëllimi i eksporteve nga Turqia drejt Federatës Ruse ra me 20%, sipas statistikave zyrtare të publikuara nga Ministria e Tregtisë e vendit. Gjatë muajit, mallrat me vlerë 1,043 miliardë dollarë mbërritën nga Turqia në Rusi, megjithëse një muaj më parë ishte 1,313 miliardë dollarë.
Duke pasur më shumë se trefishuar eksportet e saj në Rusi në nivele historikisht të larta, Turqia vitin e kaluar u bë furnizuesi i dytë më i madh në tregun rus, duke zëvendësuar Gjermaninë, dikur partneri më i madh tregtar i Kremlinit në BE.
Por tani eksportet turke po tkurren për herë të parë që nga fillimi i luftës, tha kryeekonomisti në Institutin e Financave Ndërkombëtare (IIF).
Dërgesat në Rusi thjesht “nuk ia vlejnë telashet që mund të sjellin”, argumenton Brooks: ato janë shumë të vogla për të zgjidhur deficitin e bilancit të pagesave të ekonomisë turke dhe rreziku i sanksioneve është i rëndësishëm.
Autoritetet turke u paralajmëruan për këto rreziqe nga zyrtarë amerikanë që udhëtuan në Ankara të paktën tre herë gjatë vitit të kaluar për të diskutuar politikën e sanksioneve.
Vizita e fundit e tillë, ku mori pjesë sekretari amerikan i Thesarit, Brian Nelson, u zhvillua në shkurt. Shtetet e Bashkuara kërkuan t’i jepet fund furnizimit të mallrave në Rusi që bien nën sanksione, përfshirë kundër kompleksit ushtarak-industrial. Sipas të dhënave të SHBA-së, në muajt mars-tetor, vëllimi i eksporteve të tilla arriti në 800 milionë dollarë, duke përfshirë pajisje për 300 milionë dollarë dhe elektronikë për 80 milionë dollarë.
Përgjigja e Turqisë ishte pothuajse e menjëhershme. Që nga 1 marsi, doganat turke kanë pushuar së përpunuari dokumentet për tranzitin e mallrave në Rusi. Kanalet paralele të importit, të cilat kompanitë ruse i kishin ndërtuar me vështirësi për gati një vit, u sulmuan: dërgesat e mallrave që importoheshin në Turqi nga vendet e treta për rieksportim të mëvonshëm në Federatën Ruse u bllokuan.
Ndalimi i tranzitit lidhet me sanksionet, shpjegoi një zyrtar i lartë turk për Bloomberg.
Sipas Ministrisë Turke të Tregtisë, Rusia në janar u rendit e treta në listën e tregjeve më të mëdha të eksportit për Turqinë, pas Gjermanisë (1,826 miliardë dollarë në janar) dhe Shteteve të Bashkuara (1,186 miliardë dollarë).